Dưa hấu: Tại sao chỉ số đường huyết (GI) cao nhưng người tiểu đường vẫn có thể ăn 300-400g/ngày?

Dưa hấu có nguồn gốc từ sa mạc Kalahari Châu Phi, và là một món ăn hoàng tộc thời Ai Cập cổ đại. Một số tài liệu nói rằng: Khi chôn cất các Pharaon, người ta cũng đưa dưa hấu vào hầm mộ như một món quà để nhà vua mang sang thế giới bên kia.

Nhưng 5000 năm sau, loại quả này đã có mặt khắp nơi trên thế giới với khoảng 50 giống phổ biến. Không chỉ là một loại trái ngon mùa hè, bản thân dưa hấu ẩn chứa rất nhiều điều thú vị mà ít người biết.

Chẳng hạn, bạn có thể giải thích được nghịch lý: Tại sao dưa hấu ngọt nhưng vẫn ăn được cho người tiểu đường? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu:

Tại sao dưa hấu ngọt nhưng vẫn ăn được cho người tiểu đường?

Tại sao dưa hấu có GI cao nhưng vẫn tốt cho người tiểu đường?

Có một lý do khiến cho nhiều người tự hỏi liệu bệnh nhân tiểu đường có ăn được dưa hấu hay không. Đó là vì loại quả này được xếp vào những trái cây có chỉ số đường huyết (GI- glycemic index) cao, từ 72-80/100.

Thực phẩm có chỉ số GI cao, nghĩa là sau khi ăn vào, nó làm lượng đường trong máu tăng nhanh hơn so với những thực phẩm GI thấp. Mặc dù vậy, nếu chỉ sử dụng GI để nói dưa hấu không tốt cho người bệnh tiểu đường là không công bằng.

Bản thân GI là một hệ thống phức tạp, gồm nhiều biến số. Và chỉ số GI độc lập hoàn toàn với lượng carbohydrate có trong dưa. Nó cho biết tốc độ đường hấp thụ nhanh hay chậm, không phản ánh số lượng đường được hấp thụ, điều này phải phụ thuộc vào việc bạn ăn ít hay ăn nhiều.

Để có một thang đo tốt hơn đánh giá thực phẩm cho người tiểu đường, người ta hay sử dụng thêm đến chỉ số tải lượng đường huyết (GL- glycemic load). Chỉ số GL cho biết số lượng đường hấp thụ vào cơ thể sau khi ăn một khẩu phẩn thực phẩm.

GL được tính bằng cách nhân GI với 1% gam bột đường có trong khẩu phần. Lấy một so sánh giữa chuối và dưa hấu. Chuối có chỉ số GI thấp hơn (52) nhưng mỗi 100g có tới 23g bột đường. GL của chuối = 52 x 23/100 = 12, thuộc nhóm trung bình.

Trong khi đó, GL của dưa hấu = 80 x 6,3/100 = 5, thuộc nhóm thấp. Bởi vậy, bằng một khẩu phần nhỏ, dưa hấu vẫn còn tốt hơn nhiều so với các loại thực phẩm có chỉ số GI cao hơn như chuối. Người bệnh tiểu đường vẫn có thể ăn dưa hấu để có được những lợi ích khác của loại quả này.

Mặc dù có chỉ số GI cao hơn chuối, dưa hấu vẫn là lựa chọn tốt hơn cho người tiểu đường

Chẳng hạn như Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA) cho biết, các thành phần dinh dưỡng có trong dưa hấu mang đến lợi ích cho người bệnh, đồng thời cải thiện tình trạng huyết áp cao, thường gặp ở quá bán người mắc tiểu đường.

Lượng tối đa dưa hấu mà một người tiểu đường có thể ăn là từ 300-400g/ngày, với điều kiện không ăn thêm bất kể một loại quả chín nào khác.

Giá trị dinh dưỡng khác của dưa hấu

Một điều mà ai cũng dễ dàng nhận ra, dưa hấu chứa rất nhiều nước. Nhưng tỷ lệ chính xác là bao nhiêu? Khá bất ngờ, trung bình một quả dưa hấu chứa tới 95,5% là nước.

Trái lại, 100g dưa hấu chỉ chứa rất ít năng lượng: 16 Calo,và được đóng góp chủ yếu nhờ các loại carbohydrate: đường đơn glucose, fructose và đường đôi sucrose. Tất cả các loại đường này làm nên vị ngọt của dưa hấu.

Ngoài ra, dưa hấu là một nguồn dồi dào của vitamin A, vitamin C, kali. Thành phần đáng nói trong hàm lượng dinh dưỡng của loại quả này là lycopen, một chất chống oxy hóa giúp giảm nguy cơ bệnh tim và ung thư.

Cùng một khẩu phần, dưa hấu chứa nhiều lycopen gấp rưỡi so với cà chua: 4532 µg/100g so với 3025 µg/100g.

Lợi ích sức khỏe của dưa hấu

Lợi ích đầu tiên và hữu hình nhất của dưa hấu, đó là bù nước và giải khát. Là một loài cây có nguồn gốc từ sa mạc: Một mặt rễ của dưa hấu vươn rất xa, mặt khác nó trữ cực kỳ nhiều nước trong thịt quả.

Bên cạnh đó, bổ sung nước từ dưa hấu là bạn cũng bổ sung thêm nguồn chất điện giải. Cả nước và chất điện giải sẽ giúp bạn đánh bại cơn khát trong mùa hè.

Hàm lượng cao Beta-caroten trong dưa hấu, sau khi vào cơ thể sẽ được chuyển thành vitamin A, giúp tăng cường thị giác. Cùng với vitamin C, vitamin A trong dưa hấu giúp bạn có một hệ miễn dịch tốt hơn, duy trì niêm mạc và da khỏe mạnh.

Dưa hấu cũng là một loại quả có hàm lượng kali cao. Bổ sung kali cho cơ thể giúp bạn kiểm soát tốt nhịp tim và huyết áp, từ đó bảo vệ bạn khỏi nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch vành.

Bên cạnh lycopen, dưa hấu còn chứa nhiều chất chống oxy hóa khác như Beta-caroten, lutein, zeaxanthin và cryptoxanthin… Các chất chống oxy hóa này đã được chỉ ra có tác dụng phòng chống ung thư đại tràng, tuyến tiền liệt, ung thư vú, tử cung, phổi và ung thư tụy.

Tổng hợp