Panel IPS và VA: Yếu tố quan trọng khi chọn mua TV nhưng bị nhiều người bỏ qua

TV là món hàng điện tử gia dụng được tìm mua nhiều nhất mỗi dịp Tết đến xuân về. TV là bộ mặt phòng khách, là thứ mà cả gia đình hướng mắt đến - chính vì vậy, ai cũng muốn chọn cho mình một chiếc TV to, đẹp, giá hợp lý để đón Tết.

Thông thường khi mua TV, người dùng chỉ biết và quan tâm đến hai thông số là kích cỡ màn hình và độ phân giải: TV càng to càng tốt, độ phân giải càng cao càng "đã". Tuy nhiên, đôi khi bạn cũng phải đặt ra câu hỏi: tại sao hai chiếc TV cùng kích thước, cùng độ phân giải nhưng một cái lại đắt hơn nhiều, đôi khi là cả chục triệu? Đơn giản là một chiếc TV cũng có rất nhiều yếu tố khác để đánh giá chứ không chỉ bao gồm kích thước và độ phân giải, ví dụ như thiết kế (bằng nhựa hay kim loại), chất lượng của hình ảnh (độ sáng, độ tương phản, màu sắc, chuyển động, độ trễ), chất lượng âm thanh, nền tảng phần mềm (là Smart TV hay không)...

Do không phải ai cũng sẽ có đủ thời gian và kiến thức để tìm hiểu tất cả các thông số trên, ngày hôm nay chúng tôi sẽ nhấn mạnh vào một yếu tố mà người dùng rất nên biết trước khi chọn mua TV: loại panel. Đây là một yếu tố rất quan trọng và sẽ đem đến khác biệt đáng kể trong trải nghiệm hình ảnh của người dùng.

(*) Lưu ý: bài viết này chỉ áp dụng với các TV sử dụng tấm nền LED (bao gồm QLED), không áp dụng cho TV công nghệ OLED.

IPS và VA: Hai loại công nghệ được sử dụng trên TV LED có gì khác nhau?

Hiện nay, TV LED chia ra sử dụng hai công nghệ panel khác nhau là IPS (In-Plane Switching) và VA (Vertical Alignment). Mặc dù cả hai công nghệ này đều có chung cách thức hoạt động là lấy nguồn sáng từ đèn nền qua lớp tinh thể lỏng và lớp lọc màu để tạo ra hình ảnh, nhưng cách thức sắp xếp điểm ảnh của từng công nghệ lại đem đến sự khác biệt trong chất lượng hình ảnh. Cụ thể, các điểm ảnh của panel IPS được xếp ngang, còn của VA là xếp dọc.

Công nghệ IPS (In-Plane Switching)

Công nghệ VA (Vertical Alignment)

Sẽ rất dài dòng và khó hiểu để phân tích cách thức hoạt động của từng công nghệ, vậy nên chúng ta sẽ đi thẳng vào vấn đề chính: TV với panel IPS và TV với panel VA có điểm gì khác nhau về chất lượng hình ảnh?

TV IPS và TV VA như hai trường phái đối ngược nhau, khi điểm mạnh của công nghệ này lại là điểm yếu của công nghệ kia và ngược lại. Cụ thể:

- Độ tương phản: TV VA có độ tương phản cao hơn rất nhiều so với TV IPS. Trung bình, độ tương phản của TV IPS chỉ nằm trong khoảng 1000:1 đến 1300:1, trong khi TV VA có thể dễ dàng lên đến 4000:1 đến 6000:1. Điều này khiến cho khả năng hiển thị màu đen của TV VA tốt hơn đáng kể so với TV IPS. TV IPS khi hiển thị màu đen thường bị ngả sang màu xám.

TV VA (trái) có độ tương phản cao hơn và khả năng tái tạo màu sắc tốt hơn TV IPS (phải)

- Góc nhìn: Nếu như độ tương phản là điểm yếu của TV IPS, thì góc nhìn lại là điểm mạnh của công nghệ này. Người xem có thể ngồi chéo góc nhưng vẫn thấy rõ hình ảnh, màu sắc với chất lượng gần như tương đương khi ngồi chính giữa. Trong khi đó với TV VA, chỉ cần ngồi chéo góc một chút, hiện tượng nhạt màu sắc sẽ xảy ra và rất khó để theo dõi nội dung trên màn hình.

TV VA (trái) thua thiệt về góc nhìn so với TV IPS (phải)

Nên mua TV công nghệ IPS hay VA?

Đến đây khi bạn đã hiểu điểm mạnh và yếu của từng công nghệ, bạn sẽ đặt ra câu hỏi: "Vậy giữa IPS và VA cái nào tốt hơn?" Câu trả lời là không một công nghệ nào tốt hơn cả, mà tùy vào nhu cầu của bạn mà bạn sẽ là người quyết định mua loại TV với công nghệ phù hợp.

- TV VA do có nhược điểm về góc nhìn hẹp, vậy nên nó phù hợp với những căn phòng với kích thước vừa và nhỏ, chỗ ngồi được đặt trước màn hình và không bị phân tán quá xa ở các góc chéo. Đặc biệt, TV VA là sự lựa chọn lý tưởng với những căn phòng ít ánh sáng như phòng ngủ. Ngoài ra, fan của phim ảnh cũng sẽ ưu tiên TV VA hơn do phim ảnh sẽ làm nổi bật thế mạnh của TV VA là độ tương phản.

- TV IPS do có lợi thế về góc nhìn rộng, vậy nên nó phù hợp với những căn phòng với diện tích lớn, ghế ngồi dàn trải. TV IPS cũng được ưu tiên để đặt ở những nơi có ánh sáng mạnh, do ở những nơi này thì nhược điểm về độ tương phản của nó bớt bị bộc lộ hơn.

- Nếu bạn muốn một chiếc TV vừa có góc nhìn rộng lại vừa có độ tương phản cao, thì cách duy nhất là hãy... tiết kiệm tiền để mua TV OLED.

Làm sao để biết TV sử dụng panel IPS hay VA?

Giờ bạn đã biết được rằng mình sẽ lựa chọn công nghệ gì cho chiếc TV sắp tới, làm sao để biết được rằng chiếc TV mà bạn đang ngắm đến sử dụng công nghệ IPS hay VA? Cần phải khẳng định rằng đây là một câu hỏi không có câu trả lời tuyệt đối do mỗi một nhà sản xuất lại sử dụng nhiều loại panel khác nhau. Tình trạng này đôi khi còn xảy ra ở cùng một model, cùng một kích cỡ (dẫn đến cảnh mua TV nhưng như đi mua xổ số). 

Mặc dù vậy, vẫn có một vài "kim chỉ nam" mà bạn cần biết để lựa chọn được loại panel ưng ý:

- Nếu bạn muốn mua TV panel IPS, LG là nhà sản xuất đầu tiên bạn nên tìm đến. Gần như tất cả các model TV LED của LG đều sử dụng công nghệ IPS.

LG UK7500 - một dòng TV sử dụng panel IPS

- Nếu bạn muốn mua TV panel VA, Samsung là nhà sản xuất đáng để mắt nhất. Đa số các model TV LED của Samsung từ giá rẻ đến cao cấp (bao gồm cả QLED) đều sử dụng panel VA, mặc dù đôi khi có một số trường hợp Samsung vẫn sử dụng IPS, chủ yếu ở các model giá rẻ và kích cỡ nhỏ.

Samsung NU7100 - dòng TV giá rẻ của Samsung trong năm 2018 sử dụng panel VA

- Đối với Sony - một thương hiệu TV được ưa chuộng tại VN, hãng này sử dụng cả panel IPS và VA trong dòng sản phẩm của mình. Trong đó, Sony thường sử dụng IPS trên các dòng TV LED giá rẻ, còn VA trên các dòng trung cấp và cao cấp. Hiện nay, đa số các model 2018 của Sony như W600/650/750/800 và X7000F/7500F/8000F/8500F đều sử dụng panel IPS, và người dùng phải lên đến dòng X9000 thì mới sử dụng panel VA. Chính vì vậy, nếu người dùng có hầu bao hạn chế nhưng vẫn muốn sử dụng panel TV VA, chúng tôi khuyến cáo nên tham khảo sang các dòng TV của Samsung.

Sony X9000F/X900F sử dụng panel VA, trong khi các dòng giá rẻ hơn sử dụng panel IPS

- Đối với các dòng TV còn lại, bạn sẽ cần phải tốn công tìm hiểu (thông qua các bài đánh giá hoặc cộng đồng thảo luận) để biết được rằng nó sử dụng panel gì. Thông thường, những model đến từ các nhà sản xuất phổ biến đều có thể tìm được thông tin về panel thông qua các bài đánh giá.

- Nếu bạn không thể tìm được bất kỳ thông tin nào hữu ích, cách cuối cùng là tự mình ra siêu thị điện máy và nơi trưng bày TV để trải nghiệm. Dễ dàng nhất là bạn có thể đứng chéo góc TV, nếu nó có góc nhìn tốt và bạn có thể thấy màu sắc rõ ràng thì là IPS, còn nếu không thì là VA.

Chúc các bạn chọn được chiếc TV ưng ý!

Tư liệu ảnh: 4k.com, Rtings.com