Robot sát thủ - không còn là chuyện viễn tưởng

Những ai yêu mến điện ảnh chắc hẳn đều biết đến bộ phim khoa học viễn tưởng nổi tiếng Terminator, nội dung chính của bộ phim xoay quanh một sát thủ robot quay ngược thời gian để tìm diệt mục tiêu của mình. Tính thời điểm này thì đã hơn 30 năm kể từ lúc phần một bộ phim ra đời và nhờ sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ thì robot đã trở nên cực kỳ quen thuộc với con người.

Những cỗ máy tự động này có mặt ở rất nhiều lĩnh rất đặc biệt là khai khoáng và quân sự, với khả năng tự hoạt động không cần điều khiển thì nhiều người đã tỏ ra lo lắng về một hình mẫu mới dành cho những cỗ máy vô tri vô giác này - sát thủ robot.

Không phải chuyện viễn tưởng

Tính đến thời điểm cách đây tầm 15-20 năm thì những gì diễn ra trong bộ phim Terminator vẫn được coi là sản phẩm của trí tưởng tượng do đạo diễn James Cameroon nghĩ ra nhưng đó là chuyện của quá khứ khi mà trong khoảng vài năm trở lại đây thì robot đã dần dần chiếm lấy những vai trò quan trọng của những công việc đặc biệt, điển hình là trong các cuộc chiến của Hoa Kỳ tại Iraq và Afghanistan.

Nếu những chiếc máy bay không người lái như RQ-9 Predator B và RQ-1 Predator là những ví dụ tiêu biểu cho việc con người vẫn nắm quyền kiểm soát đối với máy móc thì robot Atlas đến từ công ty Boston Dynamics là sản phẩm của chương trình nghiên cứu robot mới của Cục nghiên cứu phương án phòng vệ cao cấp (DARPA) - một cơ quan trực thuộc bộ quốc phòng Mỹ - đang trở thành tâm điểm đề tài robot tự hoạt động mà không có sự can thiệp của con người.

Dĩ nhiên theo những thông tin ban đầu thì Atlas là chuyên viên cứu hộ dưới điều kiện khắc nghiệt của quân đội Mỹ nhưng điều khiến nhiều người lo ngại về nó là do thiết kế rất giống hình dáng một con người. Mặc dù đây không phải mẫu robot đầu tiền sở hữu khung xương kim loại giống con người nhưng việc nó được lập trình để thực hiện công việc cứu hộ chứng tỏ trong tương lai những mẫu robot sau này có thể được lập trình khả năng chiến đấu, hay theo khía cạnh nào đó chúng sẽ được lập trình để lấy đi tính mạng con người.

Đây chắc chắn không phải câu chuyện viễn tưởng năm nào mà là tương lai có thể xảy ra với tốc độ phát triển của công nghệ robot như bây giờ, thậm chí những thông tin được công bố chưa chắc đã là thông tin theo kịp tiến độ nghiên cứu thực tế.

Ngăn chặn nguy cơ

Sát thủ robot là một vấn đề mới mà loài người có thể sẽ phải đối mặt trong tương lai nếu công nghệ robot tiến xa hơn những gì chúng ta tưởng tượng. Điểm cốt lõi của chuyện này là việc một robot vô tri vô giác có thể tước đi sinh mạng của một con người mà không phải chịu bất kỳ trách nhiệm pháp lý gì giống như người bình thường.

Đây là lý do vì sao Liên hợp quốc đã chính thức cấm mọi hoạt động sản xuất, nghiên cứu, tiêu thụ, vận chuyển, buôn bán các mẫu robot có thể gây hại đến tính mạng con người sau khi hội thảo Công ước Liên hợp quốc về Vũ khí (CCW) kết thúc. Các nhà khoa học vẫn chưa phát triển vũ khí hoàn toàn tự động hay "robot sát thủ". Tuy nhiên, công nghệ đang hướng tới việc gia tăng vũ khí tự động và những vũ khí như vậy sẽ xác định và tấn công mục tiêu mà không cần sự trợ giúp của con người.

Các nhà hoạt động xã hội đã tiến hành một chiến dịch mang tên "Ngăn chặn sát thủ robot" (Stop Killer Robots). Noel Sharkey là một thành viên sáng lập chiến dịch này đồng thời ông cũng là chủ tịch Ủy ban Quốc tế kiểm soát vũ khí tựu động. Phát biểu trước báo giới thì ông Sharkey khẳng định quan điểm của mình về việc nghiêm cấm vũ khí tự động mà sát thủ robot là một phần trong đó.

Nole Sharkey cũng cho biết thêm rằng mấy tháng gần đây, từ một vấn đề ít được biết đến thì vũ khí tự động đã trở thành vấn đề gợi sự chú ý trên toàn thế giới. Ông nói rằng kể từ tháng 5 năm 2013, đã có tới 34 quốc gia công khai bày tỏ mối lo ngại về sự nguy hiểm mà các loại vũ khí này có thể gây ra.

Rõ ràng là có khá nhiều người nhận thức được sự nguy hiểm của những loại hình vũ khí này, vấn đề là liệu chính phủ các nước có thực sự chung tay xử lý nguy cơ này hay không.

Lời kết

Có thể nhiều người cho rằng những vấn đề đề cập phía trên là chuyện viển vông và vớ vẩn nhưng liệu có ai tưởng tượng được hậu quả khi những sát thủ robot có thể dạo bước trên phố và tước đi sinh mạng của bất kỳ mục tiêu nào. Đôi khi những câu chuyện viễn tưởng lại trở nên cực kỳ đáng sợ khi chúng sắp trở thành hiện thực, robot sát thủ bắt nguồn từ một bộ phim viễn tưởng và bây giờ nó có thể trở thành kẻ thù của nhân loại nếu được sản xuất.

>>Thuyết tiến hóa của Darwin: Robot sẽ phát triển như con người