Trung Quốc muốn kiểm soát không phận trên biển Hoa Đông – Mỹ và Nhật phản ứng gay gắt

Ông Doãn Trác, thiếu tướng hải quân, chuyên gia quân sự nổi tiếng của Trung Quốc, đưa ra thông tin trên khi trả lời phỏng vấn của đài truyền hình trung ương CCTV hôm 23/11, cổng thông tin Sina của nước này cho biết. Ông Doãn khẳng định Trung Quốc "chắc chắn" sẽ lập các vùng nhận dạng phòng không (ADIZ)  trên Biển Đông, biển Hoàng Hải và các vùng biển có liên quan đến Trung Quốc.

Thông báo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc nêu rõ các quy định, theo đó tất cả các máy bay qua lại vùng phòng không nói trên phải thông báo trước kế hoạch bay; hồi đáp "lập tức và với thái độ chừng mực" qua sóng radio khi nhận được các yêu cầu nhận dạng từ nhà chức trách Trung Quốc; giữ liên lạc trong suốt quá trình bay; và máy bay phải gắn logo và cờ hiệu rõ ràng. Trung Quốc sẽ đưa ra các biện pháp quân sự khẩn cấp nếu các máy bay bay qua khu vực nói trên không thông báo nhận dạng hoặc tuân thủ yêu cầu của nhà chức trách Trung Quốc.

Theo ông Tần Cương, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc "Việc Trung Quốc thiết lập ADIZ trên biển Hoa Đông phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp, cũng như thực tiễn của quốc tế. Mục đích của việc thiết lập ADIZlà để bảo vệ chủ quyền, lãnh thổ và sự an toàn không phận của Trung Quốc và rằng động thái này không nhằm vào một quốc gia hay mục tiêu cụ thể nào, cũng như sẽ không ảnh hưởng tới quyền tự do bay qua khu vực không phận liên quan”.

Senkaku/Điếu Ngư nằm trong vùng phòng không của Trung Quốc.

Tuy nhiên  vùng phòng không mà Trung Quốc thiết lập bao trùm vùng biển Hoa Đông lại chồng lấn với một vùng ADIZ có diện tích 20 km x 115 km ở phía Tây đảo Jeju của Hàn Quốc. Bên cạnh đó ADIZ của Trung Quốc còn bao gồm cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Bắc Kinh và Tokyo đang tranh chấp. Chính điều này đã khiến Nhật và Hàn Quốc phản ứng gay gắt.

Hôm 25/11, Thủ tướng Nhật Bản - Shinzo Abe khẳng định tuyên bố thiết lập Vùng phòng không của Trung Quốc bao gồm không phận quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là "cực kỳ nguy hiểm" và Hàn Quốc dùng từ "chiến tranh" để phản đối lại tuyên bố của Bắc Kinh.

Sau những động thái của Trung Quốc, Mỹ hôm qua một lần nữa gia nhập với đồng minh Nhật tuyên bố sẽ không công nhận vùng phòng không mới của Trung Quốc trên Hoa Đông. Chính quyền Tổng thống Mỹ Obama đã cam kết bảo vệ Nhật và cho biết quần đảo Senkaku/Điếu Ngư nằm dưới hiệp ước an ninh của Mỹ với đồng minh Nhật từ thời Thế chiến II. Quân đội Mỹ, với hơn 70.000 binh sỹ đồn trú ở Nhật và Hàn Quốc cho biết sẽ không tuân theo vùng phòng không “gây bất ổn” mà Trung Quốc áp đặt. Sự can thiệp của Mỹ càng đẩy căng thẳng leo thang, đẩy mối quan hệ giữa 4 nước Mỹ, Nhật, Hàn Quốc với Trung Quốc ngày càng trở nên bất ổn.

Nhật cũng cho biết sẽ không tôn trọng vùng phòng không của Trung Quốc, với Bộ Ngoại giao ra tuyên bố cho rằng động thái “không có giá trị nào đối với Nhật”. Đài Loan cũng phản ứng với vùng phòng không Trung Quốc và tuyên bố sẽ “bảo vệ chủ quyền” đối với Senkaku/Điếu Ngư, đảo Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền. Sự xuất hiện thường xuyên của các máy bay quân sự và quan chức hai nước tới quần đảo Senkaku/Điếu Ngư cũng khiến giới quan sát lo ngại nhiều khả năng các cuộc đụng độ giữa Trung Quốc và Nhật Bản sẽ sớm xảy ra.

Tổng hợp