Sự cố chấp của Mark Zuckerberg đang ‘hao mòn’ Meta: Mù quáng theo đuổi tiền quyền, đặt lợi nhuận và tăng trưởng lên trên hết

Theo Bill George, một chuyên gia cấp cao tại đại học Harvard kiêm cựu Giám đốc điều hành công ty công nghệ y tế Medtronic, những thiếu sót của Mark Zuckerberg trong vai trò Giám đốc điều hành Meta đang khiến gã khổng lồ phố Wall “trật bánh” khỏi tham vọng tăng trưởng, đồng thời tiến gần hơn đến nỗi thất bại ê chề.

“Tôi nghĩ Facebook sẽ không thể hoạt động tốt chừng nào Mark Zuckerberg còn ở đó. Anh ấy có thể là một trong những lý do khiến nhiều người quay lưng lại với Meta. Anh ấy thực sự lạc đường rồi”, George chia sẻ với CNBC Make It.

Được biết, George đã dành 20 năm nghiên cứu thất bại của những nhà làm lãnh đạo, sau đó biên soạn thành cuốn sách có tên “True North” - ấn bản dành riêng cho những lãnh đạo mới nổi. Ông cho rằng một khi họ đánh mất niềm tin, giá trị và mục đích lãnh đạo sâu sắc nhất, đặc biệt dưới danh nghĩa tiền bạc, danh vọng hay quyền lực, không sớm thì muộn, cũng sẽ thất bại. Và sau nhiều thập kỷ nghiên cứu sự sụp đổ của các tập đoàn lớn, Bill George nhận ra sự tương đồng ở cả Zuckerberg và Meta.

Theo CNBC, Giám đốc điều hành Meta chịu phần lớn trách nhiệm cho sự tăng trưởng vượt bậc của tập đoàn, biến một công ty do ông đồng sáng lập vào năm 2004 trở thành một gã khổng lồ công nghệ với vốn hóa thị trường trị giá hơn 450 tỷ USD, tính đến thời điểm hiện tại.

Mark Zuckerberg sau đó đã góp sức tạo ra một ngành công nghiệp truyền thông xã hội hiện đại, để rồi tiếp tục “bành trướng’’ tham vọng của mình bằng cách tái định hướng Facebook sang metaverse vũ trụ ảo. Cái tên Meta cũng ra đời từ đó. Thành công trong quá khứ vẫn khiến nhiều người đặt cược vào Meta, trong đó có Jim Cramer.

“Tôi hoàn toàn tin tưởng vào Mark Zuckerberg. Tôi nghĩ rằng Zuckerberg sẽ có thể thành công với metaverse”, Cramer nhận định, đồng thời nhắc đến đà phục hồi của cổ phiếu Meta sau thời gian dài đỏ lửa, bê bối và tranh cãi. “Có một số người mà bản thân bạn muốn đặt cược. Nếu quay trở lại năm 2018, vào mùa hè khủng hoảng đó, không ai tưởng tượng được rằng anh ấy vẫn có thể trụ vững và quay trở lại”.

Dẫu vậy, George vẫn có những lập luận riêng của mình. Ông tin rằng Meta chắc chắn sẽ thất bại dưới trướng Mark Zuckerberg vì một số lý do sau đây:

Cuốn sách của George nêu bật 5 kiểu lãnh đạo yếu kém điển hình, trong đó Mark Zuckerberg sở hữu tới 3 đặc điểm.

Thứ nhất, đây là một người thích “hợp lý hóa” những sai lầm bằng cách đổ lỗi cho người khác, không sẵn sàng thừa nhận hay học hỏi từ thất bại. Cụ thể, vào tháng 2, Meta đã mất hơn 232 tỷ giá trị vốn hóa, mức giảm tồi tệ nhất trong một ngày đối với bất kỳ cổ phiếu Mỹ nào trong lịch sử. Zuckerberg và các giám đốc điều hành khi đó lại đổ lỗi cho động thái thay đổi quyền riêng tư của Apple cũng như sự phổ biến ngày càng tăng của ứng dụng video ngắn TikTok.

Đúng là những yếu tố này có thể đóng một vai trò nào đó, song không loại trừ khả năng Meta rót quá nhiều vốn vào metaverse. Mảng kinh doanh này báo lỗ hơn 10 tỷ USD trong năm 2021 và 2,8 tỷ USD chỉ riêng quý II/2022. Khi công khai trả lời báo giới, Zuckerberg không thừa nhận hay tuyên bố chịu trách nhiệm, dù trước đó, trong cuộc họp cổ đông hồi tháng 5, người đàn ông này cũng từng bày tỏ nỗi thất vọng rằng Meta có thể sẽ mất một khoản tiền đáng kể trong 3-5 năm tới khi đầu tư vào vũ trụ ảo.

Với George, Zuckerberg là người lãnh đạo cô độc, không chấp nhận sự giúp đỡ hay bất kỳ lời khuyên nào. Đây được cho là một trong những nguyên nhân sâu xa khiến Meta liên tiếp “đi vào vết xe đổ”.

Ở một khía cạnh nào đó, Zuckerberg luôn dành sự tin tưởng tuyệt đối cho tham vọng của mình. Đó là một phần trong cách anh xây dựng Meta trở thành gã khổng lồ công nghệ trị giá hàng tỷ USD. Tuy nhiên, việc liên tục từ chối lời khuyên từ các cố vấn đáng tin cậy đã khiến Zuckerberg phải trả giá đắt.

Câu chuyện về Roger McNamee là một ví dụ điển hình. McNamee là nhà đồng sáng lập công ty cổ phần tư nhân Elevation Partners kiêm cổ đông thời kỳ đầu của Facebook. Năm 2006, McNamee khuyên Zuckerberg từ chối lời đề nghị mua lại Facebook với giá 1 tỷ USD của Yahoo. Ông còn khuyến khích Zuckerberg chiêu mộ cựu COO Sheryl Sandberg - người phụ nữ sau này đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hoạt động kinh doanh quảng cáo cũng như hoạt động nội bộ của tập đoàn.

Cả hai lần, Zuckerberg đều nghe theo McNamee và thành công.

Tuy nhiên, khi Meta bắt đầu lớn mạnh, Zuckerberg không còn tôn trọng ý kiến của vị cổ đông này nữa. Điều này gây ra hậu quả lớn, nhất là vào năm 2016, khi McNamee cố gắng cảnh báo CEO Facebook về hệ lụy của việc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Cơ quan tình báo Mỹ sau đó kết luận Facebook chính là một trong những nền tảng mạng xã hội có sức ảnh hưởng khá lớn tới kết quả lần bầu cử.

Cuối cùng, George cho rằng Zuckerberg là người đặt danh tiếng và tài sản lên trên bất kỳ điều gì. Người như vậy không bao giờ thực sự hài lòng với những gì mình có, thậm chí sẵn sàng làm những thứ cực đoan nhất để được nhiều hơn.

Zuckerberg ưu tiên lợi nhuận và tăng trưởng của Meta, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc đánh đổi sự riêng tư của hàng tỷ người. Được biết Facebook từ lâu đã vướng phải nhiều tranh cãi xoay quanh quyền riêng tư và sức khỏe của người dùng. Một cuộc điều tra của Wall Street Journal vào năm ngoái cho thấy nền tảng Instagram do Meta sở hữu đang góp phần gây ra các vấn đề về sức khỏe tâm thần cho những người dùng trẻ, đặc biệt là các cô gái tuổi teen. Ban lãnh đạo Meta khi đó chỉ chọn cách ngó lơ để tránh tác động lên sự tăng trưởng. Quyết định này cho thấy Zuckerberg ưu tiên doanh thu hơn bất kỳ thứ gì khác.

"Mark luôn được vây quanh bởi nhiều người từ khi anh ta mới 19 tuổi. Họ tung hô rằng anh ấy đang làm rất tốt mọi việc. Vậy nên, việc chúng ta nói xấu Zuckerberg sẽ chẳng khiến anh ta hành động khác đi đâu”, Frances Haugen, Một cựu nhân viên Facebook cho biết.

Theo: CNBC