Làm sao để phát triển tinh trùng từ tế bào gốc bên ngoài cơ thể?
Tế bào da có thể được biến thành tinh trùng, và một ngày nào đó, sẽ giúp nhiều người đàn ông vô sinh có con. Kỹ thuật này vừa mới được các nhà khoa học tại Viện Francis Crick, London thử nghiệm trên chuột.
Nếu được phát triển để tăng độ an toàn, phương pháp sẽ sớm tiến đến thử nghiệm trên người. Những người đàn ông vô sinh, vì mang tới 3 nhiễm sắc thể giới tính trong người, là đối tượng trực tiếp được hưởng lợi từ nghiên cứu này.
Tế bào da có thể biến thành tinh trùng giúp điều trị vô sinh ở nam giới
Biến tế bào da thành tinh trùng
Chúng ta đã biết, giới tính của một người được xác định bằng hai nhiễm sắc thể X và Y. Thông thường, phụ nữ có hai nhiễm sắc thể X (XX) và nam giới có một nhiễm sắc thể X, một nhiễm sắc thể Y (XY).
Tuy nhiên, có khoảng 0,3% nam giới sinh ra với 3 nhiễm sắc thể giới tính (XXY hoặc XYY). Điều này phá vỡ quá trình hình thành tinh trùng khỏe mạnh. Những người đàn ông có 3 nhiễm sắc thể giới tính rất dễ bị vô sinh.
Nhà nghiên cứu James Turner cùng đồng nghiệp của ông tại Viện Francis Crick đã tìm ra một cách giải quyết vấn đề này. Trong khi thử nghiệm một kỹ thuật tế bào gốc trên chuột, họ đã biến thành công tế bào da trở thành tinh trùng.
Những con chuột mang 3 nhiễm sắc thể giới tính XXY và XYY chắc chắn bị vô sinh. Các nhà khoa học thu thập tế bào nguyên bào sợi ở da của chúng. Họ biến các tế bào này trở lại thành tế bào gốc vạn năng (iPS). Đó là loại tế bào ban đầu, có trong phôi thai con người và có thể phát triển thành bất cứ tế bào nào trên cơ thể.
Trong quá trình này, các nhà khoa học để ý có một số tế bào đã loại bỏ được nhiễm sắc thể dư thừa khỏi nhân. Sau đó, các tế bào iPS có hai nhiễm sắc thể được “hướng dẫn” bằng tín hiệu hóa học để biến thành tinh trùng. Các tế bào tinh trùng được cho thụ tinh với trứng và 60% trong số đó đã thụ thai.
“Hướng đi của chúng tôi đã giúp những con chuột vô sinh với 3 nhiễm sắc thể giới tính XXY hoặc XYY có con”, Takayuki Hirota, một trong số tác giả đến từ Viện Crick Francis nói. “Sẽ rất thú vị để xem phương pháp này có làm việc trên người hay không".
Tinh trùng ở người có 3 nhiễm sắc thể không có khả năng thụ thai
Nguy cơ ung thư
Mặc dù ý tưởng chuyển tế bào da thành tinh trùng hoàn toàn khả thi, hiện nay, kỹ thuật liên quan đến tế bào gốc luôn có những rủi ro nhất định.
Trong trường hợp này, đó là việc các nhà khoa học chưa thể làm chủ quá trình phát triển từ tế bào gốc thành tinh trùng. “Hiện nay chưa có cách gì để nuôi tinh trùng đến khi trưởng thành bên ngoài cơ thể. Trong các thí nghiệm, chúng tôi đã phải tiêm tế bào gốc trở lại tinh hoàn chuột, giúp chúng hoàn thành việc phát triển”, Turner cho biết.
Việc này tạo ra một nguy cơ khá lớn, khi tế bào iPS có quyền lựa chọn sẽ trở thành tế bào tinh trùng bình thường, hay tế bào ung thư trong tinh hoàn chuột. Thực tế, trong thử nghiệm các nhà khoa học đã quan sát thấy 29-50% những con chuột phát triển ung thư.
“Điều chúng ta thực sự cần làm lúc này là tìm cách biến tế bào iPS thành tinh trùng bên ngoài môi trường thí nghiệm”, Turner nói. Chỉ khi làm được điều này, thử nghiệm trên người mới được phép thực hiện. Còn ở thời điểm này, tất cả các công nghệ liên quan đến tế bào gốc vạn năng đều phải đối mặt với rủi ro ung thư như vậy.
Tham khảo Newscientist, Sciencedaily
NỔI BẬT TRANG CHỦ
iPhone 14 Pro Max phát nổ khiến người dùng bị thương
Vụ việc đang tiếp tục được điều tra, làm rõ.
Tại sao nhân loại lại cần đến máy tính lượng tử, chúng được dùng để làm gì?