Lợn đã tiến hóa đến mức biết sử dụng công cụ? Video này là bằng chứng đầu tiên cho điều đó

Con người không thể cải tạo và thống trị thế giới chỉ bằng hai bàn tay không. Trải qua hàng triệu năm tiến hóa và tò mò về thế giới tự nhiên, chúng ta đã phát triển được một khả năng mà không loài động vật nào có thể sánh nổi: sử dụng công cụ.

Chính công cụ là thứ đã giúp chúng ta chiến thắng các loài sinh vật khác trong cuộc đua sinh tồn, những loài động vật đôi khi to lớn hơn, nhanh nhẹn hơn.

Sử dụng công cụ được định nghĩa là hành động dùng vật chất hoặc vật thể từ tự nhiên, để thực hiện công việc theo cách dễ dàng hơn. Từ những viên đá được tổ tiên chúng ta mài sắc cạnh, cho đến những cỗ siêu máy tính mà chúng ta chế tạo ra ngày nay, suy cho cùng nền văn minh của chúng ta luôn được bao quanh bởi những công cụ.

Công cụ là thứ giúp con người cải tạo và thống trị thế giới

Con người rất giỏi trong việc sử dụng công cụ, đó là một sự thật không thể phủ nhận, nhưng không có nghĩa là chúng ta là loài sinh vật duy nhất biết làm điều đó.

Từ lâu, các nhà sinh vật học đã quan sát thấy các loài linh trưởng như vượn cũng có thể sử dụng công cụ. Những con quạ cũng là bậc thầy trong việc sử dụng, thậm chí là chế tác ra các công cụ tương đối phức tạp.

Cá heo, một loài vật thông minh khác cũng sử dụng bọt biển như một thứ khẩu trang để bảo vệ mũi trong khi tìm kiếm thức ăn. Bạch tuộc bị bắt gặp thu thập những vỏ dừa bị vứt xuống đáy biển để làm ngôi nhà trú ẩn.

Nhưng bạn đã bao giờ thấy một con lợn sử dụng dụng cụ chưa? Các nhà khoa học cũng chưa thấy, cho đến khi Meredith Root-Bernstein, một nhà sinh thái học đến từ Đại học Paris-Saclay tình cờ nhìn thấy một con lợn ở sở thú Jardin des Plantes đào đất bằng mảnh vỏ cây ngậm trong miệng.

"Khi tôi tra cứu [các tài liệu về hành động] sử dụng công cụ ở lợn, kết quả chỉ là con số không", Root-Bernstein nói. Đó là một bất ngờ, bởi như các nghiên cứu trước đây từng cho thấy lợn thực ra là một loài động vật thông minh, chúng cũng có những nhận thức và cảm xúc hết sức phức tạp.

Những con lợn trong vườn thú Jardin des Plantes được quan sát biết sử dụng công cụ thuộc giống Sus cebifrons, một loài lợn hoang sống ở đảo Visayas của Philippines. Trong đó có một con lợn cái được đặt tên là Priscilla. Trong video trên, Priscilla đã sử dụng một mảnh vỏ cây để đào đất.

Và nó làm vậy để làm ổ, Root-Bernstein giải thích. Ban đầu, cô và nhóm nghiên cứu của mình nghĩ rằng những con lợn muốn tìm thức ăn. Nhưng khi Root-Bernstein chôn thức ăn xuống đất để xem Priscilla có đào lên không, nó đã không làm điều đó.

Hóa ra, những con lợn chỉ đào đất vào khoảng tháng 10, đó là thời gian làm ổ của chúng. Priscilla sử dụng một miếng vỏ cây để bới đất lên thay vì dùng chính chân hoặc mũi của nó. Đặc biệt hơn, nó đã dạy kỹ năng này cho hai cô lợn con của mình. Những con lợn này cũng dùng vỏ cây để giúp mẹ đảo ổ.

Ngoài ra, một con lợn đực khác trong chuồng được đặt tên là Billie cũng bị bắt gặp sử dụng một cành cây để làm công việc tương tự.

"Billie đã xem xét cây gậy, càm nó bằng miệng và đi bộ về hàng rào một lúc trước khi thả nó xuống", Trupthi Narayanc, một chuyên gia của UNESCO cho biết. ""Sau một thời gian, cậu ta nhặt cây gậy lên và thử đào đất một cách khá vụng về".

Làm một thí nghiệm, Root-Bernstein và các đồng nghiệp của cô đã tặng cho những chú lợn một số công cụ đào đất hiệu quả hơn dưới dạng thìa gỗ. Priscilla đã bị bắt gặp sử dụng một trong những dụng cụ này 2 lần vào ngày thử nghiệm. Nhưng sau đó, các nhà khoa học thấy các công cụ này biến mất. Lũ lợn cất chúng vào chuồng của mình hoặc chôn chúng xuống đất.

Không rõ chúng làm vậy để làm gì, nghiên cứu này rõ ràng đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời.

Lợn thực ra là một loài động vật thông minh, chúng cũng có những nhận thức và cảm xúc hết sức phức tạp.

Thứ nhất, việc sử dụng một cây gậy không khiến quá trình đào ổ trở nên hiệu quả hơn là mấy. Những con lợn bắt đầu đào ổ bằng chân và dùng mõm khuấy đất vụn. Chúng chỉ dùng cành cây vào khoảng thời gian cái ổ đã tương đối hình thành.

Không biết những con lợn coi đó là hoạt động tiêu khiển, hay một thói quen hay vì chúng bị vướng thứ gì đó dưới đất. Nhưng có vẻ dùng gậy không phải một bản năng bẩm sinh của lợn.

Vì Billie sử dụng cây gậy của mình khá hậu đậu, chúng ta có thể cho rằng cậu ta không phải là một thiên tài trong việc dùng công cụ. Priscilla thì không biết có học được cách đào đất này ở đâu trước đó hay không, hay là nó đã tự sáng tạo ra kỹ năng đó và truyền lại cho cả gia đình?

Do những con lợn này được sinh ra trong điều kiện nuôi nhốt và kích thước mẫu rất nhỏ, thật khó để đưa ra kết luận chắc chắn nào. Nhưng chắc chắn, quan sát này sẽ khiến chúng ta phải xem xét đến khả năng một số loài lợn có thể tìm thấy các công cụ trong tự nhiên và sử dụng chúng để phục vụ mục đích nào đó như làm ổ.

Ít nhất, các quan sát của Root-Bernstein cũng đã đặt nền tảng cho các nghiên cứu sâu hơn về lợn rừng. Nghiên cứu của cô đã được công bố trên tạp chí Mammalian Biology .

Tham khảo Sciencealert