Toán học chứng minh nếu bạn đang ở tuổi 26, đây là thời điểm tốt nhất để lấy vợ

Theo nhà báo Brian Christian và nhà khoa học nhận thức Tom Griffiths - đồng tác giả của cuốn sách nổi tiếng Algorithms to Live By: The Computer Science of Human Decisions, nếu bạn đang phân vân lựa chọn người bạn đời lý tưởng giữa rất nhiều đối tượng tiềm năng thì thời gian tốt nhất để đưa ra quyết định đó là khi bạn xem xét được khoảng 37% số đối tượng tiềm năng.

Tại thời điểm đó, trong quá trình lựa chọn, bạn sẽ phải thu thập đủ thông tin để đưa ra quyết định chính thức, nhưng đừng lãng phí quá nhiều thời gian để xem xét nhiều sự lựa chọn hơn mức cần thiết. Ở mức 37%, bạn đã tối đa hóa cơ hội của mình để có thể đưa ra lựa chọn tốt nhất rồi.

Một thí nghiệm tư duy nổi tiếng có tên gọi Bài toán thư ký (xuất bản lần đầu tiên bởi Martin Gardner trong Scientific American năm 1960) đã được thực hiện để chứng minh triết lý trên. Giả sử bạn là một nhà quản lý và đang cần tuyển một cô thư ký giỏi nhất trong số n ứng viên. Giả thuyết rằng, bạn chỉ có thể phỏng vấn mỗi thư ký một lần theo thứ tự hoàn toàn ngẫu nhiên và quyết định nhận hay không nhận phải được đưa ra ngay sau khi phỏng vấn ứng viên đó. Nếu bạn từ chối một ứng cử viên này thì bạn không có cơ hội gặp lại họ và thuê họ nữa (bởi có thể họ đã được nhận vào làm một công việc khác). Trong quá trình phỏng vấn, bạn có thể xếp hạng các ứng viên đã được phỏng vấn nhưng tất nhiên là không biết gì về chất lượng của ứng viên chưa được phỏng vấn. Câu hỏi đặt ra là bạn cần phải sử dụng chiến thuật như thế nào để tối ưu hóa xác suất tuyển được ứng viên tốt nhất?

Bài toán trên có một đáp số khá đẹp và có liên quan đến một hằng số toán học đó là số e, nghịch đảo của hằng số này là 1/e=0,3681 hay 36,81% (~37%). Theo thuật toán này thì xác suất để tuyển được ứng viên tốt nhất là trong khoảng 1/e và đây chính là xác suất tối ưu. Bạn có thể xem cách chứng minh bài toán (phiên bản tiếng Anh) tại đây.

Chẳng hạn, nếu bạn chỉ phỏng vấn có 3 ứng viên thì sự đặt cược tốt nhất cho bạn là đưa ra quyết định cuối cùng dựa trên năng lực của ứng viên thứ 2. Nếu cô ấy giỏi hơn người đầu tiên, hãy nhận cô ấy. Nếu cô ấy không giỏi bằng người đầu tiên thì hãy chờ đến người thứ 3. Tương tự như vậy, nếu bạn phỏng vấn 5 ứng viên thì hãy chờ cho tới người thứ 3 để có thể bắt đầu đánh giá.

Chúng ta hoàn toàn có thể áp dụng quy tắc này vào chiến lược lựa chọn bạn đời. Chẳng hạn, bạn đang muốn tìm người yêu trong độ tuổi từ 18 đến 40 (như vậy số chênh lệch giữa hai mốc tuổi là 22 ) thì độ tuổi tốt nhất để bắt đầu xem xét nghiêm túc bạn đời tương lai là sau sinh nhật lần thứ 26 (37% của khoảng thời gian 22 năm là 8, bạn lấy mốc đầu là 18 cộng với 8 sẽ ra được 26). Trước đó, bạn có thể đã bỏ lỡ các đối tác chất lượng hơn, nhưng sau đó, các lựa chọn tốt thường không còn và cơ hội để tìm thấy người bạn đời lý tưởng sẽ giảm dần đi.

Theo biệt ngữ toán học, thì việc tìm kiếm một đối tác tiềm năng được biết đến như thuyết dừng tối ưu. Nếu có khoảng hơn 1.000 lựa chọn thì tỷ lệ trên là 36,81% nhưng nếu càng có nhiều lựa chọn thì tỷ lệ trên càng tiến sát đến 37%. Các nghiên cứu về các cuộc hôn nhân thành công cho thấy rằng độ tuổi đẹp nhất để kết hôn chính là 26 tuổi.

Hồi tháng 7 năm ngoái, nhà xã hội học Nicholas H. Wolfinge đến từ Đại học Utah đã khám phá ra rằng, nếu kết hôn trong độ tuổi từ 28 đến 32 thì tỷ lệ hôn nhân bền vững là cao nhất. Bạn có thể nghĩ rằng 28 tuổi nếu tính theo quy tắc trên sẽ là 45% nhưng hãy nhớ rằng, chúng ta thường phải đưa ra quyết định lựa chọn bạn đời trước khi thực sự kết hôn. Các số liệu phân tích của Wolfinge cũng chỉ ra rằng tỷ lệ ly hôn sẽ tăng lên khoảng 5% mỗi năm nếu kết hôn sau tuổi 32.

37% không phải là một quy tắc hoàn hảo bởi nó vay mượn từ công thức toán học cứng nhắc nhưng nó cho chúng ta biết rằng 26 chính là tuổi có xác suất cao nhất để chọn được người bạn đời hoàn hảo nhất - đó cũng là khi chúng ta có thể ngừng kiếm tìm và bắt đầu đưa ra quyết định quan trọng đối với cả cuộc đời mình.