I/O 2016 cho thấy Google đã cạn kiệt khả năng sáng tạo

Google, hay nói chính xác hơn là Alphabet, đang ở trên đỉnh cao của thế giới. Mới chỉ vào tuần trước, trị giá của Google đã vượt qua Apple để vươn lên đứng đầu thế giới.

Nhưng nếu bạn nhìn vào những gì Google ra mắt ngày hôm qua tại I/O, bạn sẽ thấy Google đã có vẻ đã bắt đầu cạn kiệt ý tưởng, cả trên lĩnh vực phần cứng và phần mềm dịch vụ.

Sản phẩm được người ta nhắc đến nhiều nhất trước và sau bài trình diễn tại I/O 2016 có lẽ là chiếc loa thông minh Google Home. Tích hợp một trợ lý ảo tối ưu giọng nói đầu tiên của Google, Home có lẽ sẽ được nhiều người ưa thích.

Ít ai có thể dự đoán được rằng một công ty tầm cỡ như Google lại copy các đối thủ của mình một cách toàn diện đến như thế.

Lý do là bởi sản phẩm này copy lại toàn bộ công thức từ chiếc loa Echo của Amazon. Không ai nghĩ rằng một chiếc loa thông minh tích hợp trợ lý ảo có thể thành công, nhưng Amazon đã tạo ra bất ngờ khi tích hợp vào đó một trợ lý ảo có tốc độ phản hồi và cách trò chuyện tự nhiên như con người. Đó là thành quả của một quá trình nghiên cứu dày công và quyết liệt từ bộ phận phần cứng của Amazon, đặc biệt là trong bối cảnh “nỗi đau” Fire Phone vẫn còn đó. Echo đại diện cho trí sáng tạo mang tầm vóc đột phá và thái độ dũng cảm, quyết liệc bắt buộc phải có để khai phá những chủng loại phần cứng mới.

Còn Google Home, nếu có thể đại diện cho bất cứ thứ gì thì đó có lẽ là... sự chậm chân đáng chê trách của Google. Hãy nhớ rằng cách đây vài năm Google đã từng tiên phong cho nhiều lĩnh vực phần cứng mới mẻ như máy phát nội dung trung gian (Nexus Q và Chromecast), kính thông minh (Google Glass), ChromeBook cao cấp (Pixel)... Phần lớn các sản phẩm này đều thất bại, nhưng ít nhất chúng đều khiến người ta phải suy nghĩ. Google Glass buộc chúng ta tự hỏi liệu thời trang công nghệ sẽ thay đổi cuộc sống công nghệ như thế nào. Một chiếc ChromeBook có giá “trên trời” như Pixel buộc chúng ta tự hỏi liệu trong thời đại này bạn chỉ cần phần cứng có thiết kế đẹp và đám mây, bỏ qua yếu tố cấu hình cũng như hệ điều hành?

Đây là Echo. Echo ra đời rất khó khăn. Echo thiết lập một phân khúc phần cứng hoàn toàn mới. Echo là khuôn mẫu cho Google Home.

Google Home rõ ràng là chẳng đặt ra câu hỏi nào, chẳng giải quyết một vấn đề nào hết. Như Chromecast và Amazon Echo đã chứng minh, những bài toán mới mẻ để giải quyết những vấn đề mới sẽ luôn luôn là chìa khóa cho những thành công bất ngờ. Khi không thể vượt qua chính mình và vượt qua những đối thủ cạnh tranh, Google đang bỏ qua chìa khóa đó.

Thực tế, yếu tố gây tò mò nhất của Google Home là trợ lý ảo Google Assistant. Sự xuất hiện của Google Assistant, trong khi là rất đáng mừng, lại làm bật lên một hiện trạng không mấy dễ chịu: Google tụt hậu hàng năm trời so với Apple, Microsoft và Amazon về lĩnh vực trợ lý ảo qua giọng nói. Nghe có vẻ vô lý, nhưng trợ lý ảo duy nhất của Google trong suốt những năm vừa qua thực chất là một ứng dụng giao diện thẻ (tab). Ngay cả khi bạn bỏ qua vai trò tiên phong và phổ cập trợ lý ảo của Apple Siri, bạn cũng có thể thấy Microsoft Cortana và Amazon Alexa (vốn mới chỉ ra mắt rộng rãi vào năm ngoái) còn vượt trước cả Google về lĩnh vực trợ lý ảo biết trò chuyện như con người.

Đến giờ Google mới ra mắt được một trợ lý ảo ngang tầm Siri, Cortana và Alexa.

Trong năm 2015, nói đến trợ lý ảo là nhắc đến cả một tính năng bắt buộc đi kèm: chatbot dành cho bên thứ 3. Ứng dụng chat được Google mới ra mắt vào ngày hôm nay, Allo, hoàn toàn thiếu đi tính năng này, thay vào đó chỉ cho người dùng chat với chính Google Assistant. Không thể phủ nhận được rằng Allo cũng có một số tính năng thú vị, ví dụ như chat ẩn danh hoặc dự đoán câu trả lời tự động, song những tính năng này quả thật là quá nhỏ bé so với cuộc cách mạng” chatbot mà người ta đã nhắc đến rất nhiều từ hơn 1 tháng trước, khi Microsoft tổ chức BUILD và Facebook tổ chức F8.

Đó là còn chưa kể Google còn mới ra mắt một ứng dụng chat theo chủ đề có tên Spaces và một ứng dụng gọi thoại video có tên Duo, cùng lúc Hangouts vẫn sẽ không bị khai tử. Tất cả đều gợi nhắc tới kịch bản của 3 năm trước, khi nỗ lực xâm chiếm thị trường chat/thoại trực tuyến của Google cũng rối loạn vì quá nhiều sản phẩm và Hangouts ra đời chỉ để... thất bại thảm hại trước WhatsApp, Facebook Messenger và iMessage. Sự kiện ra mắt của ngày hôm nay cho thấy Google vẫn đang luẩn quẩn tìm lời giải cho bài toán mà hãng này không thể giải quyết nổi bằng cách tự thân vận động.

Màn ra mắt của Allo không bao gồm những tiếng trầm trồ thán phục như khi Microsoft làm mới Skype tại Build 2016.

Vậy còn VR, một cuộc cách mạng khác đang gây sốt cho cả thế giới thì sao? Google tham gia bằng một nền tảng mới mà ngay từ trên giấy tờ đã thua kém rõ rệt so với HTC Vive và Oculus Rift (của Facebook). Tính riêng trên mảng “VR bình dân”, có thể thấy rằng về mặt tính năng thì Google Daydream có thêm tay cầm so với Gear VR của Samsung/Facebook và về mặt thiết kế Daydream cũng vượt trội so với ý tưởng Cardboard có phần... ngớ ngẩn của chính Google. Song, sản xuất tay cầm là một thứ quá dễ dàng với Samsung, nhất là trong bối cảnh hãng này đang có quan hệ hợp tác với Facebook, vốn sở hữu công nghệ VR đi đầu thế giới với trọng tâm dành cho game.

Google cũng tuyên bố lợi thế của Daydream là hỗ trợ nhiều nhà sản xuất phần cứng. nhưng những thế hệ Gear VR sau này cũng hoàn toàn có thể sở hữu khả năng đó, chưa kể Samsung vẫn đang có chất lượng phần cứng tốt bậc nhất trong thế giới Android. Điều đáng thất vọng nhất vẫn là Daydream không có gì mới mẻ. Không buộc người dùng phải có một góc nhìn khác đi về công nghệ VR.

Không có gì mới mẻ và đột phá hết, có chăng chỉ là một bước tiến nhỏ từ ý tưởng của đối thủ.

Tình cảnh này sẽ tiếp diễn đến bao giờ? Cũng giống như Apple và Microsoft, cổ phiếu của Google sụt giảm sau khi công bố tình hình quý 1/2016 không phải là bởi các mảng kinh doanh của gã khổng lồ tìm kiếm có điều gì đáng lo ngại, mà là bởi Google dang không có vũ khí gì để tiếp tục đón đầu tương lai khi cuộc cách mạng di động đã chậm lại. Các mảng Other Bets của Alphabet có thể hứa hẹn giải quyết vấn đề đó, song với màn thể hiện thất vọng tại I/O năm nay, Google cho thấy khả năng đón đầu tương lai của gã khổng lồ này đã sụt giảm đáng kể rồi.