Sự thật đau lòng về TikTok: Bị nhân viên tố ‘phi đạo đức’, mối quan hệ với ByteDance phức tạp, nội bộ được quyền truy cập, lạm dụng thông tin khách hàng

Một cuộc điều tra của Forbes vừa phát hiện ra rằng, ngoài người dùng và các nhà sáng tạo nội dung, phía các công ty quảng cáo có dữ liệu nhạy cảm cũng bị TikTok và công ty mẹ ByteDance xử lý sai.

Trong nhiều năm, dữ liệu về các nhà quảng cáo, từ doanh nghiệp nhỏ cho đến các công ty đa quốc gia khổng lồ, đều được cung cấp rộng rãi cho nhân viên TikTok và ByteDance, theo các tài liệu, thông tin liên lạc, video và ảnh chụp màn hình nội bộ mà Forbes thu được. Điều này khiến thông tin nhạy cảm và cạnh tranh từ những công ty như Amazon, Disney và New York Times dễ bị nhân viên truy cập hoặc lạm dụng ở hầu hết mọi nơi, kể cả ở Trung Quốc.

Nhiều nhân viên đã bày tỏ lo ngại về cách xử lý nội bộ này, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị ngày càng gia tăng. Chính phủ Mỹ từ lâu đã quan ngại rủi ro TikTok xử lý dữ liệu của Mỹ, khiến FBI, Bộ Tư pháp, Ủy ban Thương mại Liên bang và các nhà lãnh đạo Quốc hội tiến hành nhiều cuộc điều tra và đưa ra dự luật gây tranh cãi.

Theo tài liệu nội bộ, một số chương trình được sử dụng nhiều nhất trong bộ phận quảng cáo TikTok đều do ByteDance xây dựng. Do đó, nhân viên công ty mẹ không chỉ có quyền truy cập rộng rãi vào email mà còn cả các thỏa thuận tài chính và thông tin thuế; dữ liệu từ “pixel”, thông tin về khách hàng…

“Nếu bạn là nhà quảng cáo đang quảng cáo trên nền tảng này, thông tin của bạn có thể được nhân viên toàn cầu truy cập và phân phối cho các mục đích khác”, một nguồn tin cho biết.

Nguồn tin trong bộ phận quảng cáo của TikTok từ năm 2021 đến năm 2024 đã mô tả đây như một môi trường vô cùng hỗn loạn. Một nhân viên bán hàng, dưới sự thúc giục từ cấp trên, đã sử dụng thông tin các nhà quảng cáo để thúc đẩy hoạt động chi tiêu cho TikTok. Họ gửi cho khách hàng những nội dung sáng tạo từ các đối thủ cạnh tranh, cách các đối thủ đó chi tiêu và nhắm mục tiêu quảng cáo.

“Tôi đang làm điều đó, mọi người đều đang làm điều đó và chúng rất phi đạo đức. Nó rất giống đe dọa các nhà quảng cáo bằng cách sử dụng thông tin. Nó rất lừa đảo”, một nhân viên nói.

Theo báo cáo của The Information, TikTok ghi nhận doanh thu quảng cáo ước tính 20 tỷ USD vào năm ngoái. Sau khi yêu cầu các nhà quảng cáo chi thêm tới 150% cho TikTok vào năm 2024, nền tảng này có thể tạo ra gần 30 tỷ USD vào cuối năm.

Các thương hiệu đăng ký quảng cáo nhắm tới 170 triệu người dùng Mỹ sẽ cung cấp cho TikTok thông tin kinh doanh nhạy cảm để tạo tài khoản. Thông tin chi tiết được lưu trữ trong một công cụ có tên “Kiếm thêm tiền” (Make More Money), gọi tắt là “MMM” hoặc “3M”. Chương trình nội bộ do ByteDance xây dựng.

Dữ liệu Forbes thu được cho thấy hàng nghìn thương hiệu và tổ chức có tài khoản quảng cáo đang hoạt động với TikTok vào năm 2023. “3M”, được triển khai dần cho nhân viên Mỹ bắt đầu từ năm 2021, ban đầu chỉ được xây dựng như một giải pháp cho các công ty trẻ có tốc độ tăng trưởng bùng nổ chỉ sau một đêm. Dữ liệu của nhà quảng cáo đang được quản lý “thực sự rất lộn xộn” và các thành viên không làm việc trong bộ phận cũng có thể dễ dàng tải xuống, truy cập, chia sẻ và xem.

Tài liệu nội bộ cho thấy cho đến giữa năm 2023, nền tảng “Kiếm thêm tiền” được nhân viên ở Mỹ và Trung Quốc sử dụng là một. Hệ thống này đã được chia sẻ ít nhất cho đến khoảng thời gian CEO TikTok tham gia điều trần trước Quốc hội.

Hiện, 3M của TikTok và 3M Trung Quốc sắp được tách rời.

“Chúng tôi rất vui mừng nhận thông báo về việc tách 3M sắp tới của TikTok và 3M China Interface. Trong những ngày tới, bạn sẽ thấy giao diện 3M dành cho TikTok hoạt động ngoài giao diện 3M Trung Quốc. Cả hai sẽ cung cấp tên miền độc lập”.

Động thái cho thấy nỗ lực của TikTok nhằm ngắt kết nối với công ty mẹ, song cũng thể hiện cả hai đã gắn bó với nhau như thế nào. Báo cáo của Forbes đã nhiều lần tiết lộ mối tương quan giữa TikTok và ByteDance. Thông tin tài chính nhạy cảm của người sáng tạo và doanh nghiệp nhỏ Mỹ đều được lưu trữ trên máy chủ ở Trung Quốc và nhân viên ở đây đều có thể truy cập.

Joel Carter, người thường xuyên sử dụng 3M khi làm việc trong lĩnh vực chính sách quảng cáo cho đến tháng 8 năm 2023, cho biết: “Quy trình yêu cầu và phê duyệt quyền truy cập vào dữ liệu diễn ra nhanh chóng và lỏng lẻo. Thông thường, nhân viên chỉ yêu cầu quyền truy cập vào cấu trúc dữ liệu hoặc bảng điều khiển… mà không đưa ra lý do căn bản nào”.

Trước đó, một cuộc phỏng vấn với 7 nhân viên, cựu nhân viên và hơn 60 báo cáo tài liệu, hình ảnh và video từ các trung tâm dữ liệu cũng tiết lộ: TikTok có nhiều lỗ hổng bảo mật. Đây là hệ lụy sau khi ứng dụng này cố gắng tăng dung lượng lưu trữ quá nhanh và đôi khi, đi tắt đón đầu.

Tài liệu cho thấy hoạt động của trung tâm dữ liệu TikTok vẫn gắn liền với hoạt động kinh doanh của ByteDance tại Trung Quốc. Các trung tâm dữ liệu sử dụng máy chủ do Inspur sản xuất, một công ty do Trung Quốc kiểm soát và từng bị Bộ Thương mại Mỹ liệt vào danh sách đen. Các đơn đặt hàng cũng được gửi đến trung tâm dữ liệu bởi Beijing ByteDance Technology - công ty con của ByteDance.

Chính vì vậy, giới chức lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng quyền kiểm soát của ByteDance đối với TikTok để lấy cắp dữ liệu về công dân Mỹ hoặc gây ảnh hưởng đến các diễn ngôn trong nước hoặc quốc tế. Thượng nghị sĩ Mark Warner, người đã dẫn đầu nỗ lực cấm TikTok của Thượng viện trong những tháng gần đây, cho biết: “Mỗi câu chuyện mới làm dấy lên nhiều lo ngại hơn và cung cấp thêm bằng chứng về việc TikTok không trung thực đối với hoạt động bảo mật dữ liệu của mình”.

Theo: Forbes, The Verge