Một bệnh nhân dùng thuốc chống phơi nhiễm HIV nhưng vẫn dương tính với HIV

Một người đàn ông gần đây đã được chẩn đoán nhiễm HIV sau 24 tháng dùng một loại thuốc để ngăn ngừa lây nhiễm căn bệnh này. Một bác sĩ của Phòng khám y tế Maple Leaf ở Toronto, Canada, người điều trị cho bệnh nhân đã trình bày về trường hợp này tại hội nghị Retroviruses and Opportunistic Infection (về virus và nhiễm trùng) ở Boston. Dưới đây là những gì đã xảy ra và vì sao vụ việc này lại thu hút sự quan tâm của giới y tế.

Đó là loại thuốc gì?

Tên thuốc là Truvada hay còn gọi là thuốc chống phơi nhiễm (PrEP). FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ: Food and Drug Administration) đã chấp nhận sử dụng loại thuốc này vào năm 2012 như là một phần của các biện pháp ngăn ngừa HIV. Truvada được dùng kết hợp với 2 loại thuốc khác là Emtriva và Viread để ngăn chặn một loại enzyme mà virus sử dụng để sao chép DNA riêng của mình. Nếu không có enzyme này, HIV không thể tái tạo bên trong cơ thể vì thế đây là loại thuốc ngăn ngừa loại virus này lây lan.

Bệnh nhân bị nhiễm HIV khi dùng Truvada là ai?

Đó là một người đàn ông gốc Canada, 43 tuổi và đặc biệt là ông ta có quan hệ tình dục đồng giới. Theo hồ sơ chăm sóc sức khỏe thì ông sử dụng PrEP thường xuyên, đủ để tránh lây nhiễm HIV với tỷ lệ 90%. Theo tính toán của các nhà khoa học thì thường bệnh nhân sẽ uống thuốc ít nhất 4 lần mỗi tuần để có tỷ lệ ngừa bệnh từ 92 đến 99 phần trăm.

Chẩn đoán của các bác sỹ trong trường hợp này là gì?

Máu của bệnh nhân có kháng nguyên p24, khoảng 3 tuần sau khi được phát hiện nhiễm HIV nhưng biến mất ngay sau đó. Bệnh nhân nói với bác sỹ rằng ông ta đã quan hệ tình dục mà không có bất kỳ biện pháp bảo vệ nào vài lần trước khi xét nghiệm và không sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch. Các bác sỹ chẩn đoán ông nhiễm một biến thể hiếm của virus HIV có khả năng kháng thuốc Truvada (theo Fusion).

Làm thế nào mà HIV vượt qua loại thuốc Truvada?

Các bác sỹ vẫn chưa chắc chắn về điều này. Nhưng dường như bệnh nhân nhiễm virus kháng thuốc từ người khác. Nói chung, đây là một trường hợp không may khi bệnh nhân tiếp xúc với một chủng đặc biệt nguy hiểm của HIV cộng với việc ông đã không sử dụng biện pháp an toàn nào khi quan hệ tình dục.

Trường hợp này có ý nghĩa gì đối với những người đang dùng thuốc Truvada?

Điều này không có nghĩa là loại thuốc này không có tác dụng nhưng bạn phải lưu ý rằng nó không phòng tránh HIV được 100%. Phương pháp điều trị dựa vào loại thuốc này vẫn là một công cụ quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của HIV, đặc biệt là với những người đồng tính nam. Các bác sỹ lưu ý rằng mặc dù uống thuốc Truvada nhưng mọi người nên áp dụng thêm các phương pháp phòng tránh bệnh khác như bao cao su. Trong tương lai xa hơn, các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục thực nghiệm để làm tăng hiệu quả của thuốc Truvada hơn nữa.

Tham khảo: popsci