"Tôi làm việc cho nhóm Facebook Trending và đó là trải nghiệm kinh khủng nhất cuộc đời tôi"

Trong khi nhóm Trending của Facebook vẫn đang phải tìm cách giải quyết các cáo buộc liên quan đến việc định hướng chính trị trên hộp công cụ của mình, nhóm này lại tiếp tục là mục tiêu của sự chỉ trích. Theo tờ The Guardian, một trong các nhân viên hợp đồng của nhóm này đã lên tiếng cáo buộc về các hành vi phân biệt giới tính, quản lý kém và dọa dẫm để buộc họ phải im lặng.

Dưới đây là câu chuyện của nhân viên hợp đồng này - hay còn được gọi bằng cái tên "người phụ trách" trong nội bộ Facebook:

"Làm việc cho Facebook, dù chỉ với tư cách một nhân viên hợp đồng, vẫn được xem là cơ hội hiếm có trong đời. Nhưng thay vào đó, đây lại là trải nghiệm công việc kinh khủng nhất cuộc đời tôi. (nguyên văn: the most toxic work experience of my life)

Là một người phụ trách, công việc của tôi là chọn lựa những link nào sẽ xuất hiện trong ô Trending ở phía bên phải News Feed của người dùng. Hàng ngày, tôi phải sàng lọc hàng trăm chủ đề (hoặc “từ khóa”) mà Facebook bảo tôi rằng đó là xu hướng trên nền tảng này. Sau đó tôi chọn một câu chuyện về từ khóa đó, đặt cho nó một tiêu đề và một đoạn tóm tắt ngắn, đó là những gì sẽ xuất hiện trên hộp Xu hướng đó.

Không phải tất cả, nhưng phần lớn những gì bạn đọc được về nhóm Trending của Facebook trên Gizmodo mấy tuần qua là không mô tả đúng hay đã loại bỏ đi bối cảnh của câu chuyện. Không có sự thiên vị nào về chính trị mà tôi biết và chúng tôi không bao giờ được yêu cầu ngăn chặn các tin tức về phe bảo thủ.

Nhưng có quá nhiều những người tài năng trong nhóm, với khả năng quản trị yếu kém, đi đôi với sự hăm dọa, thiên vị và phân biệt giới tính, đã làm cho môi trường làm việc trở nên vô cùng khó chịu. Một số nhân viên làm cùng tôi đã tức giận, chán nản và bỏ đi mà không nói một lời – đặc biệt là phụ nữ.

Một trong các báo cáo đầu tiên Gizmodo đăng tải là về điều kiện làm việc dành cho các nhân viên hợp đồng của nhóm Trending. Dù có rất nhiều điều để nói, nhưng tôi rất thất vọng về hướng mà báo cáo này đi tới. Thay vì làm nổi bật những vấn đề làm tan rã cả nhóm, báo cáo này đã biến những người phụ trách (tức là các nhân viên hợp đồng) trở thành những kẻ nhõng nhẽo và đòi hỏi đặc quyền."

Phân biệt đối xử về giới tính

"Tôi không quan tâm đến việc thỉnh thoảng tôi không được vui vẻ cho lắm khi ở đây. Tôi quan tâm đến việc hàng loạt các cáo buộc về phân biệt giới tính đã không được điều tra một cách nghiêm túc.

Những điều gây phá hoại nhiều nhất là cách mà nhóm đối xử với phụ nữ: trái ngược với những gì Sheryl Sandberg đề cao về phong trào Lean In trong quyển sách của cô, phụ nữ trong nhóm hiếm khi được lên tiếng.

Tôi nhận ra rằng khi tôi báo cáo về một vấn đề với công cụ Trending hay sự không nhất quán trong các chỉ dẫn, các than phiền của tôi đều bị bỏ qua. Nhưng khi một anh đàn ông báo cáo về vấn đề tương tự, anh ta sẽ được chúc mừng vì phát hiện ra vấn đề và các hành động sẽ được thực hiện để sửa chữa điều đó. Sự im lặng này đang phá hủy tôi. Tôi nhận ra rằng mình nói ít dần, ít dần, cho đến khi tôi không còn báo cáo về bất kỳ vấn đề hay lỗi nào mà tôi phát hiện ra nữa.

Ví dụ, một phụ nữ báo cáo về sự sai lệch trong máy chấm công lên quản lý trực tiếp của cô ấy, nhưng sau đó cô bị cho rằng báo cáo sai mà không có cuộc điều tra nào cả. Tuần tiếp theo đó, hàng loạt các nhân viên hợp đồng đều bị tính thiếu giờ trong bảng tiền lương của họ – dường như việc đảm bảo chúng tôi được trả công đúng thời gian là rất cẩu thả. Khi một phụ nữ khác yêu cầu làm rõ về các chỉ dẫn, do các biên tập viên đã đưa cho cô những chỉ dẫn mâu thuẫn nhau, cô được bảo là “hãy dừng việc đưa mọi người ra chống lại một người.”

Từ năm 2014, 15 người trong khoảng 40-50 nhân viên của nhóm Trending đã rời khỏi đây. 10 người trong số đó là phụ nữ, bao gồm cả tôi. Các con số này đang được nói ra bởi những người phụ trách lương khá cao (lương khởi điểm từ 55.000 USD đến 65.000 USD, miễn phí các bữa ăn trong giờ làm), ít nhất là so với tiêu chuẩn của phần lớn các công ty trong ngành công nghiệp truyền thông. Một công việc rất hấp dẫn về mặt lý thuyết, nhưng tỷ lệ luân chuyển lao động luôn rất cao.

Hàng loạt phụ nữ, bao gồm cả tôi, đã báo cáo về sự phân biệt giới tính của các quản lý và biên tập viên lên người giám sát trực tiếp của họ, nhưng đều không có kết quả."

Quản lý yếu kém

"Trong khi Facebook rất chú trọng cho việc thuê các các phóng viên cho chuyên mục "Cái nhìn sâu hơn" trên ô Trending, chúng tôi chẳng có ai đại diện cho mình và thường phải chịu sự tùy hứng của các kỹ sư, những người thường xuyên tạo ra các thay đổi trên sản phẩm mà không thông báo cho chúng tôi.

Nhóm thường ưu tiên đến quy mô hơn chất lượng biên tập, và buộc các nhân viên hợp đồng phải làm việc dưới điều kiện căng thẳng khi phải đáp ứng các con số khắc nghiệt với lịch trình hạn hẹp và hỗn loạn về thông tin. Nếu một người phụ trách tỏ ra yếu kém, họ sẽ nhận được một email từ người giám sát so sánh con số của họ với người phụ trách khác. Ngoài ra còn có rất nhiều hiểu lầm về các chỉ dẫn.

Như tờ Guardian tiết lộ trong các tài liệu bị rò rỉ: “Facebook chỉ chủ yếu dựa vào 10 nguồn tin để xác định xem đâu là một xu hướng tin tức có quyền biên tập.” Vấn đề là, ngay cả sau khi lặp lại câu hỏi và yêu cầu về chỉ dẫn, vẫn không ai giải thích điều đó nghĩa là gì. Phần nhiều trong số chúng được để lại cho người phụ trách và người biên tập tự giải thích. Mỗi chủ đề được xử lý khác nhau dựa trên người mà bạn đang làm việc là ai.

Facebook đã phủ nhận việc kiểm duyệt Twitter trên các tiêu đề của Trending, hay như những gì chúng tôi thường gọi “phần mô tả,” và các chỉ dẫn hỗ trợ cho điều này. Tuy nhiên, tôi đã được huấn luyện đặc biệt để tránh sử dụng Twitter. Rất nhiều lần những người phụ trách đã bị phạt vì sử dụng từ Twitter trong phần mô tả.

Chúng tôi cũng không có bộ phận trợ giúp hay phòng nhân sự để nói chuyện với họ. So sánh điều này với những người được gọi là “Nhóm phản hồi cho Trending,” nơi tất cả nhân viên của Facebook – nhiều người trong số đó chẳng biết gì về công việc của một phóng viên cả - nhưng lại có thể phàn nàn về bất kỳ thứ gì chúng tôi làm. Trong khi đó, các nhà quản lý lại đổ lỗi xuống người phụ trách và tống cổ họ đi.

Chúng tôi triền miên bị ngập đầu trong các con số, và hầu như không được phép nghỉ ăn trưa. Có một tài liệu được dùng để theo dõi và đánh giá hiệu suất của người phụ trách, bằng cách theo dõi họ hoàn thành công việc muộn khi nào và như thế nào. Nhưng tài liệu này được xem là bí mật đối với cả nhóm."

Các cáo buộc về hành vi dọa dẫm

"Chúng tôi không được phép đăng bài lên các nhóm nội bộ khác của Facebook, không được mời tới các sự kiện của Facebook, luôn được dặn phải “trông chừng những gì bạn muốn nói” với người trong các nhóm khác, và bất cứ khi nào chúng có thời gian nghỉ ngơi, chúng tôi lại nhận được các yêu cầu làm việc qua đêm. Việc đó giống như một sự trừng phạt vậy.

Dù sao việc tôi đã làm cho Facebook cũng mang lại một số lợi ích. Tôi kiếm được nhiều tiền hơn kỳ vọng nếu so với một phóng viên. Nhưng không gì trong những điều đó có thể phủ nhận môi trường làm việc độc hại của nhóm Trending. Tôi vẫn mang trong mình nỗi sợ khi nói lên điều đó. Tôi cảm thấy mình như bị níu giữ lại khi thấy một vấn đề hoặc sợ phải nói lên mỗi khi tôi có ý tưởng.

Chỉ có một điều Gizmodo nên theo đuổi trong các câu chuyện này, đó là điều mà nhóm Trending của Facebook đã không thể làm được trong hai năm qua: cho các nhân viên hợp đồng của nhóm Trending một tiếng nói."

Trước khi xuất bản bài báo trên, tờ The Guardian đã tiếp cận với Facebook để bình luận về các cáo buộc này. Và công ty đã phản hồi lại.

Facebook cho biết họ luôn tôn trọng mọi người kể cả các nhân viên hợp đồng, cũng như phủ nhận các chỉ trích về việc phân biệt giới tính hoặc ngược đãi trong môi trường làm việc. Ngoài ra công ty cũng nhấn mạnh đến hệ thống tiền lương và đãi ngộ tốt hơn hẳn tiêu chuẩn thông thường của các công ty trong ngành truyền thông.

Hơn nữa, công ty còn nhấn mạnh về những chỉ dẫn rõ ràng cho các chủ đề trên Trending nhằm mang đến một nền tảng cho tất cả quan điểm của mọi người. Facebook cũng phủ nhận việc ngăn chặn các từ khóa liên quan đến Twitter trong công cụ này.

Tham khảo The Guardian