Bạn có biết: FedEx từng suýt phá sản, may mà nhà sáng lập cầm hết tiền quỹ đi đánh bạc để cứu công ty và thành công

Tập đoàn FedEx là công ty cung cấp dịch vụ giao hàng top đầu thế giới, đã có tuổi đời 48 năm. Chính họ là những người đầu tiên cung ứng dịch vụ giao hàng chỉ sau một đêm, cho khách hàng một công cụ theo dõi cung đường của hàng, từ khi đặt cho tới khi tới cửa nhà bạn, thứ công nghệ mà giờ đã trở thành tiêu chuẩn của một công ty cung ứng dịch vụ “ship” hàng. 

Thế nhưng ít người biết tới quá khứ của họ, về những cái ngày khó khăn đến mức nhà sáng lập FedEx phải đánh cược để cứu lấy tương lai công ty. Đánh cược theo đúng nghĩa đen luôn, khi mà ông cầm tiền vào sòng bạc, cầu xin may mắn sẽ cứu lấy đứa con tinh thần của mình.

Khi còn đang theo khóa kinh tế tại Đại học Yale hồi 1962, Frederick Smith viết một bài luận dài về xu hướng tự động hóa của xã hội hiện đại, cũng như hiện trạng của ngành vận chuyển hàng hóa trong nước. Thời điểm đó, các “shipper” chuyển từng kiện hàng lớn bằng xe tải hoặc máy bay dân dụng, nhưng cái đầu thức thời của Frederick Smith đã nghĩ khác: ông cho rằng sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu chuyển từng kiện hàng nhỏ, thiết yếu bằng máy bay. Tuy nhiên Smith không nêu chi tiết cách vận hành công ty này.

Bài luận của Smith bị chấm điểm “C”, một phần vì thiếu sót, một phần vì Frederick Smith viết vội, hoàn thành nó ngay trước hạn chót phải nộp. Thế rồi chính nó lại trở thành “xương sống” để Frederick Smith vận hành Federal Express (sau này được viết tắt thành FedEx).

Năm 1971, ông Smith thành lập công ty chuyển phát hàng với số tài sản thừa kế trị giá 4 triệu USD và 80 triệu USD tiền vay các quỹ. Federal Express khởi đầu với 8 chiếc máy bay tất cả, có mặt ở 35 thành phố, lên kế hoạch phát triển cụ thể và dự định sau mỗi tháng vận hành, họ sẽ vươn ra thêm một thành phố mới.

Thế nhưng trong 2 năm đầu hoạt động, giá nhiên liệu tăng vọt khiến hoạt động chuyển phát của công ty gặp khó khăn trầm trọng. Federal Express đứng trước nguy cơ phá sản. Đích thân Frederick Smith xin cấp vốn từ General Dynamics, một trong những công ty hàng không hàng đầu nước Mỹ, nhưng bị từ chối thẳng thừng.

Quỹ duy trì hoạt động của Federal Express tụt xuống còn 5.000 USD, còn không đủ để đổ xăng cho 8 cái máy bay của công ty. Nhân viên cố hết sức để gánh vác trách nhiệm, từ việc phi công phải tự bỏ tiền túi ra để mua xăng lẫn chịu khó nợ lương dài kỳ.

Giữa những ánh mắt buồn của kiệt quệ, Frederick Smith làm một việc nhiều người nghĩ tới nhưng ít ai dám làm: bay tới Las Vegas, bước vào sòng bạc, ngồi vào bàn blackjack với 5.000 USD cuối cùng trong tay. 

Không rõ Frederick Smith được sao gì chiếu mệnh, được thần thánh của nền văn minh nào phù hộ mà số tiền 5.000 USD đã “sinh nở” thành 27.000 USD, đủ để công ty chuyển phát nhanh Federal Express duy trì hoạt động được một tuần nữa.

Trong cuốn sách “Thay đổi Cách Thế giới này Kinh doanh: Câu chuyện bên trong chuyến hành trình thành công của FedEx”, cựu phó chủ tịch của FedEx là Roger Frock có mô tả cảm xúc của mình khi nghe câu chuyện khó tin bên trên, rằng:

“Tôi nói luôn rằng ‘Anh đã mang 5.000 USD cuối cùng của chúng ta đi ư - sao anh dám làm thế?’ Anh ấy nhún vai và nói rằng: ‘Có khác gì đâu? Nếu mà không đủ quỹ để trả tiền cho các công ty nhiên liệu, chúng ta cũng chẳng lên không được’”.

Số tiền 27.000 USD không nhiều, nhưng ý nghĩa đằng sau nó mới lớn: Smith cho rằng đây là dấu hiệu cho thấy Federal Express sẽ vươn lên trong tương lai. Hóa ra đúng thật. Sau khi ổn định được tài chính công ty, Frederick Smith góp công phát động chương trình quảng bá thương hiệu lớn, khiến cái tên Federal Express xuất hiện khắp nơi.

Đến năm 1976, FedEx thu về khoản lãi đầu tiên, 3,6 triệu USD. Vài năm sau, họ bắt đầu phát hành cổ phiếu và rồi, trở thành ông lớn của ngành chuyển phát nhanh như bạn thấy ngày nay.

Nhưng ngoài đời thực, không phải ai cũng may mắn thế. Chăm chỉ cày cuốc các bạn nhé, đừng liều mình với các thể loại sới đen đỏ. Cờ nó “bạc” lắm.