Sony tái khởi động dự án robot lừng danh 12 năm trước để tiếp tục theo đuổi lĩnh vực trí tuệ nhân tạo

Công ty đang phát triển đội ngũ mới từ những người cũ tham gia dự án Aibo, chú chó robot từng rất nổi tiếng trên các phương tiện truyền thông nhiều năm trước. Quá trình tái cơ cấu phục vụ chiến lược lâu dài mới ở giai đoạn khởi đầu nên vẫn chưa có sản phẩm nào đáng giá. Tuy nhiên, Sony hy vọng sẽ đủ sức cạnh tranh với các đối thủ của Mỹ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo bằng cách tận dụng kinh nghiệm về kỹ thuật cơ khí.

Sony muốn bắt đầu lại với lĩnh vực robot bằng việc tái sinh chú chó Aibo

Gã khổng lồ Nhật Bản sẽ khởi động với mô hình robot giống chú cún trong nhà có khả năng kiểm soát các thiết bị gia dụng bằng giọng nói. Nó tương tự loa thông minh tích hợp công nghệ AI và kết nối Internet của Amazon hay Google, nhưng dưới hình hài thú cưng.

Sony dự định sẽ xây dựng hệ điều hành độc quyền trên nền mã nguồn mở cho phép các nhà phát triển thêm tính năng riêng. Chưa hết, robot có thể bắt chước hành vi của loài chó nhờ các thiết bị tiên tiến.

Tìm thị trường ngách thích hợp

Robot trong nhà đại diện cho sự thay đổi chiến lược của Sony được Chủ tịch và CEO Kazuo Hirai đề xuất vào tháng 6 năm 2016. Ông cho rằng công ty có thể phát triển robot công nghiệp, điển hình là dây chuyền tự động trong nhà máy.

Tuy nhiên, sức cạnh tranh ở thị trường quá lớn với thị phần gần như nằm trong tay đối thủ buộc Sony phải chuyển hướng sang lĩnh vực robot gia dụng đầy tiềm năng.

Nhật Bản đang dẫn đầu thị trường robot công nghiệp nhờ hai ông lớn Yaskawa Electric và Fanuc chuyên về robot hàn và lắp ráp.

Đất nước mặt trời mọc đồng thời cũng có nền tảng về đào tạo nguồn nhân lực cung cấp cho thị trường tự động hóa.

Asimo từng là biểu tượng thành công của nền công nghiệp Robot Nhật Bản

Từ những năm 1990 đến thập niên 2000, các nhà sản xuất Nhật chạy theo xu hướng phát triển robot hỗ trợ công việc trong nhà. Câu chuyện thành công tiêu biểu phải kể đến cái tên Asimo, mẫu người máy của Honda Motor ra mắt năm 2000. Nó có thể đi bộ, nhảy bằng 2 chân và bắt tay nên rất phù hợp để hoạt động trong các nhà máy hạt nhân và hộ gia đình.

Sony phát hành mẫu Aibo năm 1999, còn Toyota Motor cũng công bố robot đi bằng 2 chân có thể chơi kèn trôm-pét năm 2004.

Những tín hiệu này mở ra hy vọng cho giấc mơ “xã hội hóa” người máy. Tuy nhiên, sự phát triển dần chậm lại ở Nhật, phần vì trình độ AI đang ở mức thấp làm cản trở việc mở rộng tính năng của robot, qua đó khiến kế hoạch thương mại hóa trở nên khó khăn.

Bước thụt lùi

Hoạt động phát triển của Sony bị ảnh hưởng khi bong bóng dot-com nổ ra năm 2000 khiến cổ phiếu công ty giảm mạnh. Các nhà sản xuất Nhật Bản cũng gặp nhiều khó khăn sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và trận động đất năm 2011.

Trận động đất năm 2011 ảnh hưởng rất lớn tới các công ty Nhật Bản

Năm 2006, Howard Stringer, sau này là CEO của Sony, quyết định ngưng chương trình Aibo vì không còn coi đó là hoạt động kinh doanh cốt lõi. Khoảng 200 thành viên dự án phải ra đi hoặc chuyển tới các bộ phận khác như PlayStation hay máy ảnh. Satoshi Amagai, người đứng đầu Aibo đã tách ra tạo startup riêng Mofiria, công ty phát triển công nghệ sinh trắc học.

Thời điểm đó, Sony còn có đội ngũ phát triển robot giống xe hơi nhưng cũng bị bán đi và chuyển giao công nghệ cho Toyota.

Giữa lúc ngành công nghiệp robot chững lại, công nghệ AI trên thế giới đã đạt những tiến bộ vượt bậc tạo động lực cho lĩnh vực người máy. Những gã khổng lồ của Mỹ như Apple và Google đầu tư mạnh mẽ, đồng thời tuyển mộ hết nhân tài trên thế giới để phát triển AI.

Kết hợp kinh nghiệm với công nghệ tiên tiến

Mặc dù chậm chân ở mảng AI nhưng các nhà sản xuất Nhật Bản vẫn quyết tâm theo đuổi tham vọng robot thêm lần nữa dựa trên nền tảng kinh nghiệm kỹ thuật cơ khí.

Gần đây, Toyota đã hợp tác với Nippon Telegraph và Telephone để cho ra mắt robot chăm sóc sức khỏe trong gia đình. Hay NTT, đối thủ của SoftBank Group còn thâu tóm 2 startup về robot của Alphabet hồi tháng 6 nhằm thực hiện hóa tham vọng.

Sony may mắn vẫn giữ lại những kỹ sư giỏi từng tham gia dự án Aibo như chuyên gia Masahiro Fujita để giờ đây tập hợp họ thành nhóm mới. Công ty sẽ kết hợp kinh nghiệm kỹ thuật cơ khí và AI nhằm thúc đẩy mảng kinh doanh robot trong nhà.

Gã khổng lồ Nhật Bản đang phát triển nền tảng AI riêng nhưng thiếu nguồn dữ liệu lớn như Google và Amazon. Tuy nhiên, hãng vẫn có nhiều cơ hội nếu biết tận dụng lợi thế vốn có. “Các nhà sản xuất Nhật Bản có thể lấy lại sức mạnh nhờ tập trung phát triển robot qua việc áp dụng công nghệ tiên tiến của một thập kỷ qua, như điện toán đám mây và AI”, Atsuo Takanishi đến từ trường Đại học Waseda nhận định.