Trung Quốc thu được 2kg đá Mặt Trăng sau sứ mệnh thành công, nhưng sẽ không chia được cho Mỹ viên nào do luật lệ ngăn cấm

Các nhà nghiên cứu có mặt tại khu vực tàu chở vật liệu hạ cánh xuống Trái Đất.

Hôm thứ Tư tuần trước, chương trình khám phá không gian kéo dài 23 ngày của Trung Quốc chính thức kết thúc, với kết quả thu được là 2kg đá Mặt Trăng. Trong giai đoạn cuối của sứ mệnh Chang’e 5 đầy tham vọng, một con tàu chở số đá quý đã hạ cánh xuống khu vực Mông Cổ, dưới mặt đất là đội ngũ các nhà nghiên cứu Trung Quốc sẵn sàng đón nhận kiện hàng tới từ không gian.

Trong buổi họp báo, các quan chức Trung Quốc nói rằng họ cũng sẽ làm theo mô hình mà Mỹ và Liên bang Xô-viết đã áp dụng, là chia sẻ mẫu vật thu được với các bên cộng tác, danh sách này bao gồm cả Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, hành động chia sẻ vật liệu với Mỹ sẽ vi phạm Tu chính án Chó Sói - điều luật được Quốc hội Mỹ thông qua năm 2011, tuyên bố cấm mọi hoạt động hợp tác trực tiếp với Trung Quốc.

“Chính quyền Trung Quốc sẵn sàng chia sẻ mẫu vật, bao gồm cả dữ liệu nghiên cứu, với bất cứ tổ chức nào có suy nghĩ tương tự tới từ các quốc gia khác”, Wu Yanhua, phó chủ tịch Cơ quan Không gian Quốc gia Trung Hoa, phát biểu. Tuy nhiên, ông gọi Tu chính án Chó Sói là điều luật “đáng buồn” và rằng việc trực tiếp cộng tác với NASA là điều không thể ở thời điểm hiện tại.

Một vài quan chức Mỹ công tác trong ngành hàng không vũ trụ, trong đó đó cựu chủ tịch NASA là Charles Bolden, kêu gọi bãi bỏ Tu chính án Chó Sói. Họ nói thêm rằng các cơ quan hàng không vũ trụ nên được phép cộng tác với Trung Quốc nhằm giải quyết cả những vấn đề hiện tại và tương lai. Quốc hội Mỹ không đồng tình với nhận định này do e ngại hành động ăn cắp công nghệ từ phía Trung Quốc. Không rõ chính sách này sẽ thay đổi ra sao dưới thời Tổng thống Biden.

Trong khi đó, cơ quan hàng không vũ trụ Trung Hoa dự định mở rộng dự án khám phá Mặt Trăng. Trong những năm tới đây, sứ mệnh Chang’e 6 sẽ cố gắng mang về thêm 2kg vật liệu từ khu vực Cực Nam của Mặt Trăng, bên cạnh đó là thực hiện các nghiên cứu về băng tại khu vực này. 

Trong buổi họp báo, ông Wu Yanhua nhận định Trung Quốc sẽ sớm đưa người lên Mặt Trăng, tuy nhiên chưa nói rõ khung thời gian diễn ra sứ mệnh lớn này. Họ sẽ phải phát triển thêm nhiều công nghệ nữa trước khi có thể hiện thực hóa mong ước đặt chân lên nhà Chị Hằng. Ông Wu khẳng định những sứ mệnh, những nghiên cứu được thực hiện trên Mặt Trăng sẽ có lợi cho toàn nhân loại, chứ không có tính chất cạnh tranh giống với cuộc đua lên không gian mà Mỹ và Liên bang Xô-viết thực hiện hồi thập niên 60.

NASA cũng có mong muốn đưa phi hành gia lên Mặt Trăng nội trong thập kỷ này. Biết đâu trong tương lai gần, ta sẽ không chỉ thấy thêm những dấu chân lịch sử đặt trên Mặt Trăng, mà còn là cái bắt tay hảo hữu giữa hai phi hành gia tới từ hai đất nước nằm hai phía địa cầu.