Mỹ bất ngờ trừng phạt 8 công ty công nghệ lớn của Trung Quốc vài ngày trước đàm phán thương mại

Trong ngày thứ Hai, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ đưa 8 công ty công nghệ Trung Quốc vào danh sách đen với cáo buộc các công ty này vi phạm nhân quyền với cộng đồng Hồi giáo thiểu số tại tỉnh Tân Cương – Trung Quốc, theo Bloomberg đưa tin.

Nhóm các công ty này có bao gồm 2 công ty sản xuất video giám sát bao gồm Hangzhou Hikvision Digital Technology Co và Zhejiang Dahua Technology Co. Hai công ty này hiện đang nắm kiểm soát khoảng 1/3 thị phần của thị trường toàn cầu của sản phẩm camera giám sát, hai công ty có sản phẩm được tiêu thụ rộng khắp thế giới.

Động thái trên được công bố sau khi thị trường chứng khoán Mỹ đóng cửa. Động thái được đưa ra cùng ngày với việc các nhà đàm phán tại Mỹ và Trung Quốc bắt đầu làm việc để chuẩn bị cho các cuộc đối thoại cấp cao dự kiến bắt đầu từ ngày thứ Năm tuần này tại Washington.

Nhóm các công ty bị đưa vào danh sách đen sẽ bị cấm hoạt động làm ăn kinh doanh với các công ty Mỹ nếu không nhận được giấy phép của chính phủ Mỹ dù rằng cho đến nay một số công ty trong nhóm này vẫn giữ mối quan hệ kinh doanh với các công ty quốc tế bị cấm thông qua các chi nhánh tại quốc tế.

Trong thông báo chính thức về quyết định mới nhất, Bộ Thương mại Mỹ nhấn mạnh: “Nhóm các công ty kể trên đã có một số hoạt động xâm phạm đến nhân quyền, giám sát bằng công nghệ cao với cộng đồng Hồi giáo thiểu số tại khu vực nói trên”.

Reuters là cơ quan truyền thông đầu tiên đưa tin về quyết định mới nhất từ chính phủ Mỹ. Quyết định này đánh giá cho lần đầu tiên chính quyền Mỹ lấy nhân quyền làm căn cứ cho hành động trừng phạt của mình.

Các động thái chính sách trước đây nhắm đến các doanh nghiệp như Huawei Technologies được đưa ra dựa trên quan điểm bảo vệ an ninh quốc gia. Cuộc chiến thuế quan mà Tổng thống Trump phát động chống lại Bắc Kinh đã được đưa ra dựa trên vấn đề ăn cắp bản quyền trí tuệ kiểm soát công nghệ và chính sách công nghiệp của Trung Quốc.

4 trong tổng số 8 công ty bị đưa vào danh sách đen lần này đã niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán Trung Quốc. Cổ phiếu của công ty Dahua đã tăng 17% trong năm qua trong khi cổ phiếu của Hikvision đã tăng 12,4%. Cổ phiếu iFlytek đã tăng 11,5% còn cổ phiếu của Xianmen Meiya Pico đã tăng 7,9%.

Việc đưa nhóm các công ty nói trên vào danh sách đen thực ra đã được các tư vấn an ninh quốc gia Mỹ nhắc đến từ nhiều tháng nay, chính họ cũng đã không ngừng vận động Tổng thống Mỹ về điều này. Thế nhưng việc đưa ra quyết định như vậy vào thời điểm nào lại tiềm ẩn rủi ro gây căng thẳng bởi nó diễn ra chỉ vài ngày trước khi Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đến Mỹ để tham gia các cuộc đàm phán thương mại được giới tài chính thế giới sát sao theo dõi.

Vào tháng 5/2019, Nhà Trắng đã chuẩn bị sẵn sàng cho việc đưa ra quyết định trừng phạt trên với quan điểm vi phạm nhân quyền thế nhưng trì hoãn lại bởi các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra.