Ứng dụng này sẽ giảm hoàn toàn sự lo ngại của người nhiễm HIV khi đi mua thuốc

Nurx là một chương trình khởi nghiệp (startup) tại San Francisco (thành lập năm 2014) tuyên bố họ đã bắt đầu cung cấp PrEP, hay còn gọi là thuốc dự phòng trước phơi nhiễm (HIV). Mọi người có thể có thể tìm kiếm và đăng ký mua PrEP thông qua một ứng dụng do Nurx phát hành trên điện thoại thông minh hoặc qua website chính thức của công ty. Sau khi đã trả lời các câu hỏi sàn lọc và tiến hành thử máu ở phòng thí nghiệm, người dùng sẽ được cung cấp Truvada dùng trong 3 tháng. Theo Hans Gangeskar, đồng sáng lập Nurx thì họ đã "nhận được nhiều đăng ký" trong 3 tuần đầu tiên.

Nurx đang hi vọng phương pháp này sẽ cung cấp thuốc PrEP cho nhiều người tại thung lũng Silicon, đặc biệt là cho những người đàn ông đồng tính, phụ nữ chuyển giới, những người hành nghề bán dâm mà các phương pháp bình thường rất khó tiếp cận. Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy nếu uống thuốc này thường xuyên mỗi ngày thì khả năng lây nhiễm HIV sẽ giảm 92%. PrEP được xác định là một công cụ quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của HIV. Mặc dù vậy, nhiều người vẫn còn đang phân vân khi sử dụng loại thuốc này: các bác sỹ có thể chưa quen với thuốc hoặc không muốn chỉ định nó vì lo lắng người dùng có thể bị kì thị.

Đại diện của Nurx cho biết: "khi bạn đến phòng khám, bạn đang ở trong không gian của người khác và không thể kiểm soát những vấn đề liên quan đến mình. Chúng tôi đang cố gắng thay đổi điều này".

Nurx tồn tại để kết nối giữa bệnh nhân với bác sỹ chứ không đơn giản chỉ là việc đặt hàng thuốc qua ứng dụng. Người dùng phải bắt đầu học cách trả lời các câu hỏi về những yếu tố nguy cơ (ví dụ như số lượng bạn tình, có sử dụng bao cao su hay không, các chẩn đoán STI, có phơi nhiễm HIV không) và đã từng sử dụng PrEP hay PEP để phòng ngừa nhiễm HIV trước đây hay chưa. Sau đó, một trong 5 bác sỹ đang làm việc cho Nurx sẽ đánh giá các câu trả lời. Nếu bác sỹ nhận thấy rằng PrEP thích hợp cho bệnh nhân họ sẽ yêu cầu người sử dụng đi xét nghiệm HIV, viêm gan và chức năng thận. Những xét nghiệm phải được thực hiện lặp đi lặp lại sau mỗi 3 tháng để đảm bảo bệnh nhân vẫn đang trong tình trạng không bị dương tính với HIV. Mặc dù Truvada được sử dụng để điều trị HIV nhưng nếu một người đang bị dương tính HIV sử dụng nó mà không kèm với các loại thuốc kháng virus khác thì nhiều khả năng sẽ dẫn đến tình trạng kháng thuốc.

Sau khi thực hiện xong các xét nghiệm, Nurx sẽ gửi cho người dùng một toa thuốc từ một trong những nhà thuốc của họ. Chi phí cho bác sỹ và các xét nghiệm có thể được thanh toán qua thẻ bảo hiểm hoặc thông qua các chương trình hỗ trợ miễn phí cho bệnh nhân. Gangeskar cho biết trong nhiều trường hợp, người dùng nhận được thuốc nhưng không phải thanh toán bất kỳ chi phí nào. Nurx kiếm tiền bằng cách thu phí các nhãn hiệu thuốc làm việc với họ nhưng từ chối cho biết chi tiết về vấn đề này.

Truvada lần đầu tiên được chấp nhận dùng để điều trị nhiễm HIV cách đây hơn một thập kỷ. Trong năm 2012, Cục quản lý thực phẩm và dược đã phê duyệt dùng thuốc này để tránh lây nhiễm cho 42.000 ca chẩn đoán lây nhiễm HIV. Kể từ đó, Tổ chức Y tế Thế giới, Trung tâm Chiến lược quốc gia phòng chống HIV/AIDS và nhiều tổ chức y tế khác đã chấp nhận việc sử dụng PrEP trong điều trị, phòng ngừa HIV. Trong năm 2015, CDC cho biết nếu một nửa số đàn ông đồng tính (những người có nguy cơ cao nhiễm HIV) chấp nhận sử dụng PrEP với mức vừa phải, chúng ta cũng có thể giảm đến một phần ba số người nhiễm HIV mới trong vòng 20 năm nữa.

Vấn đề là các bác sỹ phải được đào tạo, tập huấn về PrEP. Nghiên cứu CDC cho thấy một phần ba các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đã không nghe nói về PrEP. Thậm chí nếu biết, nhiều bác sỹ cũng chưa sẵn sàng để kê toa loại thuốc này.

Thật dễ dàng để có được PrEP ở San Francisco, nơi có một cộng đồng người đồng tính phát triển mạnh và nỗ lực phòng chống HIV mạnh mẽ. Nhưng điều này sẽ khó khăn hơn nhiều nếu bạn đang ở một khu vực nông thôn. Ví dụ, ở khu vực phía Bắc xa như Shasta County, chỉ có một phòng khám sẵn sàng để cung cấp thông tin và kê đơn thuốc có PrEP cho bệnh nhân.

Pierre-Cédric Crouch, giám đốc điều dưỡng tại Quỹ San Francisco AIDS cho biết một số bác sỹ không muốn chỉ định PrEP, bởi vì họ tin rằng nó chỉ nên được cung cấp cho những người có quan hệ với các đối tác tình dục đã dương tính với HIV hay theo chỉ định của các chuyên gia về HIV. Trong một số trường hợp, hiểu biết của các bác sỹ về thuốc này là chưa đủ.

Năm 2014, AIDS Healthcare Foundation cho rằng PrEP không đủ tốt để được xài rộng rãi và họ gọi đó là "một thảm họa y tế" nếu được triển khai thực hiện. Những nickname như "Truvada whore" bắt đầu được lan truyền khiến nhiều người cảm thấy xấu hổ khi dùng thuốc này.

Tại San Francisco, nhờ một chiến dịch y tế quy mô, sự kỳ thị với loại thuốc này đã giảm đi khá nhiều. Hiện tại, nhiều người đã sẵn sàng nói về PrEP mà không còn ngại ngùng như trước đây nữa.

Cả Crouch và Gangeskar lưu ý rằng bây giờ những người đàn ông sử dụng các ứng dụng hẹn hò như Grindr hoặc Scruff thường thêm thông tin về việc họ có sử dụng PrEP vào hồ sơ. Nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS năm 2015, Grindr nói rằng 25 phần trăm người dùng được khảo sát cho biết họ có sử dụng các biện pháp điều trị dự phòng với căn bệnh thế kỷ.

Tuy nhiên, cũng có không ít người lo ngại rằng việc để bệnh nhân tự khai các thông tin trên ứng dụng của Nurx có thể dẫn đến việc điều trị không chính xác. Những người này có thể khai báo không chính xác các thông tin hoặc bỏ qua các loại thuốc khác mà họ đang sử dụng và điều này sẽ dẫn đến các chần đoán sai từ bác sỹ.

Nhưng Nurx lại cho rằng việc giao tiếp gián tiếp qua ứng dụng sẽ thu hút được những người có tâm lý ngại ngùng khi đối diện trực tiếp với bác sỹ và các chuyên gia y tế. Khi một bệnh nhân bắt đầu một chế độ điều trị với PrEP, anh ta hoặc cô ta sẽ được tư vấn qua điện thoại hoặc tin nhắn về loại thuốc này.

Tuy nhiên, một số chuyên gia tin rằng việc tư vấn qua tin nhắn là không đầy đủ. Nir Eyal, một nhà đạo đức học y khoa tại Đại học Harvard cho biết: "Khi có được thuốc, có chắc rằng bệnh nhân sẽ bỏ thời gian ra đọc các tư vấn bằng chữ qua tin nhắn hay không?".

Mặc dù còn nhiều ý kiến tranh cãi nhưng ứng dụng của Nurx ở một góc độ nào đó vẫn giúp cho nhiều người có điều kiện tiếp xúc, tìm hiểu và sử dụng PrEP mà không còn phải bày tỏ trực tiếp những nỗi lo ngại của mình với người khác nữa. Việc loại bỏ được những rào cản ngăn cản bệnh nhân tiếp cận với loại thuốc là một bước tiến dài trong cuộc chiến chống HIV toàn cầu.

Tham khảo: Theverge