Khoảng cách giàu nghèo giữa các nước càng lúc càng lớn vì... biến đổi khí hậu

    Luyến Gia,  

    Không chỉ làm chậm tiến trình thu hẹp bất bình đẳng, biến đổi khí hậu còn đang khiến cho khoảng cách giàu nghèo giữa những quốc gia đã phát triển thuộc khu vực hàn đới và các nước đang phát triển ở gần hơn so với xích đạo ngày một trầm trọng thêm.

    Những quốc gia hứng chịu tác động nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu trong tương lai lại là các nước ít góp phần vào việc gây ra hiện tượng này nhất. Tại một số nơi, những tác động tiêu cực về mặt kinh tế đã và đang xuất hiện, theo một nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS).

    Một số nước hàn đới đã phát triển, như Na Uy và Thụy Điển, đang trở nên giàu có hơn khi khí hậu tại những khu vực này ấm dần từ giữa thế kỷ 20. Trong khi đó, các quốc gia như Nigeria và Ấn Độ, lại trở nên nghèo hơn so với dự kiến nếu không có hiện tượng Trái Đất ấm dần lên.

    Khoảng cách giàu nghèo giữa các nước càng lúc càng lớn vì... biến đổi khí hậu - Ảnh 1.

    Trong khi các nước hàn đới hưởng lợi, những quốc gia cận xích đạo lại chịu ảnh hưởng nặng nề bởi biến đổi khí hậu.

    Được biết, nhóm nghiên cứu đã xem xét tình trạng bất bình đẳng giữa các quốc gia cũng như sự thay đổi của nó trong giai đoạn 1961 - 2010, và đã phát hiện ra rằng, tài sản trên đầu người ở các nước nghèo đã giảm từ 17% đến 30% do biến đổi khí hậu. Thêm vào đó, khoảng cách giữa nhóm nước giàu nhất và nghèo nhất đã tăng 25% so với mức đáng ra phải có, nếu tình trạng khí hậu được duy trì ổn định.

    Nhà địa chất học Noah Diffenbaugh - giáo sư tại trường đại học Stanford, trưởng nhóm nghiên cứu - cho biết: “Sự bất bình đẳng về mặt kinh tế là một thách thức lớn. Tin tốt là, trên bình diện toàn cầu, khoảng cách giàu - nghèo giữa các nước đang giảm dần theo thời gian. Thế nhưng, các kết quả nghiên cứu với độ tin cậy rất cao của chúng tôi lại cho thấy, hiện tượng ấm lên toàn cầu đã làm chậm lại quá trình này”.

    Khoảng cách giàu nghèo giữa các nước càng lúc càng lớn vì... biến đổi khí hậu - Ảnh 2.

    GDP đầu người, và xác suất gây tổn hại đến nền kinh tế có sự thay đổi tiêu cực ở các quốc gia xứ nóng, ngược lại với tình hình ở những nước xứ lạnh

    Bên cạnh đó, những nghiên cứu trước đây cũng chỉ ra mối liên hệ giữa nhiệt độ và tăng trưởng kinh tế. Dễ thấy, các đợt nắng nóng gây thiệt hại cho mùa màng và làm giảm năng suất của con người. Tại một quốc gia có khí hậu lạnh như Thuỵ Điển, nhiệt độ hằng năm tăng lên có thể mang đến một số lợi ích, chí ít là ở một số mặt cụ thể (Thuỵ Điển cũng đã bắt đầu nhận ra các tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, gồm cả những đợt cháy rừng khủng khiếp quét qua nước này vào năm 2018).

    Tuy nhiên, sau khi nhiệt độ của các quốc gia vượt qua ngưỡng lý tưởng, nền kinh tế sẽ chịu thiệt hại. Thu thập dữ liệu từ những dự báo trước đây về tác động của hiện tượng ấm lên toàn cầu với nền kinh tế và hơn 20 mẫu khí hậu, các nhà nghiên cứu đã tính toán được hơn 20.000 viễn cảnh tăng trưởng kinh tế của mỗi quốc gia với điều kiện khí hậu bình thường. Theo đó, sự khác biệt là rất rõ ràng. Ví dụ, ở thời điểm hiện tại, nền kinh tế Ấn Độ sở hữu quy mô nhỏ hơn 31% so với mức đáng ra phải đạt được, nếu hiện tượng nóng lên toàn cầu không diễn ra.

    Kể từ khi Cách mạng Công nghiệp diễn ra đến nay, Trái Đất đã ấm lên khoảng 1ºC. Và, nếu các quốc gia thực thi đúng những cam kết đã đề ra trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu - điều đến nay vẫn chưa thực sự đi đúng theo lộ trình cần thiết - lượng nhiệt tăng thêm trên toàn cầu có thể được duy trì ở mức 2ºC.

    Khoảng cách giàu nghèo giữa các nước càng lúc càng lớn vì... biến đổi khí hậu - Ảnh 3.

    Khi nhiệt độ toàn cầu nóng lên quá 2ºC, có thể xem việc tìm kiếm những nguồn năng lượng tái tạo, đặc biệt ở các nước đang phát triển, là ưu tiên số một.

    Dẫu vậy, với kịch bản 2ºC, nền kinh tế vẫn sẽ chịu thiệt hại. “Nhiệt độ Trái Đất nóng lên gấp đôi sẽ kéo theo nhiều tác động hơn là chuyện hết sức hiển nhiên”, ông Diffenbaugh nói. Và, ngày càng nhiều dấu hiệu cho thấy, nhiệt độ Trái Đất sẽ không chỉ dừng ở mức tăng 2ºC.

    Cho dù tất cả các quốc gia đã ký kết Hiệp định Paris đồng lòng hành động vì biến đổi khí hậu, Trái Đất vẫn sẽ nóng thêm 3ºC, Tổ chức Khí tượng Thế giới thuộc Liên Hợp Quốc dự báo. Thậm chí, một số quốc gia gây ô nhiễm nhiều nhất đã có chính sách ứng phó với viễn cảnh nóng lên tới 5ºC.

    Và, trong bối cảnh những nước đang phát triển mở rộng quy mô sử dụng năng lượng, vốn là điều kiện thiết yếu đối với tăng trưởng kinh tế, điểm mấu chốt là làm sao tập trung vào khai thác năng lượng tái tạo để tránh làm vấn đề thêm trầm trọng cũng như đánh mất lợi ích mang lại từ tăng trưởng. “Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, việc tăng cường khai thác và sử dụng năng lượng thông qua các nền tảng công nghệ không làm tình trạng nóng lên toàn cầu trầm trọng hơn sẽ mang đến lợi ích phát triển thứ cấp đáng kể”, ông Diffenbaugh nói.

    Tham khảo: FastCompany

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày

    NỔI BẬT TRANG CHỦ