Mỗi ngày, chúng ta đưa vào, hoặc khoác lên cơ thể những sản phẩm có chứa rất nhiều chất hoá học gốc dầu. Một công ty đang có tham vọng thay thế các chất hoá học này bằng một loại tơ tự nhiên mới.
Các microbead - những hạt nhựa nhỏ vốn là thành phần của một số sản phẩm rửa mặt và kem đánh răng - có khả năng...làm thông cống và gây ô nhiễm đại dương, sông hồ... đã bị cấm sử dụng trong các sản phẩm tẩy rửa tại Mỹ. Thế nhưng những sản phẩm này hiện cũng chưa hẳn là thân thiện với môi trường, bởi chúng vẫn sử dụng nhiều nguyên liệu có nguồn gốc hoá dầu, như methylparaben và propylene glycol.
Silk Therapeutics - một công ty mới được thành lập - đang phát triển một giải pháp tự nhiên hơn, với tham vọng thay thế các nguyên liệu "chưa thân thiện" nói trên, cùng các loại nhựa dẻo đang được dùng trên nhiều loại sản phẩm thường ngày, bằng lụa!
Greg Altman - đồng sáng lập của Silk Therapeutics - cho biết: "Phần lớn các sản phẩm chăm sóc da, thuốc khử mùi và dầu gội chúng ta đang dùng đều chứa đầy các hạt nhựa dẻo nhỏ và siêu nhỏ. Chúng không chỉ là các microbead và những thứ có tính chất tương tự, chúng là những hạt nhựa với kích thước nhỏ đến nỗi khi bạn xoa chúng lên da, bạn không thể nhìn thấy chúng được. Các hạt nhựa dẻo này có đầy trong hầu nhưmọi hộp thuốc bôi với vai trò là chất nhũ hoá, là các chất ổn định đối với các thành phần khác".
Giống như các microbead, các loại nguyên liệu này cuối cùng đều được thải ra các nguồn nước.
"Vấn đề lớn đối với các loại nguyên liệu nhựa dẻo nhân tạo trong mỹ phẩm là rất ít trong số chúng đi hết một vòng đời của sản phẩm" - David Andrews, nhà nghiên cứu tại Environmental Working Group, một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu các vấn đề về sức khoẻ và môi trường trong các sản phẩm tiêu dùng, cho biết. Các nguyên liệu này còn được làm từ các nhiên liệu hoá thạch và là một tác nhân góp phần vào biến đổi khí hậu.
Có những giải pháp thay thế, ví dụ như tơ - loại nguyên liệu tạo ra bởi tằm ăn lá dâu hữu cơ, một quá trình giúp loại bỏ CO2 trong không khí. Trong khi hầu hết kén tằm đều được dùng để sản xuất vải, công ty Silk Therapeutics lại sử dụng protein từ các kén tằm bị bỏ đi để tạo ra tơ lỏng. Loại tơ lỏng này không cần phải dùng kén tằm chất lượng cao vốn được dùng để sản xuất vải, và công ty này đã tận dụng chúng để tránh lãng phí. Con tằm cũng có thể sống sót chứ không bị "luộc chín" như trong quá trình làm tơ thông thường. Bằng cách kiểm soát quá trình làm tơ lỏng, công ty có thể tạo ra các phân tử tơ với các kích thước khác nhau để thực hiện các chức năng khác nhau.
Loại tơ mới này có thể thay thế các nguyên liệu tổng hợp khác vốn được dùng làm chất ổn định hoặc chất bảo quản các sản phẩm. Nhiều nguyên liệu nhựa dẻo trong số đó đôi khi không được ghi lên nhãn sản phẩm. Các chất làm dẻo dùng để tạo nên polymer có thể được nhúng vào bên trong nhựa dẻo và không được nhà sản xuất tiết lộ. Các nguyên liệu khác, gọi là các nguyên liệu ngẫu nhiên - những nguyên liệu để làm ra một nguyên liệu khác - cũng không được tiết lộ.
"Cả nhựa dẻo và các chất làm dẻo đều đi vào cơ thể chúng ta, vào hệ sinh thái của chúng ta, ra đại dương, vào các nguồn cung thức ăn. Chính vì việc người ta dùng nhựa dẻo một cách lén lút như vậy đã buộc chúng tôi phải tìm cách thay thế chúng bằng tơ".
Hiện tại, tơ polymer đắt hơn nhiều so với các loại polymer làm từ nhiên liệu hoá thạch tương ứng, và dòng sản phẩm chăm sóc da của công ty này được xếp vào loại "premium" - hoặc cũng có thể nói là "đắt đến mức không thể mua được". Ví dụ, một lọ chất dưỡng ẩm chỉ 48 gram đã có giá 95 USD. Tuy nhiên, giá của tơ lỏng sẽ hạ khi quy mô sản xuất tăng lên, và khi công ty muốn làm ra các sản phẩm mà mọi người tiêu dùng đều có thể mua được. Một ứng dụng khác trong ngành công nghiệp may mặc, tơ lỏng hiện đã có thể cạnh tranh được với các nguyên liệu dựa trên hoá thạch khác.
Đối với quần áo, tơ lỏng có thể được sử dụng để tạo ra các lớp phủ cho các loại vải chuyên dụng, làm một chiếc áo khoác chống nước hay làm áo thun mềm hơn và có khả năng hút ẩm. Đối với các loại vải có lớp phủ thông thường, lớp phủ bằng nhựa dẻo sẽ dần bay mất trong quá trình mặc hoặc khi giặt bằng máy giặt.
"Chúng tôi đã thực sự có thể thay thế mọi loại hoá chất và tạo nên loại vải chuyên dụng tương đương với một lớp phủ hoàn toàn tự nhiên".
Tơ có thể được sử dụng để làm bất kỳ loại nhựa dẻo nào, thậm chí có thể làm ra các loại chai nước bằng tơ. Nhưng công ty đã chọn tập trung vào các sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với con người và có thể tác động đến cả môi trường lẫn sức khoẻ con người. Altman nói rằng nhựa dẻo trong một chai nước nhựa là điều mà người tiêu dùng nào cũng thấy - rất đơn giản khi đưa ra lựa chọn sử dụng một chiếc chai có thể tái sử dụng. Nhưng các loại hoá dầu trong các sản phẩm mà công ty tập trung vào, như chất dưỡng ẩm, lại không dễ nhận ra như vậy.
Một ứng dụng tiềm năng khác của tơ lỏng là dùng thay thế BPA trong các hộp đựng bằng nhựa và trong lớp lót trên chai lọ. Các sản phẩm không chứa BPA trên thị trường hiện cũng tiềm ẩn nhiều vấn đề ảnh hưởng sức khoẻ không khác gì các sản phẩm gốc.
Nếu lớp lót tơ trên lon bị hoà vào thức ăn thì chẳng có vấn đề gì xảy ra, bởi tơ là chất có thể ăn được.
"Các acid và enzyme trong hệ tiêu hoá của chúng ta có thể dễ dàng phân rã tơ, trong khi chúng không thể làm được điều tương tự với các chất không phải protein như nhựa tổng hợp". Tương tự, vi khuẩn có thể dễ dàng phân huỷ tơ, và nếu một sản phẩm làm từ tơ lỏng rơi xuống biển, cá và các sinh vật khác có thể tiêu hoá chúng một cách an toàn.
Hiện nguồn cung kén tằm rất nhiều, đủ để đáp ứng nhu cầu của công ty trong nhiều năm tới.
"Nếu bạn nhìn vào số lượng tơ sản xuất được mỗi năm, thì chúng tôi chỉ dùng một phần nhỏ trong số đó thôi để có thể bắt đầu thay thế một lượng lớn nhựa dẻo".
"Chúng ta có thể thay thế được hàng tấn nhựa dẻo đang bị đổ ra đại dương mỗi ngày".
Tham khảo: FastCompany
NỔI BẬT TRANG CHỦ
Sự thật từ nghiên cứu khoa học: Chơi trò chơi điện tử có ảnh hưởng bất ngờ đến chỉ số IQ của trẻ em!
Trò chơi điện tử từ lâu đã là chủ đề gây tranh cãi khi nhắc đến ảnh hưởng của chúng đối với trẻ em. Trong khi nhiều ý kiến chỉ trích việc chơi game có thể gây hại cho sự phát triển trí não, thì một nghiên cứu khoa học đã mang đến cái nhìn khác biệt, cho thấy mối liên hệ tích cực giữa việc chơi game và sự gia tăng trí thông minh ở trẻ nhỏ.
Trải nghiệm game trên Mac mini M4 Pro: Cậu bé tí hon bước ra biển lớn gaming