Chó con 18.000 năm tuổi bị đông cứng, có thể là chú chó lâu đời nhất của loài người

Vào mùa hè năm 2018, gần sông Indigirka ở phía đông bắc Yakutsk, Siberia - thành phố lạnh nhất thế giới, các nhà khoa học của Nga đã khai quật được một xác chó con trong lớp băng vĩnh cửu. Xác chết này vẫn còn nguyên lông, râu, lông mi và cả hàm răng sắc nhọn. Sau khi phân tích, các nhà khoa học cho biết chú chó con này sống ở thời kỳ băng hà cách đây 18.000 năm.

Những con chó thời hiện đại được cho là thuần dưỡng từ sói, nhưng vẫn chưa rõ chính xác từ khi nào. Vào năm 2017, một nghiên cứu công bố trên trang Nature Communications cho thấy những con chó hiện đại được thuần dưỡng từ sói đơn lẻ khoảng 20.0000 tới 40.000 năm trước đây.

Chú chó con này được xác định mới chỉ khoảng hai tháng tuổi, nhưng các xét nghiệm DNA lại không hề xác định được loài của nó. Cho đến nay các nhà khoa học vẫn không chắc chắn đó là một con chó thời kỳ băng hà hay một con sói, hay một nhánh tiến hóa của chó sói.

Các nhà khoa học Nga đã cung cấp mẫu chó con cho Trung tâm Cổ sinh vật học Thụy Điển (CPG), với hy vọng tiết lộ "danh tính thực sự" của nó.

Chú chó 18.000 tuổi này được đặt tên là Dogor, nó được tìm thấy vào năm 2018 bởi Love Dalén và Dave Stanton, 34 tuổi. Từ đó họ đã cố gắng tìm hiểu xem nó là một con sói hay chó, hay là một loài hoàn toàn mới - tổ tiên chung của cả chó sói và chó nhà.

Tiến sĩ Serge Fedorov nói: "Trung tâm Cổ sinh vật học Thụy Điển là ngân hàng DNA chó lớn nhất ở châu Âu, nhưng trong trường hợp này, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định cụ thể được loài này" - có thể vì nó xuất phát từ thời điểm chó được thuần hóa.

Ông cũng chỉ ra rằng đây là một nghiên cứu rất thú vị về cổ sinh vật học, nếu nó thực sự là một chú chó con thì có lẽ đây sẽ là con chó được loài người thuần hóa sớm nhất hoặc không thì đây cũng có thể là một loài mới - tổ tiên chung của sói và chó nhà.

Một nhà khoa học Thụy Điển đã tweet rằng: "Con chó con cổ xưa này đã sống cách đây 18.000 năm, nhưng trông nó vẫn như mới mất vào ngày hôm qua. Chúng tôi đã sắp trình tự bộ gene của nó, nhưng không thể nói rõ đó là chó sói hay chó nhà. Có thể đây là tổ tiên chung của sói và chó? Chúng tôi cần thêm thời gian để phân tích".

Dalén, một giáo sư về di truyền học tiến hóa, cho biết: “Khi tìm thấy chú chó, chúng tôi còn chưa biết nó bao nhiêu tuổi. Người ta nói họ tìm thấy nó trong băng vĩnh cửu nhưng có vẻ như mọi thứ ở đó đã bị đóng băng trong vài trăm năm hoặc vài thập kỷ. Chúng tôi rất hào hứng với chú chó này dù vẫn giữ sự hoài nghi, cho đến khi chúng tôi sử dụng carbon phóng xạ. Kết quả hiển nhiên nhận được là 18.000 năm tuổi, điều đó đã thay đổi mọi thứ. 18.000 năm về trước, đó là khoảng thời gian thú vị mà chúng ta nghĩ rằng có rất nhiều thứ đang xảy ra với cả chó sói và chó. Tôi đã cho rằng chúng tôi tìm thấy một con sói. Nhưng các kết quả bước đầu nghiên cứu được về bộ gien lại khiến chúng tôi không thể nói đó là chó hay là sói”.

Chú chó con cổ xưa này được đặt tên là "Dogor", có nghĩa là "người bạn" trong ngôn ngữ Yakutian địa phương. Cái tên này cũng là một cách chơi chữ thể hiện sự không chắc chắn của việc đó là một con chó hay một con sói.

Nhà nghiên cứu Dave Fellow cho biết con vật được tìm thấy trong một đường hầm khi đào vào lớp băng vĩnh cửu, đó là lý do tại sao nó được bảo quản rất tốt. Nó được phát hiện ở một vùng xa xôi của vùng đông bắc Siberia, cách thị trấn gần nhất Belaya Gora vài giờ và vẫn còn ở Nga trong khi Love và Dave nghiên cứu xương sườn của nó ở Thụy Điển.

Tiến sĩ Fedorov, từ Viện Sinh thái Ứng dụng, Đại học Liên bang Đông Bắc Nga cho biết, nghiên cứu và phân tích sâu hơn sẽ được thực hiện trong bước tiếp theo. Một quan điểm khác cũng được để cập đến là loài này có thể đại diện cho một quá trình tiến hóa từ sói sang chó nhà.

Dave nói: “Rất hiếm khi lấy được mẫu vật được bảo quản tốt thế này. Về cơ bản nó đã bị đóng băng trong 18.000 năm qua. Bạn không thể tìm thấy thứ nào thế này trừ phi là tìm trong băng và hiển nhiên không có nhiều người làm thế”.

Các nhà khoa học cho rằng tổ tiên của nhiều giống chó hiện đại có thể là một quần thể chó sói tồn tại hàng ngàn năm ở châu Âu. Chúng được cho là đã tiến hóa từ một loài sói đã tuyệt chủng từ 15.000 đến 40.000 năm trước.

Dường như những con chó được thuần hóa từ sói đã tuyệt chủng. Bởi vậy, tìm hiểu chính xác thời gian và địa điểm loài chó được thuần hóa là điều rất khó khăn.

Arnold Serge Fedorov, 58 tuổi, người chụp những bức ảnh về chú chó 18.000 năm tuổi này cho biết: "Thật là một cảm giác tuyệt vời khi được nhìn, được chạm vào và cảm nhận lịch sử của trái đất.

Hãy tưởng tượng, chú chó con này đã nằm dưới lòng đất trong cùng một tư thế và điều kiện trong 18.000 năm mà không bị làm phiền chút nào.

Tôi từng bước cẩn thận loại bỏ bụi bẩn và các mảnh vụn khác dính trên cơ thể nó, để lộ ra bộ lông trong tình trạng tuyệt vời, thứ cực kỳ hiếm đối với động vật thời kỳ đó.

Điểm trừ duy nhất là phần cột sống của chú chó bị lộ ra, hở 1 chiếc xương sườn".