John Ellenby: người tiên phong đưa laptop vào thương mại hóa đã qua đời ở tuổi 75

John Ellenby, một kỹ sư máy tính người Anh – người có công lớn trong việc mở đường cho sự phát triển của máy tính xách tay vừa qua đời ở tuổi 75. Thông tin này được chính Thomas, con trai ông xác nhận nhưng nguyên nhân cái chết vẫn chưa được tiết lộ.

Công trình tiên phong của ông được thực hiện vào đầu những năm 1980 sau khi thành lập công ty Grid Systems ở Mountain View, California. Cùng với nhà thiết kế nổi tiếng William Moggridge và đội ngũ kỹ sư của mình, John Ellenby đã thiết kế một chiếc máy tính có thể gập lại được gọi là Compass. Sản phẩm này đã được bán ra thị trường vào năm 1982 với mức giá 8150 USD, tương đương 20.325 USD ngày nay (hơn 450 triệu đồng).

Mặc dù có giá cao ngất ngưỡng nhưng với tính cơ động tiện lợi của mình, Compass vẫn được cộng đồng người dùng đón nhận nhiệt tình.

Marc Weber, một nhà sử học tại Bảo tàng Lịch sử máy tính ở Mountain View cho biết: "Grid Compass là mô hình laptop thành công đầu tiên".

Compass được tiêu thụ mạnh bởi các doanh nghiệp hoặc cơ quan chính phủ và được xem là hòn đá tảng của kỷ nguyên máy tính xách tay sau này.

Kể cả cơ quan tình báo của Mỹ cũng rất quan tâm đến thiết bị này. Một người dùng khác là Phó Đô đốc. John Poindexter, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Ronald Reagan vào giữa năm 1980.

John Poindexter đã dành thời gian rảnh của mình để lập trình lại hệ thống thư điện tử của IBM mà Nhà Trắng đang sử dụng. Chiếc Compass được trang bị cho John Poindexter cũng là thiết bị công nghệ đầu tiên có giá trên 20.000 USD mà Nhà Trắng trang bị cho nhân viên của mình.

James Opfer, Giám đốc cơ quan truyền thông của Nhà Trắng cho biết chiếc máy tính này đã được thiết kế bền vững như một chiếc xe tăng và cũng từng được tổng thống Mỹ sử dụng để kích hoạt vũ khí hạt nhân trong trường hợp khẩn cấp.

NASA cũng mua và sử dụng Compass như một thiết bị định vị và sao lưu trong sứ mệnh tàu con thoi của mình.

John Ellenby sinh vào ngày 9/1/1941 tại Corbridge, nước Anh. Ông tốt nghiệp ngành kinh tế địa lý tại Đại học London và dành ra 6 để tiếp tục nghiên cứu tại Đại học kinh tế London. Đây là nơi mà ông có dịp tiếp xúc với những chiếc máy tính mainframe.

Rời trường học, John Ellenby làm việc cho hãng sản xuất máy tính Anh là Ferranti và là giảng viên giảng dạy ngành khoa học máy tính tại Đại học Edinburgh ở Scotland. Đầu những năm 1970, ông làm việc cho Viện nghiên cứu Palo Alto của tập đoàn Xerox.

Xerox lúc đó đang làm việc với Alto (một chiếc máy tính để bàn). Chiếc máy tính này được xem là cội nguồn ý tưởng cho các sản phẩm khá thành công sau này là Apple Lisa, Macintosh và nhiều máy tính chạy Windows của Microsoft.

David Liddle, CEO Xerox tại thời điểm đó cho biết: "Ellenby là con người tuyệt vời, năng nổ và táo bạo." Sau khi rời Xerox để sáng lập nên Grid vào những năm 1979, Ellenby đã tạo ra Compass, một chiếc máy tính được các cơ quan chính phủ và các tập đoàn lớn tại Mỹ tin dùng. Ông cũng cho thấy một tầm nhìn vượt thời đại khi tin tưởng vào sự phát triển của mạng lưới máy tính – tiền thân của internet sau này.

Tháng 3 năm 1988, Ellenby bán Grid cho tập đoàn Tandy. Sau đó, ông tiếp tục thành lập Agilis nhằm tạo nên những chiếc máy tính cầm tay (tablet). Ông cùng người con là Thomas sau đó tiếp tục thành lập nên tập đoàn GeoVector để phát triển các ứng dụng dẫn đường và tăng cường thực tế ảo.

Dù đã có tuổi nhưng những năm gần đây Ellenby vẫn trăn trở về sự phát triển của máy tính xách tay. Trong một lần phỏng vấn, Ellenby cho biết rằng ông có mong muốn được đi thăm Nhà Trắng. Ông sẽ gặp lại người đã từng gợi cho mình ý tưởng về việc sản xuất một chiếc máy tính cá nhân có kích thước bằng một nửa chiếc vali mà ông xách theo lúc bấy giờ.

Tham khảo: NYT