Giải ngố: Khi nào thì một cặp song sinh giống hệt nhau, khi nào không?

Đã bao giờ bạn ngạc nhiên khi biết một cặp song sinh là anh trai em gái? Trên thực tế, không phải bất kể một cặp song sinh nào cũng là bản "photocopy" của nhau. Họ có thể chia sẻ cùng ngày sinh nhật, nhưng bộ gen được sao chép từ cha và mẹ thì chưa chắc.

Các cặp song sinh không giống nhau chỉ có mức tương đồng di truyền tương đương bất kể cặp anh, chị, em ruột nào khác. Nhưng tại sao điều đó lại có thể xảy ra?

Để hiểu tại sao có những cặp song sinh giống hệt nhau, nhưng lại có cặp song sinh khác nhau, chúng ta phải bắt đầu từ cơ chế mang thai của người mẹ. Điều gì xảy ra trong những ngày đầu tiên của thai kỳ có thể quyết định đặc điểm của một cặp song sinh?

Giải ngố: Tại sao lại có cặp song sinh khác giới tính?

Khi một người phụ nữ mang thai

Cơ thể tự nhiên của hầu hết mọi phụ nữ đều chỉ sản sinh một quả trứng mỗi tháng. Ngược lại, trong mỗi lần quan hệ tình dục, một người đàn ông có thể xuất ra hàng chục triệu cho tới hơn 1,2 tỷ tinh trùng.

Nếu lần quan hệ đó không sử dụng các biện pháp tránh thai (ví dụ như bao cao su, đặt vòng hoặc thuốc tránh thai), có khả năng một tinh trùng sẽ thụ tinh được với trứng và người phụ nữ sẽ mang thai.

Trong phần lớn thời gian, một quả trứng được thụ tinh sẽ tiếp tục phát triển thành một em bé duy nhất. Chúng ta gọi một quả trứng được thụ tinh là hợp tử.

Nhưng nếu trứng không được thụ tinh, người phụ nữ sẽ có kinh nguyệt, đó là cách mà cơ thể chuẩn bị cho một quả trứng mới được thụ tinh vào tháng tới.

Trường hợp sinh đôi giống hệt nhau

Như bạn có thể đã biết, gen được ví như những "cuộn giấy chỉ dẫn" cho cơ thể chúng ta phát triển. Mỗi cuộn giấy ấy chứa những công thức độc đáo riêng, không ai giống ai hoàn toàn. Và mỗi người có một cuộn giấy di truyền của riêng mình, nhờ đó chúng ta cũng đều có ngoại hình riêng biệt.

Cuộn giấy di truyền của mỗi người được ghép từ hai nửa, một nửa của mẹ và một nửa của bố. Đó là lý do tại sao chúng ta sinh ra giống cả bố và mẹ, nhưng không bao giờ giống hệt.

Trường hợp giống hệt chỉ xảy ra nếu bạn có một người anh em hoặc chị em song sinh cùng trứng. Một tinh trùng của người bố thụ tinh với một quả trứng của người mẹ sinh ra một hợp tử.

Lẽ ra hợp tử này chỉ phát triển thành một thai nhi duy nhất, nhưng vì lý do nào đó trong vài ngày đầu của quá trình thụ thai, hợp tử này khi phát triển lên lại phân chia ra thành hai phôi giống hệt nhau, có gen giống hệt nhau.

Hai phôi lúc này phát triển song song thành hai đứa trẻ có cuộn giấy di truyền được "photocopy", do đó, cả hai sẽ có dùng màu mắt, màu tóc... nói tóm lại là giống nhau y hệt. Dĩ nhiên, không thể có trường hợp sinh đôi cùng trứng khác giới tính.

Hai trường hợp song sinh: Cùng trứng và khác trứng

Trường hợp sinh đôi không giống nhau

Cặp song sinh giống hệt nhau còn được gọi là song sinh đơn hợp tử. Còn cặp song sinh không giống nhau được gọi là song sinh hai hợp tử. Nghĩa là ngay từ đầu, trong bụng người mẹ đã có hai hợp tử khác nhau, chứ không phải một hợp tử phát triển thành hai.

Phía trên, chúng ta đã nói rằng hầu hết phụ nữ sản xuất chỉ một quả trứng mỗi tháng. Nhưng đó chỉ là hầu hết, bởi thỉnh thoảng một người phụ nữ vẫn sẽ sản xuất nhiều hơn một quả trứng trong một tháng.

Cặp song sinh không giống nhau hình thành khi một người phụ nữ sản xuất hai quả trứng (trong cùng một tháng) và cả hai quả trứng đều được thụ tinh bởi hai tinh trùng khác nhau.

Không giống như cặp song sinh giống hệt nhau, cặp song sinh không giống nhau không có chung gen. Hai đứa trẻ sẽ cùng nhau phát triển và chia sẻ cùng một ngày sinh nhật, nhưng mức độ tương đồng về mặt di truyền của chúng chỉ tương đương hai anh em ruột bình thường mà thôi.

Cặp song sinh không giống hệt nhau có thể khác giới tính, nghĩa là có thể có anh trai, em gái sinh đôi hoặc ngược lại chị gái, em trai sinh đôi.

Tham khảo Theconversation