Lá cây ở khu vực Chernobyl không phân huỷ, điều đó có thể sẽ sớm trở thành thảm hoạ

Nghiên cứu khoa học gần đây về khả năng xảy ra một đám cháy rừng hạt nhân có thể sẽ làm Ucraina phải quan tâm. Các khu rừng xung quanh Chernobyl - nhà máy điện hạt nhân phát nổ cách đây 28 năm, chưa phân huỷ hoàn toàn và nếu tất cả đều bắt lửa, chất phóng xạ sẽ lan rộng ra ngoài khu vực cách ly của Chernobyl, khu vực có diện tích 2600 kilomét vuông, chỉ nằm cách 110 km về phía Bắc của Kiev.

Khu cách ly này được nhiều nhà khoa học đến để nghiên cứu, ở đó hầu như không có côn trùng, những cá thể chim phát triển bất thường như mỏ bị biến dạng, lông đuôi dài một cách kỳ lạ và bộ não nhỏ hơn. Cây cũng trở nên rậm rạp hơn.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu về môi trường bên trong khu vực này từ năm 1991 và họ nhận thấy có nhiều điểm ở trên những cây ở đây, cụ thể họ mô tả là “sự tích luỹ rác đáng kể theo thời gian" trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Oecologia. Nhắc đến “đáng kể” tức là các nhà khoa học đang ám chỉ cây không phân huỷ được, kể cả lá rụng trên mặt đất cũng thế.

Điều này đặc biệt đúng trong Rừng Đỏ, khu rừng xung quanh Chernobyl được đặt tên đúng như vậy vì hầu như cây chuyển sang màu gừng và chết do nhiễm phóng xạ ở mức độ cao nhất. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với tạp chí Smithsonian, Timothy Mousseau - nhà sinh vật học tại Đại học Nam Carolina đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu - cho rằng những cây này "rất "ấn tượng", trong khi ở các khu rừng nơi tôi sinh sống, cây hầu như thành mùn cưa sau một thập kỷ nằm trên mặt đất."

Lý do chính cho việc không thể phân huỷ ở khu vực xung quanh Chernobyl là do vi khuẩn, vi khuẩn, nấm, giun, côn trùng và sinh vật khác có khả năng phân huỷ hầu như không tồn tại. Mousseau và nhóm của ông đã phát hiện ra điều này sau khi làm một thí nghiệm để lại 600 túi lá xung quanh Chernobyl vào năm 2007.

Khi họ thu thập lại các túi lá trong năm 2008, họ phát hiện ra rằng các túi chứa đầy lá đặt trong khu vực không có phóng xạ phân hủy 70-90%, nhưng lá trong khu vực có phóng xạ chỉ phân hủy khoảng 40%. "Chúng tôi lo ngại rằng có thể sẽ có một vụ cháy rừng trong những năm tới", Mousseau chia sẻ với Smithsonian.

Bên cạnh việc loại bỏ các chất bắt lửa, sự phân hủy cực kỳ cần thiết cho cây phát triển, vì quá trình này giúp đưa chất dinh dưỡng trở lại vào đất, và trở lại vào môi trường nói chung. Việc khó phân hủy cũng có thể giải thích lý do tại sao những cây còn sống xung quanh Chernobyl phát triển rất chậm. Chúng đã hấp thụ chất phóng xạ như đồng vị strontium 90 (gây ra bệnh ung thư xương) và cesi 137 (gây buồn nôn và có thể dẫn đến tử vong) trong gần ba thập kỷ.

Nếu những cây này bị đốt cháy, các phân tử chất phóng xạ sẽ phát tán vào khí quyển và “con người sẽ rất dễ hít phải chúng” tạp chí Scientific American (SA) đã báo cáo vào năm ngoái dựa theo một nghiên cứu năm 2011. Nhưng bên cạnh đó, nguy hại hơn cả chính là thực phẩm được tiêu thụ hằng ngày như sữa và thịt cũng sẽ bị nhiễm các chất phóng xạ.

Thực tế, mối đe dọa trên được các nhà khoa học về môi trường lo ngại từ năm 1992, tuy vậy nó sẽ còn tồi tệ hơn nhiều do mùa hè khô hơn chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Nhân viên cứu hoả cũng đã được lệnh túc trực ở khu cách ly để ngăn ngừa cháy rừng ở bên trong, nhưng họ "rõ ràng là không được chuẩn bị cho tình huống cháy rừng ở mức độ lớn hơn" SA chia sẻ, và họ cũng hầu như không được đào tạo chuyên nghiệp cũng như không được trang bị quần áo bảo hộ hoặc mặt nạ chống độc. Các nhân viên hiện vẫn đang theo dõi tình hình bằng cách leo lên sáu tháp đồng hồ một ngày, thỉnh thoảng có sự giúp đỡ của máy bay trực thăng. “Mặc dù được trang bị xe tăng của Liên Xô cải tiến thêm với lưỡi dao dài 6m để đốn và nghiền cây đã chết, nhưng họ vẫn cứ để mặc cây tiếp tục phân huỷ.”

Tham khảo: Motherboard