Nokia X6 ra mắt, cùng nhìn lại Nokia X: Smartphone Android đầu tiên, nỗi thất vọng và cũng là bài học lớn của Nokia

Nokia mới đây đã ra mắt chiếc Nokia X6 - một chiếc smartphone thuộc dòng X với thiết kế đẹp, màn hình tai thỏ, cấu hình mạnh, camera kép và mức giá khá hợp lý. Thế nhưng, đây không phải chiếc máy đầu tiên thuộc dòng X của hãng.

Đây là Nokia X. Chiếc máy này được ra mắt vào cuối tháng 2/2014 tại sự kiện MWC, và cũng là chiếc máy Android đầu tiên của hãng.  

Thế nhưng, chẳng còn ai nhớ về nó. Tại sao vậy?

Hy vọng thật nhiều để rồi lại phải thất vọng

Trước đó, khi những tin đồn đầu tiên về việc Nokia phát triển một chiếc máy Android nhen nhóm xuất hiện, rất nhiều người đã tỏ ra háo hức. Khi mà Windows Phone bắt đầu trên đà đi xuống, việc Nokia chuyển sang Android được cho là sẽ giúp nhà sản xuất Phần Lan này lấy lại phong độ, thu hút nhiều khách hàng hơn để vượt qua khủng hoảng. 

Ấy vậy mà khi Nokia X ra mắt, mọi sự hy vọng đã nhanh chóng trở thành nỗi thất vọng. Những gì mà người ta mong đợi đều không trở thành sự thật. Nokia X không phải là một chiếc Lumia cao cấp chạy Android, mà thay vào đó nó là một chiếc máy giá rẻ với phần cứng hạn chế, chạy một phiên bản phần mềm Android không thể tù túng hơn. Nói về Nokia X, có lẽ thứ đọng lại nhiều nhất trong tâm trí người dùng là việc nó... tệ đến thế nào. 

Nokia X có ba phiên bản: Nokia X, Nokia X và Nokia XL với mức giá tại VN lần lượt là 2.5, 2.7 và 3.7 triệu. Do đều thuộc phân khúc giá rẻ, vậy nên phần cứng của Nokia X series không có gì nổi bật. 

Tuy nhiên, xét một cách công bằng thì ở trong phân khúc giá, cấu hình của Nokia X thời điểm đó là không tệ. Điều khiến người dùng thật sự khó chịu với chiếc máy này chính là nền tảng phần mềm Nokia X Platform.

Trở ngại đầu tiên là nó không được cài sẵn Google Play Store, và Nokia ép người dùng phải sử dụng kho ứng dụng Nokia App Store của hãng. Để có thể cài đặt Play Store, người dùng buộc phải root máy. Tuy nhiên, đó là thứ mà ít ra người dùng có thể khắc phục được. Nokia X Platform còn tồn đọng nhiều vấn đề khác rất khó chịu. 

Nokia X Platform thay đổi hoàn toàn những gì người ta biết về Android. Thay đổi ở đây là theo hướng tiêu cực, khi thay vì tuân thủ những trật tự của hệ điều hành này, Nokia lại khiến mọi thứ trở nên lộn xộn, rối rắm và rất khó sử dụng.

Nếu như mọi smartphone Android đều có 3 nút điều hướng cơ bản là Back (quay về), Home (màn hình chính) và Recent (danh sách ứng dụng gần đây); thì Nokia X chỉ có 1 nút duy nhất: bấm 1 lần để back, giữ để về Home. Vậy còn đa nhiệm thì sao? Người dùng sẽ phải kéo thanh trạng thái xuống và bấm vào nút đa nhiệm - rất mất thời gian và rườm rà.

Đến đây, hãy cùng nói về thanh thông báo (notification). Thông thường với các máy Android khác, người dùng chỉ cần kéo từ trên xuống là sẽ có thể xem các thông báo của mình. Nokia X thì lại không như vậy. Kéo xuống và người dùng chỉ thấy 4 nút bật tắt nhanh các chức năng, 2 nút vào trang đa nhiệm/cài đặt và một dòng thông báo cho biết điểm truy cập Wi-Fi đang kết nối. 

Nokia X không hiển thị thông báo giống như các máy Android khác. Thay vào đó, người dùng sẽ gạt sang trái từ màn hình chính để truy cập vào một bảng thông tin mang tên "Fastlane". Tại đây các thông báo sẽ hiện ra, kèm theo đó là một loạt những thông tin khác như ảnh chụp gần đây, ứng dụng mới chạy, website vừa truy cập... vô hình chung tạo nên một mớ hỗn độn và không thể quản lý.

Giao diện màn hình chính của Nokia X được chia thành các ô nhỏ (tiles), và người dùng có thể điều chỉnh kích thước từng ô hệt như Windows Phone. Tuy nhiên, nếu như giao diện live tiles trên Windows Phone đẹp, tinh tế và hữu ích, thì trên Nokia X không những vô dụng (do không thể hiển thị thông tin) mà còn rất xấu. 

Tiện đây khi nói về xấu, toàn bộ các thành phần giao diện của Android cũng bị Nokia phủ lên một lớp giao diện "nửa mùa", pha trộn giữa Windows Phone và Android, rất thiếu trực quan và cả tính thẩm mỹ.

Nokia X cũng mãi dậm chân tại chỗ ở Android 4.1.2 Jelly Bean và không nhận được bất kỳ bản cập nhật lớn nào.

Nokia X được tạo ra để "dụ" người dùng sang Windows Phone?

Nokia X có lẽ là một trong những chiếc điện thoại tệ nhất mà Nokia từng tạo ra. Thật khó hiểu, vì tạo ra một chiếc máy Android tốt là một nhiệm vụ không quá khó với một tập đoàn lớn như Nokia.

Một giả thiết được đưa ra là Nokia... cố tình thiết kế chiếc máy này thật tệ để người dùng chuyển sang Windows Phone. Đây là một điều nghe thật vô lý (rõ ràng chẳng hãng nào muốn tạo ra một sản phẩm tệ), nhưng khi xét đến chiến lược của Nokia thời đó thì cũng hoàn toàn có cơ sở. "Tại sao một nhà sản xuất trung thành với Windows Phone lại cho ra mắt một chiếc máy Android?", "Tại sao một chiếc máy Android lại không có Play Store các dịch vụ của Google?", "Tại sao giao diện của Nokia X lại giống Windows Phone đến vậy?".

Cho dù kế hoạch của Nokia có là thế nào đi chăng nữa, chúng ta đều thấy cả Nokia, Nokia X và Windows Phone đều đã thất bại.

Sai lầm của Nokia cũ là bài học cho Nokia mới

Nokia của Nokia X, của Windows Phone giờ đây đã đi vào dĩ vãng, nhường chỗ cho một Nokia mới, Nokia của HMD Global với những bước phát triển vượt bậc cùng hệ điều hành Android.

Chúng ta vẫn thấy dáng dấp đâu đó của Nokia cũ bên trong Nokia mới. Ví dụ, nắp lưng đầy màu sắc của chiếc Nokia 1 làm tôi không thể không nhớ đến những chiếc Nokia X và Lumia. Hay, logo Nokia được đặt lệch sang bên phải ở mặt trước và logo Zeiss ở camera của chiếc Nokia 7 Plus cũng làm tôi hồi tưởng đến Lumia 920 vang bóng một thời. 

Tuy nhiên, nếu như Nokia X như một sự quay lưng của Nokia với Google, thì nay, hai cái tên Nokia và Google đang gắn chặt với nhau hơn bao giờ hết. 

Nếu như Nokia X chạy một phiên bản Android chẳng còn nét gì của Android, thì tất cả các thiết bị của Nokia thời nay đều chạy Android thuần, hỗ trợ đầy đủ toàn bộ các ứng dụng và dịch vụ của Google. Nokia cũng là một trong những nhà sản xuất năng nổ nhất tham gia vào các dự án Android của Google, trong đó có Android One và Android Go. 

Kết quả là các thiết bị của Nokia đều chạy mượt và được cập nhật nhanh hơn so với các hãng khác. Chiếc Nokia 7 Plus mới đây cũng đã nằm trong danh sách được trải nghiệm Android P sớm nhất. Có thể khẳng định rằng, phần mềm đang là thế mạnh lớn nhất của Nokia so với các đối thủ. Thật tuyệt vời khi thấy nhà sản xuất từng sở hữu bộ phần mềm Android tệ nhất, nay lại trở thành một trong những cái tên đi đầu.

Và, hãy hy vọng rằng điều này sẽ giúp cho Nokia X6 có một số phận khả quan hơn người tiền nhiệm của mình.