TOP 10 tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022: Có gì bất ngờ?

Mới đây Tạp chí hàng không nổi tiếng Aero Time đã tổng kết và bình chọn Top 10 tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022.

Bên cạnh khả năng không chiến thì máy bay tiêm kích hiện đại còn phải có khả năng tấn công các mục tiêu trên mặt nước, trên biển. Chúng cần có tốc độ cao, khả năng tàng hình, kèm theo đó là mang tải chiến đấu lớn và thực hiện những đòn tấn công phẫu thuật chính xác.

Tính năng của chúng càng hoàn hảo bao nhiêu thì càng tốt bấy nhiêu, nhất là trong môi trường tác chiến hiện đại.

Hiện hầu hết các loại tiêm kích hiện đại trên thế giới đều thuộc thế hệ 4 với khả năng cơ động tốt, có thể mang radar hiện đại và giá cả tương đối dễ chịu với đa phần các quốc gia trên thế giới.

Trong khi đó, tiêm kích thế hệ 5 là những máy bay chiến đấu mới và tiên tiến nhất hiện nay. Chúng không chỉ có khả năng tàng hình mà còn được trang bị những hệ thống điện tử hàng không thế hệ mới cùng những bộ cảm biến siêu nhạy kèm theo hệ thống kết nối dữ liệu tốc độ cao.

Tuy nhiên, chính vì được trang bị những công nghệ tiên tiến nhất nên tiêm kích thế hệ 5 hết sức đắt đỏ, vì thế nhiều quốc gia lựa chọn nâng cấp các chiến đấu cơ thế hệ 4 của mình bằng các thiết bị điện tử hàng không của máy bay thế hệ 5 thay vì mua máy bay mới. Đó là các chiến đấu cơ thuộc thế hệ 4+ hoặc 4,5.

Đánh giá Top 10 tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022 của AeroTime dựa trên các đặc tính kỹ chiến thuật như sau:

- Sức mạnh và độ tin cậy của động cơ;

- Sức mạnh và tính năng của radar và các hệ thống cảm biến khác;

- Hiệu suất của hệ thống điện tử hàng không;

- Khả năng mang phóng các loại vũ khí hiện đại nhất;

- Các hệ thống máy tính tinh vi và có độ ổn định cao;

- Khả năng tàng hình'

Và một trong những yếu tố quan trọng nữa cần phải nhấn mạnh là danh sách chỉ xếp hạng những chiến đấu cơ đã và đang chính thức được sản xuất.

Một số chiến đấu cơ thế hệ 5 như Sukhoi Su-75 Checkmate, HAL AMCA hay TAI TF-X, hiện còn chưa bay thử chuyến đầu tiên, trong khi đó KAI KF-21 (của Hàn Quốc) mặc dù đã cất cánh lần đầu nhưng phải vài năm nữa mới hoàn tất công tác chế tạo.

Chiến đấu cơ thế hệ 6 được kỳ vọng là có nhiều tính năng vượt trội, nhưng chúng còn đang trong giai đoạn phát triển. Chúng ta sẽ chờ vài năm nữa cho tới khi các dòng chiến đấu cơ NGAD (Mỹ), F-X (Nhật Bản) hay FCAS/NGF (châu Âu) và Tempest (Anh) đạt được khả năng hoạt động thực sự.

Với cách đánh giá như trên, Danh sách Top 10 tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022 của AeroTime như sau.

Vinh danh khuyến khích

Mặc dù không lọt vào TOP 10, nhưng 3 dòng tiêm kích PAC JF-17 Thunder Block 3, HAL Tejas Mark 1A và F-16 Block 70/72 nhờ có giá tương đối phải chăng và đều sở hữu các tính năng khá ấn tượng, nên chúng được đánh giá cao.

Tiêm kích JF-17, một sản phẩm liên doanh giữa Trung Quốc và Pakistan, là hậu duệ của dòng tiêm kích hạng nhẹ MiG-21 huyền thoại và có một số sao chép từ tiêm kích F-16 (Mỹ). Phiên bản mới nhất của chúng là JF-17A Block III, đã được đưa vào sản xuất từ đầu năm 2021.

HAL Tejas là đối thủ tới từ Ấn Độ, cạnh tranh với JF-17 của Trung Quốc. Phiên bản mới nhất Mark 1A đang bắt đầu được đưa vào sản xuất với những đặc điểm là có hệ thống radar mới, tổ hợp gây nhiễu mạnh và mở rộng khả năng lựa chọn vũ khí mang phóng. Trong khi đó, phiên bản Mark 2 hiện đang trong giai đoạn phát triển.

JF-17 và Tejas không phải là lựa chọn ít ỏi cho các quốc gia mong muốn một chiếc tiêm kích đa năng hạng nhẹ có mức giá hợp lý bởi F-16 huyền thoại đã cho ra lò một biến thể mới vào năm 2021. Block 70-72 đã được sử dụng bởi một số nước và nó được đánh giá là mạnh mẽ và có khả năng không chiến quần vòng ấn tượng.

Tất cả những máy bay trên đều tốt, những TOP tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022 chỉ có 10 vị trí mà thôi, vì thế chúng tôi (Aero Time) quyết định vinh danh chúng ở hạng khuyến khích mà thôi.

TOP 10 tiêm kích hiện đại nhất thế giới 2022

10. Saab JAS-39E Gripen

Tiêm kích Saab JAS-39E Gripen. Ảnh: SAAB

Trong khi dòng tiêm kích Saab JAS-39 của Thụy Điển được coi là chiến đấu cơ có giá phải chăng thì phiên bản JAS-39E E mới nhất của nó lại mang theo sự đột biến lớn.

Nó được cải tiến toàn diện từ Gripe với động cơ, hệ thống điện tử hàng không mới và hàng loạt nâng cấp để biến thành một chiếc tiêm kích không thua kém bất cứ chiến đấu cơ thế hệ 4,5 nào.

Dù có đắt hơn nhiều so với thế hệ tiền nhiệm nhưng nhưng chiếc Gripen đời mới này cũng vẫn là lựa chọn tương đối phù hợp với các quốc gia mà ngân sách có hạn.

Cho đến nay, mới chỉ có Không quân Thụy Điển và Brazil sử dụng phiên bản JAS-39 mới nhất, nhưng nó đang được rất nhiều quốc gia khác cân nhắc, tiềm năng xuất khẩu còn rất lớn.

9. Tiêm kích Su-35S

Tiêm kích Su-35S. Ảnh: Dmitry Terekhov / Wikipedia

Các dòng tiêm kích Sukhoi Su-30, Su-35 và Su-37 của Nga, cùng Shenyang J-16 của Trung Quốc đều được phát triển trên nền tiêm kích Su-27 huyền thoại, với nhiều nâng cấp để biến chúng thành những chiếc máy bay sở hữu tính năng của tiêm kích thế hệ 4,5. Mỗi dòng kể trên đều có nhiều biến thể và phiên bản khác nhau.

Tuy nhiên Su-35S được đánh giá là phiên bản tốt nhất trong tất cả nhờ được trang bị hệ thống điện tử mới nhất được sản xuất bởi Nga, cũng như nhiều cải tiến về khung thân.

Những điểm nổi bật của nó là có động cơ điều khiển véc-tơ lực đẩy 3 chiều, cho phép dòng tiêm kích này có khả năng thao diễn cực kỳ xuất sắc cho dù chúng không có cánh mũi như trên các biến thể Su-30 và Su-35 trước đó.

8. EF-2000 Eurofighter Typhoon

Cũng giống như nhiều chiến đấu cơ thế hệ 4, EF-2000 Eurofighter Typhoon được thiết kế trong thập niên 1970 và 1980. Tuy nhiên, dòng tiêm kích chủ lực của châu Âu liên tục được nâng cấp. Phiên bản mới nhất Tranche 3 có khả năng vượt trội cả trong không chiến lẫn tấn công mục tiêu mặt đất nhờ hệ thống radar và điện tử mới.

Tiêm kích Typhoon hiện đang được sử dụng bởi không quân một số quốc gia mạnh nhất ở châu Âu và Trung Đông, bao gồm Anh, Đức, Italy, Qatar, và Saudi Arabia. Nó thành công đến mức châu Âu thậm chí còn bỏ qua thế hệ 5 mà chờ để tiến thẳng lên thế hệ 6 với 2 dòng FCAS và Tempest.

7. Tiêm kích Dassault Rafale

Đầu tiên, Rafale và Typhoon được phát triển chung như là 1 máy bay duy nhất, nhưng sau đó Pháp quyết định tách chương trình thành 2, và thiết kế một chiếc chiến đấu cơ độc lập theo nhu cầu của riêng mình.

Vì thế, chẳng có gì ngạc nhiên khi 2 chiếc tiêm kích này, ít nhất là ở bề ngoài, có vẻ khá giống nhau. Tuy nhiên, Rafale thành công lớn khi giành được nhiều đơn hàng xuất khẩu trong vài năm gần đây, hiện có một số biến thể mới đã và đang được phát triển.

F3-R là phiên bản mới nhất có nhiều nâng cấp về cả vũ khí lẫn cảm biến. Hiện phiên bản F4 đang được phát triển và sẽ có thêm nhiều cải tiến nữa về radar và điện tử hàng không.

Pháp và UAE, Ấn Độ cùng một số quốc gia khác sẽ bắt đầu tiếp nhận biến thể này trong tương lai gần, trong khi đó, các phiên bản cũ hơn cũng sẽ được nâng cấp.

6. Boeing F-15EX Eagle II

Một biểu tượng sức mạnh trên không của Hoa Kỳ, F015 là tiêm kích duy nhất triển thế giới đạt mốc bắn hạ hơn 100 mục tiêu trên không mà chưa để mất chiếc nào.

F-15EX, được phát triển bởi Tập đoàn Boeing, là phiên bản mới nhất của họ F-15. Chúng có radar, hệ thống điện tử hàng không và vũ khí mới, kèm theo đó là hàng loạt cải tiến khác.

Hiện phiên bản này đang thu hút được sự quan tâm đặc biệt của nhiều khách hàng trên toàn thế giới và chúng sẽ còn phục vụ trong biên chế trong một thời gian rất dài nữa.

5. Tiêm kích Shenyang FC-31

Ảnh Weibo / South China Morning post

Dòng chiến đấu cơ thế hệ 5 hạng nhẹ này được thiết kế từ một thập kỷ trước và nó từng ngấp nghé bên bờ vực thất bại. Tuy nhiên , dự án gần đây đã được phủi bụi, khởi động lại và nâng cấp. Dường như nó sẽ là ứng viên sáng giá cho dòng tiêm kích hạm trên tàu sân bay của Trung Quốc và có thể sẽ được xuất khẩu.

Hiện chưa rõ khả năng thực sự của chúng, những bức ảnh gần đây cho thấy FC-31 được thiết kế lại khu vực bố trí động cơ, nắp buồng lái mới và nhiều điểm nâng cấp mới.

4. Lockheed Martin F-22 Raptor

F-22 là tiêm kích thế hệ 5 thực thụ đầu tiên trên thế giới, và hiện giờ chúng vẫn đang rất mạnh mẽ nhờ hiệu quả ấn tượng trong cả không chiến quần vòng (tầm gần) và tầm xa (ngoài tầm nhìn - BVR), Raptor cũng được đánh giá là một trong những thiết kế tàng hình tốt nhất từng được sản xuất.

Chỉ có duy nhất Không quân Mỹ được sử dụng loại tiêm kích này, nó dường như quá tiên tiến để chuyển giao cho bất cứ quốc gia nào. Tuy nhiên, F-22 thường xuyên được cử ra nước ngoài, nơi chúng được sử dụng để thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu khác nhau, và đã thể hiện được sự vượt trội của mình.

3. Chengdu J-20

J-20 là tiêm kích thế hệ 5 hạng nặng của Trung Quốc, được thiết kế để làm đối trọng với F-22 và Su-57. Nó không có khả năng cơ động tốt như các đối thủ bởi thiếu động cơ điều khiển lực đẩy véc-tơ, nhưng thiết kế tàng hình của Chengdu J-20 cũng khá ấn tượng.

Những tính năng chính xác của dòng tiêm kích này vẫn đang được bảo mật, nhưng thực tế cho thấy có vẻ như Trung Quốc đang tiếp tục nâng cấp nó. Các phiên bản mới đang được phát triển, với nhiều cải tiến.

2. Sukhoi Su-57

Sukhoi Su-57 (NATO định danh Felon) là tiêm kích tàng hình đầu tiên của Nga. Việc phát triển của nó bị chậm lại do nhiều vấn đề và trì hoãn. Tính tới đầu năm 2022, mới chỉ có một số lượng hạn chế được sản xuất tuy nhiên chúng được cho là hoàn hảo và mạnh mẽ hơn nhiều so với các mẫu thử trước đó, và Nga vẫn tiếp tục nâng cấp dòng máy bay này.

Trong những năm tới, Su-57 sẽ được trang bị động cơ mới và nhiều cải tiến, biến chiến đấu cơ tàng hình của Nga tuyệt hảo hơn. Dòng tiêm kích hạng nặng thế hệ 5 này đã thể hiện được khả năng ổn định ở tốc độ thấm cũng như đặc tính tàng hình, được trang bị các cảm biến và hệ thống điện tử mới nhất.

1. Lockheed Martin F-35 Lightning II

F-35 lightning II là một dự án gây tranh cãi với nhiều chỉ trích về giá quá cao trong khi khả năng chiến đấu thì lại hạn chế. Nó không bay nhanh bằng hay có khả năng thao diễn như các chiến đấu cơ thế hệ 4, nhưng F-35 lại mạnh ở những khía cạnh khác.

Nó thực sự là một chiến đấu cơ công nghệ cao ấn tượng, sử dụng các cảm biến, mánh tính, hệ thống kết nỗi dữ liệu để tương tác, chia sẻ hàng loạt thông tin. Kết quả từ các cuộc thử nghiệm mới nhất cho thấy nó gần như không thể bị đánh bại khi không chiến ngoài tầm nhìn, và nhất là khả năng mang phóng những vũ khí có điều khiển chính xác.

F-35 có 3 phiên bản: F-35A thông thường, F-35B cất cánh đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng và F-35C dùng trên tàu sân bay.

Hiện chúng trở thành tiêm kích thế hệ 5 bán chạy nhất và được sản xuất nhiều nhất với tổng số 750 chiếc đã được xuất xưởng để phục vụ trong không quân 11 quốc gia, còn nhiều quốc gia khác đang xếp hàng để chờ được nhận máy bay theo hợp đồng.

F-35 bị đánh giá là phức tạp, khó khăn trong bảo dưỡng, hệ thống điện tử hàng không vẫn còn lỗi, lớp sơn tàng hình có vấn đề,.. Tuy nhiên, những điều này đang được khắc phục dần dần và tiếp tục được cải tiến. Vì thế, không có gì phải bàn cãi khi F-35 được đánh giá là chiến đầu cơ tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay.