Nghiên cứu này có thể "đọc" được kí ức của những người đang ngủ

Bất cứ ai cũng cần phải ngủ. Mặc cho thực tế, khoa học cũng không hoàn toàn hiểu rõ cơ chế tưởng chừng đơn giản đó của sinh học. Một trong những giả thuyết hàng đầu chỉ ra vai trò của giấc ngủ giúp củng cố trí nhớ của chúng ta.

Giả thuyết này nói rằng giấc ngủ sẽ kích hoạt lại những con đường thần kinh, trước đó đã được kích hoạt khi ký ức hình thành lần đầu tiên. Việc tái kích hoạt này làm tăng cường mối liên hệ giữa các nơ-ron thần kinh, giống như việc bạn trải nghiệm ký ức một lần nữa để nhớ chúng lâu hơn.

Thật vậy, một nghiên cứu đã cho thấy mọi người có thể nhớ thông tin tốt hơn sau khi ngủ với nó. Thậm chí, các nhà khoa học nói rằng họ có thể “đọc” thấy não bộ đang nhớ lại điều gì khi đang ngủ.

Các nhà khoa học có thể "đọc" được kí ức của những người đang ngủ

"Chúng ta khá chắc chắn rằng những kỷ niệm đã được tái hoạt trong não suốt quá trình giấc ngủ diễn ra, nhưng chúng ta không biết các quá trình thần kinh bên dưới chứng minh cho hiện tượng này”, giáo sư tâm lý học Scott Cairney đến từ Đại học York nói.

Nhưng bây giờ, nghiên cứu mới được công bố của Cairney và các đồng nghiệp trên tạp chí Current Biology đã đánh dấu những bước đi quan trọng để giải quyết vấn đề này.

Bằng cách kết nối các luồng ngủ (sleep spindle) - sự bùng phát của hoạt động não - với việc xử lý ký ức trong não bộ, các nhà khoa học đã thực hiện được một điều không tưởng: Họ cho biết mình có thể xác định được những nội dung ký ức mà não bộ xử lý trong giấc ngủ.

"Các luồng ngủ đã được liên kết với những lợi ích của giấc ngủ liên quan đến trí nhớ trong các nghiên cứu trước đó, vì vậy chúng tôi muốn điều tra xem những đợt sóng này”, Cairney cho biết. "Nếu chúng hỗ trợ kích hoạt ký ức, chúng tôi cho rằng có thể giải mã tín hiệu trí nhớ tại thời điểm những luồng ngủ này đã xảy ra".

Để kiểm tra lý thuyết này, Cairney và các đồng nghiệp của ông đã thiết kế một thí nghiệm đặc biệt. Họ tạo ra một bộ flashcard, trong đó liên kết mỗi một hình ảnh và một từ. Ví dụ, hình ảnh một quả táo sẽ đại diện cho từ “sống động”. Một dãy núi và từ “cởi mở”.

Sau khi được cho học các tấm falshcard này, tình nguyện viên được yêu cầu ngủ một giấc ngắn. Trong khi họ ngủ, các nhà nghiên cứu sẽ phát lại âm thanh của một nửa số từ mà họ đã học trước đó. Một nửa số từ còn lại thì không.

Bằng cách theo dõi tín hiệu điện não đồ (EEG), họ thấy các luồng ngủ được kích hoạt, mỗi khi một từ được phát lại.

"Khi những người tham gia thức giấc sau một thời gian ngủ ngon, chúng tôi lại phát lại một lần nữa các từ này và yêu cầu họ nhớ lại những hình ảnh đi kèm”, giáo sư Cairney cho biết. "Chúng tôi thấy ký ức về hình ảnh của họ tốt hơn với những từ đã được phát lại trong giấc ngủ, so với những từ không được phát".

Điều này cho thấy các luồng ngủ đóng một vai trò quan trọng đối với ký ức trong giấc ngủ. Nhưng phần thực sự tuyệt vời về nghiên cứu này là việc các nhà khoa học đã có thể biết được nội dung của các luồng ngủ đó. Nói cách khác, họ “đọc” được mỗi luồng mã hóa cho những ký ức nào.

Các luồng ngủ được kích hoạt, mỗi khi một từ được phát lại.

Mặc dù các nhà khoa học chưa hoàn toàn có khả năng giải mã bản thân tín hiệu EEG của luồng ngủ để đọc vào kí ức họ nhớ tới (hiện tại, vẫn cần phải biết từ nào đối tượng đã tiếp xúc), nghiên cứu đang tiến tới mục đích cuối cùng đó.

Năm ngoái, một nhà khoa học Đức đã phát triển một thuật toán có thể khai thác nội dung của những kỷ niệm trong giấc ngủ qua hoạt động của não. Nghiên cứu này nếu được phát triển có thể trở thành một cuốn từ điển, dịch từ tín hiệu não bộ sang ý nghĩ trong đầu chúng ta.

Tham khảo Motherboard, Sciencedaily