Lời tiên tri của Toyota đã thành sự thật, không phải xe điện, xe hybrid mới là chân ái

Tờ Wall Street Journal (WSJ) cho hay tăng trưởng doanh số xe điện tại Mỹ đã chậm lại khi nhu cầu thị trường có hạn, khiến những cố gắng của hàng loạt ông lớn trong ngành và các startup mới nổi phải đối mặt với một thực tại tàn khốc: Khách hàng đã phát “ngấy” với ô tô điện.

Mặc dù doanh số xe điện tiếp tục tăng trưởng 51% từ đầu năm đến nay nhưng tốc độ đã giảm tốc so với cùng kỳ năm trước. Lượng xe tồn kho cũng ngày một nhiều hơn do có quá nhiều hãng tham gia cuộc chơi trong khi thị trường dần bão hòa.

Thậm chí một số hãng như Ford Motor hay Toyora đều đang phân vân về việc có nên dồn lực đầu tư cho xe điện không hay chuyển sang dòng xe Hybrid (kết hợp cả xăng lẫn điện), vốn là phân khúc thu hút người tiêu dùng nhiều hơn so với ô tô điện.

Theo WSJ, những khách hàng giàu có sẵn sàng móc hầu bao mua các sản phẩm xe điện đắt đỏ đều đã sở hữu những chiếc ô tô mới này, thế nhưng đến phân khúc khách hàng tầm trung thì câu chuyện trở nên khó nhằn hơn nhiều.

Hàng loạt nhà môi giới, giám đốc hay các hãng sản xuất xe đều cho rằng người tiêu dùng tầm trung đều đang phân vân khi chắc chắn sẽ có vô số dòng xe điện tốt hơn được ra mắt trong tương lai với giá rẻ hơn nhiều.

“Nhiều người đã dự đoán được đà giảm tốc hiện nay của xe điện. Chúng ta đang chứng kiến khả năng đi ngang của tăng trưởng trong thời điểm này”, giám đốc tài chính John lawler của Ford Motor nhận định.

Đà giảm tốc hiện nay trái ngược so với sự bùng nổ của năm 2022 khi hàng dài khách hàng chờ đợi để mua các sản phẩm xe điện mới ra mắt dù chi phí đắt đỏ.

Đây là một thông tin chẳng mấy tích cực gì cho các hãng xe lẫn startup đã đổ hàng tỷ USD để xây dựng các nhà máy ắc quy hay các công xưởng, chuẩn bị cho một cuộc chiến tổng lực mới.

Toyota đã đúng

Trong vài năm trở lại đây, sự bùng nổ của Tesla cùng các quy định siết chặt hơn về môi trường đã khiến nhiều hãng ô tô chuyển hướng dồn nguồn lực cho ngành xe điện.

Thế rồi việc Mỹ bơm hàng nghìn tỷ USD cho ngành này nhằm chạy đua với Trung Quốc càng kích thích cuộc chiến gay cấn hơn.

Tuy nhiên hãng xe lớn nhất thế giới là Toyota vẫn tỏ ra không chú trọng đến mảng xe điện khi cho rằng cơ sở hạ tầng ở nhiều thị trường vẫn chưa đáp ứng được công nghệ mới này.

Đồng thời hãng cũng cho rằng sẽ phải mất nhiều năm để xe điện có thể trở thành phương tiện chính thay thế hoàn toàn xe xăng, trong khi dòng xe Hybrid lại dễ chuyển đổi hơn nhiều.

Tờ WSJ cho rằng nhận định của Toyota có lẽ đã đúng khi hiện nhiều khách hàng Mỹ đang khá phân vân về việc mua xe điện do giá vẫn còn cao, không thuận tiện bằng xe xăng cả về cảm giác lãi lẫn phạm vi hoạt động cũng như cơ sở hạ tầng hỗ trợ.

“Tôi chưa sẵn sàng mua xe điện bởi phạm vi hoạt động của nó bị giới hạn quá nhiều cũng như phụ thuộc vào số trạm sạc”, anh Robert Duwors trả lời WSJ khi cho biết mình đã mua một chiếc ô tô Hybrid thay thế với phạm vi hoạt động rộng hơn và thuận tiện hơn.

Số liệu của J.D.Power cho thấy thị phần bán lẻ xe điện đã tăng lên mức 9% trong vài tháng trở lại đây nhưng các chuyên gia vẫn tranh cãi liệu xu thế này có thể bùng nổ tiếp hay lại đi ngang về dài hạn.

Về phía các nhà sản xuất, nhiều thương hiệu như Tesla đã phải giảm giá trước bối cảnh nhu cầu thị trường ảm đạm. Một số công ty thì cắt giảm mức dự đoán doanh số, còn nhiều startup thì buộc phải điều chỉnh lại kế hoạch sau nhiều năm đốt tiền vẫn lỗ.

Tập đoàn Ford đã phải lùi thời hạn đạt sản lượng 600.000 xe điện từ cuối năm nay sang cuối năm 2024, đồng thời nhiều khả năng sẽ phải hủy bỏ kế hoạch thay đổi nhà máy sản xuất ô tô xăng sang dây chuyền làm xe điện F-150 do doanh số không như kỳ vọng.

Tương tự, Huyndai đã tích cực tung ra các dòng xe điện mới để thu hút người dùng, đồng thời có các chương trình khuyến mãi như miễn phí sạc điện, giảm giá trả góp lên đến 1.100 USD...

Thậm chí đế chế Tesla của Elon Musk cũng đã phải liên tục giảm giá và bắt đầu dùng đến quảng cáo marketing truyền thống, điều mà vị tỷ phú giàu nhất thế giới từng coi thường.

Quá đắt?

Báo cáo của Cox Automotive cho thấy mức giá xe điện bình quân hiện nay vào khoảng 50.683 USD/chiếc, thấp hơn so với 65.000 USD/chiếc cùng kỳ năm ngoái.

Thế nhưng con số này với những khách hàng tầm trung vẫn là quá cao so với ô tô xăng, nếu tính đến hiệu năng vận hành và sự tiện lợi.

Đặc biệt do lãi suất bị duy trì ở mức cao nên việc trả góp khi mua xe điện trở nên kém hấp dẫn hơn nhiều.

Các nhà môi giới và cửa hàng bán xe cho biết giá cả sẽ phải đi xuống nhiều hơn nữa thì mới có thể thu hút thêm nhiều khách hàng, nhất là những người tiêu dùng tầm trung chỉ chấp nhận trả chưa đến 40.000 USD cho một chiếc ô tô mới.

“Có một sự nhầm lẫn rằng thị trường sẽ hấp thụ xe điện tương tự như những gì đã diễn ra ở thời điểm bùng nổ ban đầu. Thế nhưng hiện khách hàng không còn hứng thú, chấp nhận bỏ nhiều tiền ra để mua xe điện như trước nữa”, chủ tịch Beau Boeckman của Galpin Motors nhận đinh.

Tính đến tháng 9/2023, lượng hàng tồn kho xe điện Mustang Mach E của Ford đã lên đến 3 tháng rưỡi, cao gấp đôi so với mức bình quân toàn ngành.

Hàng loạt tên tuổi như Huyndai, KIA, Volkswagen cũng chứng kiến lượng hàng tồn kho xe điện tăng cao.

Trong khi các tập đoàn lớn vẫn đủ nguồn lực để duy trì thì các startup nhỏ lại lâm vào cảnh khó khăn.

Những thương hiệu như Rivian hay Lucid đang chứng kiến lượng hàng tồn kho xe điện chưa bán được tăng ngày một cao dù đã hạ sản lượng xuống mức thấp.

Trái với xe điện, dòng Hybrid lại có kết quả kinh doanh lạc quan. Số liệu của Motor Intelligence cho thấy doanh số xe Hybrid đã tăng 48% trong quý I/2023 so với cùng kỳ năm trước.

Đây là cú lội ngược dòng ngoạn mục khi doanh số dòng xe này từng giảm 6% quý I/2022 so với cùng kỳ năm 2021.

“Xe Hybrid là một thị trường cực kỳ nóng bỏng”, giám đốc David Christ của Toyota chi nhánh Bắc Mỹ hồ hởi.

Thương hiệu xe hơi Nhật Bản này dù chậm chân hơn đối thủ ở mảng xe điện nhưng lại tích cực đầu tư cho xe Hybrid với tiên đoán nhiều thị trường vẫn chưa thể thích ứng được với công nghệ ô tô điện.

Hiện các nhà máy của Toyota đang tích cực sản xuất xe Hybrid do cung không đủ cầu và lượng khách hàng chờ trong danh sách ngày một dài.

“Chúng tôi đang cố gắng sản xuất nhiều xe Hybrid nhất có thể”, giám đốc Christ nói.

Trong khi đó, lượng tồn kho xe điện bZ4X của Toyota đã lên mức 2 tháng rưỡi, cho thấy sự giảm hứng thú của người tiêu dùng với công nghệ mới này.

*Nguồn: WSJ