DeepSeek náo loạn cả thế giới, NVIDIA chỉ "cười mỉm" - Vì sao tỷ phú Jensen Huang bình tĩnh đến đáng sợ?

Mỹ cấm, Nvidia vượt rào

Vào ngày nhậm chức của Tổng thống Donald Trump, CEO Nvidia Jensen Huang không ngồi cạnh nhà lãnh đạo mới của nước Mỹ tại Điện Capitol như nhiều ông trùm công nghệ khác. Một quan chức của Nvidia cho biết ông không được mời nên đã đến Bắc Kinh.

Tại một cuộc họp ở đó, Huang nói với khách hàng và nhân viên về cam kết mạnh mẽ của mình đối với thị trường Trung Quốc. Điều đó có nghĩa là Nvidia dự định tiếp tục bán chip AI tại Trung Quốc, thứ vốn luôn bị kìm hãm để tuân thủ các áp đặt ngày càng khắc nghiệt từ phía Washington.

Một tuần sau, giá cổ phiếu của Nvidia giảm 17% chỉ trong một ngày, sau khi công ty Trung Quốc DeepSeek cho biết họ đã đạt được bước nhảy vọt về khả năng AI khi sử dụng những con chip Nvidia đời thấp hơn. Các nhà đầu tư cho rằng bước tiến này khiến chính các sản phẩm hàng đầu của Nvidia bị giảm giá trị ở thị trường phương Tây.

DeepSeek gây ra cơn chấn động trong làng công nghệ thế giới, khi các tập đoàn lớn của Mỹ chi cả tỷ đô để làm AI thì một công ty Trung Quốc lại có thể mang đến một mô hình AI tầm cỡ ngang ngửa với ChatGPT với chi phí vô cùng rẻ, thận chí còn đang trong lệnh cấm tiếp cận chip ngặt nghèo.

Giới phân tích nhận định, với việc Nvidia vẫn cố chấp bán chip cho Trung Quốc, công ty này đang giúp đối thủ lớn mạnh, gây tổn hại đến ngành công nghệ Mỹ.

Tuy nhiên, Nvidia biết rõ rủi ro đi kèm với những gì mình đang làm ở Trung Quốc. Công ty cho rằng việc bán cho khách hàng Trung Quốc giúp họ có thêm doanh thu để duy trì vị thế dẫn đầu toàn cầu về AI.

Thà để cho những khách hàng đó trả cho Nvidia hàng tỷ đô la và vẫn "nghiện chip" của mình — cùng với những phần mềm liên quan— còn hơn là để họ tìm kiếm một giải pháp thay thế bên trong Trung Quốc.

Trong ba năm qua, Nvidia đã đau đầu trong việc làm thế nào để tiếp tục kinh doanh ở Trung Quốc.

Mỗi lần Mỹ tăng cường hạn chế đối với những gì công ty đang bán, Nvidia lại vội vã thiết kế những con chip mới đáp ứng các quy tắc nhưng vẫn mang đến một sản phẩm có tính cạnh tranh, điều khiến các quan chức an ninh quốc gia ở Washington cảm thấy khó chịu.

Nvidia mô tả các mô hình của DeepSeek là bằng chứng tiếp theo về cách chip Nvidia có thể thúc đẩy những tiến bộ trong AI và cho biết các công ty thúc đẩy ngành công nghiệp này sẽ tiếp tục cần những xe tải chứa đầy những con chip tiên tiến nhất. Công ty nói rằng những tiến bộ của DeepSeek không thay đổi quan điểm của mình về chip.

Nói cách khác, tỷ phú Huang, khá bình thản trước những thành công của đối thủ đến từ Trung Quốc. Dù Trung Quốc tiến bộ hay không, điều họ quan tâm vẫn là bán được hàng.

Trong cuộc gặp với Tổng thống Trump vào cuối tuần qua, CEO Nvidia được cho là đã nói về chính sách AI. Một nguồn tin bên trong cho biết chủ đề về DeepSeek đã được đưa ra và Huang nói với tổng thống rằng công chúng chỉ đang phản ứng thái quá về AI mới nổi của Trung Quốc, theo WSJ.

Nvidia thúc giục chính quyền Trump đảo ngược các hạn chế do chính quyền Biden đưa ra, vốn đã hạn chế doanh số bán chip AI tiên tiến ra quốc tế chỉ vài ngày trước khi ông rời nhiệm sở.

Ned Finkle, phó chủ tịch phụ trách các vấn đề chính phủ của Nvidia, cho biết: "Nước Mỹ chiến thắng thông qua sự đổi mới, cạnh tranh và chia sẻ công nghệ của mình với thế giới chứ không phải bằng cách ẩn mình sau bức tường kiểm soát của chính phủ".

Trung Quốc vẫn là trên hết

Cuộc chiến giữa Nvidia và các cơ quan quản lý dẫn đến một câu hỏi cơ bản: Liệu Trung Quốc có phải là mối đe dọa lớn đến mức phải chấm dứt mọi mối quan hệ kinh doanh hay không? Hay hai quốc gia có thể tiếp tục giao dịch trong các lĩnh vực công nghệ cao ngay cả khi họ cạnh tranh để giành ảnh hưởng toàn cầu?

Người được Trump chọn làm bộ trưởng thương mại, Howard Lutnick, tuần trước khẳng định ông không muốn công nghệ của Mỹ hỗ trợ đổi mới ở Trung Quốc. "Các con chip của Nvidia", ông nói, "điều khiển mô hình DeepSeek của họ. Nó phải chấm dứt."

Đối với Nvidia, vấn đề không nằm ở một sớm một chiều. Tháng 10 năm ngoái, Nvidia có doanh số 113 tỷ USD, với khoảng 12% từ Trung Quốc. Rõ ràng, doanh số bán hàng tại Trung Quốc có thể dễ dàng được thay thế ở nơi khác do chip vẫn có nhu cầu cao.

Nhưng tư duy của Nvidia mang tính dài hạn: Họ tin rằng Trung Quốc sẽ là một thị trường quan trọng trong nhiều năm tới. Là cường quốc sản xuất hàng đầu thế giới, quốc gia này có khả năng sẽ là một trong những nước dẫn đầu trong các lĩnh vực liên quan đến AI như robot và xe tự lái.

Những người tại Nvidia cho biết công ty cần phải kinh doanh ở đó để "giữ phần" cho mình, đặc biệt là khi các chức năng AI được tích hợp vào các thiết bị hàng ngày thường được sản xuất tại Trung Quốc.

Minh chứng trong sự quyết tâm của Nvidia đối với hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc được thể hiện qua nỗ lực giữ chân 4.000 nhân viên ở lại đây. Họ là những người rất được các đối thủ khác thèm muốn.

Xie Weide, một chuyên gia săn đầu người tại Trung Quốc, cho biết một số công ty đã đề nghị trả lương gấp đôi cho các kỹ sư và giám đốc tiếp thị của Nvidia. Trong nhiều tháng, Xie đã dành giờ ăn trưa tại một quán cà phê gần văn phòng Thượng Hải của Nvidia, tiếp cận nhân viên để tuyển dụng cho Huawei và một công ty Trung Quốc khác.

Tại cuộc họp gần đây ở Bắc Kinh, tỷ phú Huang khoe rằng tỷ lệ nghỉ việc hàng năm của nhân viên Nvidia tại Trung Quốc chỉ là 0,9%, thấp hơn mức trung bình toàn cầu là 2%.

"Một khi bạn gia nhập Nvidia, bạn sẽ không rời đi," Huang nói. "Khi bạn gia nhập Nvidia, chúng ta sẽ cùng già đi".