Vi khuẩn chỉnh sửa gen có thể ăn các khối u não, kéo dài gấp đôi tiên lượng cho bệnh nhân ung thư

Khuẩn Salmonella từ trước đến nay đã luôn được biết đến là một tác nhân gây bệnh. Nó phải chịu trách nhiệm cho 1 triệu trường hợp ngộ độc thực phẩm và 400 ca tử vong mỗi năm. Tuy nhiên, mới đây các nhà nghiên cứu tại Đại học Duke đã giúp một số khuẩn Samonella “cải tà quy chính”. Họ lập trình lại gen của chúng, khiến Samonella không tấn công đường tiêu hóa, mà ngược lại có thể chữa trị một loại ung thư não đặc biệt nguy hiểm.

Chỉnh sửa gen khuẩn Salmonella có thể khiến chúng giết chết các khối u ung thư não

Glioblastoma là một dạng u não đặc biệt ác tính: 15% bệnh nhân ung thư não mắc phải dạng u này, 90% trong số họ sẽ không thể sống qua 5 năm sau chẩn đoán. Tiên lượng trung bình của một người mắc u Glioblastoma chỉ vỏn vẹn 15 tháng.

Cũng như mọi bệnh về não, hóa trị với dạng u Glioblastoma vấp phải một khó khăn lớn ở hàng rào máu, Thuốc hóa trị là một trong những phân tử cơ thể nhận diện như chất độc, nên nó sẽ không thể vượt qua hàng rào máu não để tới được khối u. Xạ trị trên não cũng mang tới nhiều nguy cơ lớn, trong khi phẫu thuật vẫn thường khiến khối u phát triển trở lại.

Trên đường đi tìm một giải pháp hiệu quả hơn, nhóm nghiên cứu tại Đại học Duke phát hiện ra rằng họ có thể chỉnh sửa gen của một phân loài Salmonella, và nhờ vậy chữa trị cho bệnh nhân ung thư não Glioblastoma.

Cụ thể, một phân loài Salmonella gọi là typhimurium được các nhà khoa học chỉnh sửa DNA, khiến cho chúng trở nên vô hại, đồng thời bị đưa vào tình trạng thiếu hụt axit amin purine. Điều này là có mục đích, bởi purine có mặt với nồng độ rất lớn bên trong các khối u Glioblastoma. Nó sẽ thu hút sự chú ý của khuẩn Salmonella, tương tự như mật ong có thể hút kiến.

Kết quả là sau khi được tiêm vào não, Salmonella sẽ tìm đến khối u, chui sâu vào bên trong đó và sinh sản. Những con vi khuẩn này sản sinh ra hai hợp chất Azurian và p53, cũng là kết quả của chỉnh sửa gen có chủ đích. Hai hợp chất đóng vai trò quan trọng khiến tế bào khối u tự hủy.

Điểm tinh tế nhất nằm ở chỗ: Các vi khuẩn Salmonella chỉ thích nghi với môi trường thiếu oxy bên trong các khối u. Khi mà khối u bị phá hủy thì chúng cũng sẽ chết theo.

Glioblastoma là một dạng u não đặc biệt ác tính, bệnh nhân có tiên lượng trung bình chỉ 15 tháng

Giáo sư Ravi Bellamkonda, đến từ Đại học Duke cho biết: “Một thách thức lớn trong điều trị ung thư não là các khối u phân tán và không có giới hạn rõ ràng. Điều này khiến cho phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn trở nên khó khăn. Bởi vậy, chỉnh sửa gen các vi khuẩn khiến chúng tự tìm ra các khối u phân tán, giải phóng các protein tiêu diệt khối u, đặc biệt, chỉ trong môi trường hiếu oxy như bên trong khu vực giàu purine, quả là điều thú vị”.

Ông cho biết thêm: “Bởi độc tính của Salmonella cũng đã bị tắt, chúng không thể gây ra phản ứng miễn dịch. Ở liều mà chúng tôi sử dụng trong các thí nghiệm, vi khuẩn đã chết một cách tự nhiên. Đó là sau khi chúng tiêu diệt thành công các khối u, thứ cũng chính là nguồn thức ăn của mình”.

Trong thử nghiệm trên động vật, 20% những con chuột mắc ung thư Glioblastoma đã kéo dài được mạng sống trong hơn 100 ngày. Tương quan giữa tuổi đời của động vật gặm nhấm và con người, con số có ý nghĩa như 10 năm ở bệnh nhân thực.

Các nhà khoa học tại Đại học Duke cho biết, với điều trị bằng khuẩn Salmonella chỉnh sửa gen, bệnh nhân ung thư có thể tăng gấp đôi thời gian sống. Dù cho chỉ mới trong thử nghiệm trên chuột, đó hẳn là một con số đáng chú ý. Sẽ không có từ ngữ nào có thể miêu tả được sự ưu việt của phương pháp này, nếu trong tương lai nó được đưa ra khỏi phòng thí nghiệm và áp dụng thành công trên người.

Tham khảo Engadget