Faraday Future - những bằng chứng rõ ràng cho thấy bờ vực phá sản đang đến gần hơn bao giờ hết

Đầu tháng qua, các lãnh đạo cùng nhà đầu tư công khai duy nhất của Faraday Future – tỷ phú Trung Quốc Jia Yueting đã có mặt tại International Consumer Electronics Show (CES) 2017 – triển lãm hàng điện tử tiêu dùng thường niên diễn ra tại Las Vegas, nơi các công ty trên khắp thế giới trình chiếu những sản phẩm hot nhất từ drone, TV thông minh tới xe hơi tự lái.

Tỷ phú Jia Yueting (trái) và phó chủ tịch Faraday Future Nick Sampson giới thiệu mẫu xe FF91 tại triển lãm CES 2017

­­­­Đối với Faraday Future, sự kiện này lại càng có ý nghĩa trọng đại hơn bởi đây là cơ hội cuối cùng để họ chứng minh công nghệ của mình với dư luận, nhất là sau màn ra mắt thu hút nhiều nghi vấn tại triển lãm CES năm ngoái. Đó là khi Faraday Future tung ra một mẫu xe bóng bẩy nhưng hóa ra lại chỉ là một chiếc xe đua “hàng mã” vận hành còn không xong chứ chưa cần bàn đến chuyện có thách thức nổi đội xe của Tesla hay không.

Chính vì vậy mà giờ đây, 3 năm kể từ ngày được thành lập và thu hút hàng nghìn nhân tài từ Thung lũng Silicon, Faraday Future cần phải cho thế giới thấy công ty có thể sản xuất MỘT CHIẾC XE THẬT. Tuy nhiên, đáp lại sự mong mỏi của nhiều người, chiếc xe mà hãng giới thiệu trên sân khấu năm nay vẫn không chứng minh nổi là nó có thể hoạt động ra hồn.

Tờ Business Insider đã phỏng vấn 8 nhân vật (giấu mặt) thân cận với Faraday Future (bao gồm cả một số lãnh đạo cũ) để tìm hiểu về công ty.

Những người này cho biết công ty thực sự đang ở trong một mớ hỗn độn với nửa tá lãnh đạo cấp cao đã rũ áo ra đi kể từ đầu năm ngoái, trong đó có cả giám đốc toàn cầu của Faraday, người rời đi chỉ ngay trước thềm sự kiện CES năm nay. Những nguồn tin thân tín của Faraday cũng chia sẻ về các khoản nợ nhiều triệu USD mà công ty chưa trả cùng cơ cấu vận hành đầy hỗn loạn tại hai chi nhánh Mỹ và Trung Quốc. Trên hết, vấn đề cấp bách nhất hiện nay của Faraday là thiếu tiền hoạt động. Một người thậm chí còn cho rằng: “Nếu CEO không tìm thêm được nhà đầu tư mới thì công ty sẽ chết trong khoảng từ tháng 2 đến tháng 5 tới đây.”

Tất cả bắt đầu từ Jia

Tỷ phú Jia Yueting (YT) là nhà đầu tư công khai duy nhất của Faraday Future. Jia là CEO của LeEco, hãng điện tử Trung Quốc chuyên sản xuất smartphone, TV và kính thực tế ảo. Forbes từng ước tính gia tài của ông rơi vào khoảng 4 tỷ USD, đứng thứ 37 trong danh sách những người giàu nhất nước này.

CEO LeEco Jia Yueting

Từ một công ty cổ phần, các mảng kinh doanh của LeEco lần lượt được lên sàn từ 2010. Hiện nay, tổng giá trị vốn hóa của LeEco đã lên đến 11 tỷ USD.

Faraday Future được thành lập bởi Jia và Nick Sampson – hiện là phó chủ tịch phụ trách mảng Nghiên cứu và phát triển của công ty. Trước khi chuyển sang Faraday Future, Sampson từng có kinh nghiệm quản lý một nhóm kỹ sư tại Tesla.

Thế nhưng kể từ khi Faraday chính thức ra mắt tại CES 2016, không ai biết nhân vật nào đang thực sự điều hành công ty. Faraday hiện không công bố tên tuổi CEO hay bất cứ nhà đầu tư nào ngoài Jia, thậm chí website cũng chỉ để tên một vài lãnh đạo cấp cao chứ chưa có tên CEO.

Chiếc xe FF91 được ra mắt tại CES 2017

Một vài nguồn tin thân cận khác thì cho biết công ty đang có tới 2 CEO danh nghĩa - những người nắm quyền chi tiêu trong nội bộ - là Chaoying Deng, một cựu lãnh đạo của LeEco và David Wisneski - từng được bổ nhiệm làm giám đốc tài chính của Faraday.

Đáng chú ý là Chaoying – người được ghi là CEO trên giấy tờ của công ty mới đây đã thay mặt Faraday ký một thỏa thuận bán đất tại Nevada. Bà được ghi chức danh là Chủ tịch công ty Robin Prop Holdco LLC, danh nghĩa mà Faraday từng sử dụng để mua một mảnh đất trị giá hơn nửa triệu USD tại bắc Vegas String.

Một số nguồn tin khác thì cho hay Ding Lei, nhà đồng sáng lập chính thức của LeEco đã tạm thời giữ chức CEO toàn cầu của Faraday tới cuối năm 2016 trước khi rời đi. Nguồn tin cũng nhận định “Ông ta không thể kiềm chế được YT (Jia)” khi nói về quan hệ giữa người này với CEO.

Cũng có những người chia sẻ rằng vai trò hiện giờ của Jia cũng không khác gì CEO chưa chính thức của Faraday bởi ông là người lãnh đạo và đưa ra các quyết định quan trọng trong công ty. Những người này nhận địn quan hệ giữa LeEco và Faraday không phải là đối tác chiến lược nữa mà là công ty chủ quản và chi nhánh con thì đúng hơn.

Kém hiệu quả và vô tổ chức

Xuất xứ là một nhánh con của LeEco chứ không phải một công ty hoạt động độc lập chính là khởi nguồn cho những biến cố của Faraday. Các cựu nhân viên đều mô tả các hoạt động nội bộ có vẻ như để hướng tới việc phát triển một chiếc xe hơi cho LeEco hơn là nỗ lực sản xuất một chiếc cho Faraday. Các quyết định của Faraday phần nhiều cũng đều để thỏa mãn tham vọng của Jia chứ không vì tương lai các phương tiện của Faraday. Đội ngũ quản lý tại Mỹ cũng hoàn toàn không có tiếng nói và phải tuân theo Jia, bởi Jia là người cung tiền cho họ.

Nguồn: Business Insider

Mâu thuẫn giữa đội ngũ LeEco Trung Quốc và Mỹ đã bắt nguồn từ năm ngoái, khi nhóm quản lý Trung Quốc muốn đặt tên công ty là Fara Faro, nhưng nhóm ở Mỹ thì cho là kỳ quặc nên chọn tên Faraday Future. Nhóm quản lý ở Bắc Kinh cũng thường xuyên bay sang Los Angeles để xem xét những gì công ty bên Mỹ đang làm, nhưng cuối cùng vẫn thực hiện những mẫu thiết kế riêng của họ rồi bay trở lại Trung Quốc.

Ảo mộng tỷ đô trên sa mạc

Khu đất xây nhà máy của Faraday Future

Nỗ lực thỏa mãn ước nguyện của Jia thực chất đã có từ dự án nhà máy 1 tỷ USD trên sa mạc phía bắc Vegas Strip. Nhà máy rộng 900 acre này sẽ là nơi sản xuất phương tiện mới và chứa khoảng 4500 nhân viên. Ngay cả chính quyền bang Nevada cũng tới chào đón ngày lễ động thổ nhà máy.

Các lãnh đạo Faraday Future và chính quyền Nevada trong lễ động thổ nhà máy ở Bắc Los Angeles

Tuy nhiên, một nguồn tin lại cho biết dự án nhà máy bị tạm dừng gần như ngay sau khi khởi công. Mặc dù liên tục khẳng định dự án vẫn sẽ được tiến hành, thậm chí còn chiếu cả một video hào nhoáng bản vẽ 3D của nhà máy nhưng Dag Reckhorn, phó chủ tịch mảng sản xuất của công ty lại không trả lời được khi nào nhà máy sẽ hoàn thành thi công mà chỉ nói đại khái "đầu năm 2017 sẽ tiết lộ."

Nguồn tiền ở đâu?

Những hóa đơn cần thanh toán đang chất ngày càng cao. Riêng phần tiền nợ các bên cung ứng linh kiện đã lên đến 300 triệu USD, theo như lời một số cựu lãnh đạo được phỏng vấn.

CEO danh nghĩa Dag reckhorn

Họ cũng cho hay Jia luôn thúc giục Faraday chi tiêu thoải mái nhưng lại chẳng cho họ biết gì về nguồn tiền hay khi nào thì sẽ được “bơm” thêm. Một người cho biết Faraday chỉ nhận được khoảng 10% (10-15 triệu USD) số tiền mà hãng cần để hoạt động mỗi tháng. Hồi tháng 11, Jia cũng từng viết một bức thư cho toàn thể nhân viên để xin lỗi về việc để họ mù mờ về tương lai công ty, đồng thời cho biết sẽ cố gắng huy động 2 tỷ USD bằng việc bán một số cổ phần cho Sunac China Holdings, tuy nhiên cũng chưa có gì chắc chắn là liệu LeEco có gọi được đủ vốn để hoạt động hay hồi sinh mảng ô tô điện hay không.

Sự ra đi của các lãnh đạo cấp cao

Faraday Future đã mất một cơ số nhân viên cấp cao trong năm 2016, bao gồm:

Marco Mattiacci, Quản lý Chiến lược thương hiệu

Greg Adams, Quản lý Chiến lược doanh nghiệp

Dave Wisnieski, Giám đốc Tài chính

Ding Lei, CEO trên giấy tờ

Stacy Morris, Trưởng bộ phận Truyền thông

Robert Filipovic, Quản lý Chiến lược sản phẩm

Sarah Ashton, Phó giám đốc Quan hệ chính phủ

Syed Rahman, Quản lý vận hành

James Chen, Cố vấn tổng

Đây còn chưa phải danh sách đầy đủ nhất. Trong một sự kiện với báo giới hồi tháng 12, Faraday cho biết công ty hiện đang có 1400 nhân viên với 1000 trong số đó đang làm việc ở Mỹ. Một nguồn tin thân cận thì cho biết với ngân sách hiện tại, Faraday chỉ có thể “nuôi” được một nửa con số này.

Màn ra mắt năm 2017 tại CES được cho là chỉ nhỉnh hơn tí chút so với màn giới thiệu thảm họa cách đây 1 năm, cho dù Faraday có giới thiệu hẳn vài mẫu cùng lúc.

Chiếc xe FF91 đã gặp sự cố khi Jia ấn một nút đáng ra phải khiến chiếc xe tự đỗ lại được. Sau vài phút “đơ” cùng đôi lời trao đổi giữa Jia và Nick Sampson, chiếc xe cuối cùng cũng nhích được vài bước chân trên sân khấu.

Đoạn video tường thuật trực tiếp bao gồm cả đoạn xảy sự cố đáng xấu hổ đã bị xóa ngay khỏi kênh Youtube của Faraday. Công ty thậm chí còn tìm cách che đậy khi thay thế nó bằng một video giống hệt nhưng lại kết thúc đúng vài giây trước khi sự cố xảy ra. Khán giả ngồi xem livestream cũng không được thấy nội thất “đột phá” bên trong xe, bởi thực tế chúng chưa hoàn thiện chút nào.

Điều gì sẽ đến?

Lúc này, vấn đề chủ yếu của Faraday vẫn là tiền hoạt động. Nếu công ty không thể huy động được thêm vốn từ Trung Quốc thì sẽ khó lòng sống sót qua hè năm nay.

Mặc dù Faraday có thông báo là đã nhận được tới 64.000 đơn đặt hàng trước các mẫu xe không lâu sau sự kiện CES nhưng các nguồn tin thân cận lại cho biết thực tế mới chỉ có 60 người đặt trước khoản cọc 5.000 USD, còn lại chỉ toàn "khách ảo” bởi công ty cho phép bất cứ ai cũng có thể điền tên đặt hàng mà không cần tiền cọc.

Có thể nói Faraday Future nổi danh được như hiện nay cũng chủ yếu nhờ đội ngũ PR tốt – những người đã giúp công ty liên tục được bàn tán trên các kênh mạng xã hội, báo chí, blog,… Tuy nhiên, thực tế phũ phàng lại cho thấy Faraday chưa trình ra được chút công nghệ nào để chứng minh được những lời “chém gió” của mình là thật.

Có thể kết lại tương lai của Faraday qua lời một cựu nhân viên giấu mặt: “Nếu họ không huy động được tiền từ Trung Quốc trong 60 ngày tới thì các bên cung ứng linh kiện cuối cùng cũng sẽ gây sức ép khiến công ty phá sán."

Tham khảo Business Insider