Nhìn Unikey được cập nhật liên tục mà người dùng Mac như tôi lại cảm thấy chạnh lòng

Bộ gõ tiếng Việt có lẽ phần mềm quan trọng bậc nhất trong mỗi máy tính của người Việt. Nó là phần mềm mà người ta luôn cài đặt đầu tiên mỗi khi mua một chiếc máy mới, hay khi mới cài lại hệ điều hành. Sự thành bại của một sản phẩm cũng phụ thuộc rất nhiều vào nó - ví dụ như Windows RT hay Windows Phone 8.1 nhanh chóng bị người dùng quên lãng lẽ một phần là do không hỗ trợ bộ gõ tiếng Việt.

Trên Windows, trong suốt những năm qua người dùng đã quen thuộc với một số bộ gõ như Vietkey, Unikey, GoTiengViet hay gần đây là EVkey. Đây là những công cụ đến từ các nhà phát triển bên thứ ba mà người dùng phải tự mình tải về. Thực tế, Windows có tích hợp sẵn bộ gõ tiếng Việt, tuy nhiên nó lại sử dụng cơ chế gõ phím “dị” mà chẳng một ai có thể gõ được.

UniKey - bộ gõ tiếng Việt phổ biến nhất vừa được cập nhật lên phiên bản RC3

Trên Mac, may mắn thay, từ rất lâu thì hệ điều hành macOS đã được tích hợp sẵn bộ gõ tiếng Việt, vì vậy người dùng không cần tải thêm bất kỳ công cụ nào. Vấn đề là: bộ gõ này thật sự vẫn còn vấn đề và vẫn còn thua xa các giải pháp bên thứ ba của thế giới Windows. Với việc là một người dùng Mac tính đến nay đã ngót nghét 10 năm, tôi chưa bao giờ cảm thấy hài lòng với bộ gõ tích hợp của macOS.

Bộ gõ tiếng Việt trên Mac chưa bao giờ khiến tôi hài lòng

Năm 2008 là thời điểm tôi mới chập chững làm quen với Mac với phiên bản hệ điều hành thời đó là OS X 10.5 Leopard. May mắn thay, đó cũng là phiên bản đầu tiên Apple tích hợp bộ gõ tiếng Việt. Mặc dù vậy, bộ gõ này liên tục gặp hàng loạt lỗi vặt và khiến cho tôi - một người chuyển từ PC cảm thấy không khỏi bực mình. Nó gặp vấn đề tương thích với ngay cà các ứng dụng then chốt như bộ ứng dụng Microsoft Office, hay khi gõ vào các ô mật khẩu thì luôn bị sai.

Bộ gõ tiếng Việt được tích hợp sẵn bên trong hệ điều hành macOS

Qua thời gian, không ít các lỗi trên đã được Apple khắc phục. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, bộ gõ trên macOS vẫn còn kém xa so với các giải pháp bên thứ ba bên Windows.

Vấn đề mà nhiều người dùng gặp phải nhất là gạch chân. Cụ thể, một dòng gạch chân màu đen sẽ xuất hiện ở dưới chữ mà người dùng đang gõ. Mặc dù không phải là lỗi, tuy nhiên nó lại tạo nên sự khó chịu cho người dùng, đặc biệt là khi gõ từ có dấu nặng và bị dòng kẻ chân che mất dấu nặng ở dưới con chữ. Cần lưu ý rằng vấn đề này đã được khắc phục trên bản 10.12 Sierra, tuy nhiên đôi lúc vẫn xảy ra và người dùng buộc phải khởi động lại để nó biến mất.

Mặc dù không thường xuyên, nhưng bộ gõ này vẫn có những lúc gặp trục trặc. Bỏ dấu sai, không thể gõ được, hay nếu bạn gõ quá nhanh cũng có thể khiến bộ gõ này "loạn" và không thể bỏ dấu kịp. macOS còn gặp phải một lỗi rất kỳ lạ là nếu bạn đặt mật khẩu máy khi sử dụng bộ gõ, rất có thể lần đăng nhập sau bạn sẽ không thể đăng nhập vào tài khoản của mình được nữa nếu không sử dụng đúng bộ gõ đó để điền mật khẩu.

Ngay cả phiên bản mới nhất của macOS là High Sierra 10.13 cũng bị nhiều người dùng tố một loạt lỗi như không thể dùng tổ hợp phím (ví dụ như Cmd V) hay bộ gõ đột nhiên biến mất và không thể kích hoạt lại được.

Nhanh chóng tìm thấy rất nhiều lời phàn nàn của người dùng về bộ gõ tiếng Việt trên macOS

Chung quy lại, bộ gõ tiếng Việt trên macOS vẫn không đem lại sự ổn định như những gì mà các phần mềm thứ ba trên Windows làm được.

Đến đây, nhiều người sẽ hỏi: Vậy trên Mac không có bộ gõ bên thứ ba nào sao? Có, nhưng không nhiều và không có một sự lựa chọn nào hoàn hảo. GoTiengViet của tác giả Trần Kỳ Nam có lẽ là lựa chọn khả dĩ nhất, tuy nhiên nó vẫn gặp phải vấn đề tương thích với một số ứng dụng. Số lượng tính năng của nó cũng còn thua kém so với các giải pháp bên Windows.

Phần mềm GoTiengViet trên macOS

Bộ gõ tiếng Việt là một điểm mà Mac còn thua kém Windows

Một trong những điều mà tôi cảm thấy bất ngờ nhất khi chuyển từ Windows sang Mac chính là việc bộ gõ tiếng Việt của nó tệ đến mức nào. Sở dĩ tôi lại có cảm xúc như vậy là vì Mac luôn được coi là nền tảng dành cho công việc chứ không phải là giải trí. Điều khiến tôi ngạc nhiên hơn là trong suốt gần một thập kỷ qua, Apple vẫn chưa thể khắc phục triệt để vấn đề này.

Mặt khác, do lượng người dùng Mac ở Việt Nam vẫn chỉ là một phần nhỏ so với Windows, vì vậy cũng không có nhiều lập trình viên tỏ ra mặn mà trong việc phát triển một bộ gõ tiếng Việt hoàn chỉnh và duy trì nó trong thời gian dài. Thật đáng tiếc: trong khi Windows có thật nhiều sự lựa chọn tốt, thì bên Mac lại không có được điều đó.

Vậy nên, nếu bạn là một người đang có ý định chuyển từ Windows sang Mac, hãy chuẩn bị tình thần rằng bộ gõ sẽ là một thứ mà bạn sẽ buộc phải "sống chung với lũ".