Chúng ta đều có khả năng phòng tránh gần 50% nguy cơ gây ung thư, nhưng làm thế nào?

Ung thư bắt nguồn một phần từ yếu tố di truyền. Nếu bạn có gen ung thư, điều đó gần như là không thể thay đổi. Tuy nhiên, có nhiều nguy cơ gây ung thư khác vẫn nằm trong tầm kiểm soát của bạn.

Bỏ thuốc lá, giảm cân, ăn ít thịt đỏ và nhiều rau xanh chẳng hạn, bạn có nghĩ chúng ta sẽ giảm được gần 50% nguy cơ mắc ung thư nhờ lối sống lành mạnh?

Trên thực tế, một nghiên cứu mới tại Mỹ đã chứng minh điều đó. Mắc hay không mắc ung thư, một nửa số phận vẫn nằm trong tay bạn.

Mắc hay không mắc ung thư, gần một nửa là do chính bản thân bạn

Nghiên cứu mới đăng trên tạp chí CA: A Cancer Journal for Clinicians, được thực hiện bởi Tiến sĩ Farhad Islami đến từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. Trong đó, ông đã phân tích số liệu ung thư quốc gia và tính toán xem bao nhiêu trường hợp ung thư và tử vong do ung thư, có nguyên nhân từ yếu tố mọi người có khả năng phòng ngừa.

Các yếu tố này bao gồm: hút thuốc lá, tiếp xúc với khói thuốc thụ động, bị thừa cân hoặc béo phì, uống quá nhiều rượu, ăn thịt đỏ và thịt chế biến, ăn ít trái cây và rau quả, không tập thể dục, tiếp xúc với tia cực tím thông qua các hoạt động như tắm nắng trong nhà và cuối cùng là 6 căn bệnh nhiễm trùng liên quan đến ung thư (bao gồm HPV).

Trong số hơn 1,5 triệu ca ung thư được ghi nhận vào năm 2014, 42% có nguyên nhân từ các yếu tố nguy cơ kể trên. Trong đó, 45% số ca tử vong do ung thư trong cùng năm cũng là do các yếu tố có thể phòng ngừa.

Hút thuốc lá gây ra 20% số ca ung thư, khiến nó trở thành thủ phạm lớn nhất trong số các yếu tố nguy cơ. Thừa cân hoặc béo phì là nguyên nhân đóng góp lớn thứ hai, chiếm gần 8% số trường hợp và 6,5% số ca tử vong.

Rượu đóng góp vào 5,6% số ca ung thư và 4% số ca tử vong. Ăn thịt đỏ và thịt chế biến chiếm 1,3% số ca tử vong do ung thư. Không tập thể dục phải chịu trách nhiệm cho 2,9% số trường hợp mắc bệnh và 2,2% số ca tử vong. Trong khi đó, ăn ít trái cây và rau quả đã gây ra gần 2% số trường hợp mắc ung thư và 3% số ca tử vong.

Các dữ liệu mới này sau khi được công bố đã gây ra sự chú ý rất lớn, đặc biệt là trong bối cảnh số ca tử vong vì ung thư tại Mỹ đã giảm 25% kể từ năm 1991. Theo dự đoán năm 2017, khoảng 600.000 người Mỹ sẽ tiếp tục chết vì ung thư. Nếu kiểm soát được các yếu tố nguy cơ có thể phòng ngừa, chắc chắn nhiều người sẽ giữ lại được mạng sống của mình.

Nhìn chung, nghiên cứu là đáng khích lệ, Tiến sĩ Islami nói. Nó hỗ trợ ý tưởng rằng chúng ta sẽ có thể tránh được một tỷ lệ lớn các trường hợp mắc ung thư và tử vong trong tương lai, chỉ nhờ phòng ngừa.

Chẳng hạn hãy nhìn vào số liệu của các yếu tố như uống rượu, lười tập thể dục. Chúng thấp hơn nhiều so với hút thuốc. Nhưng nếu kết hợp các yếu tố nhỏ này lại, một người thừa cân, uống rượu, có chế độ ăn kém và lười tập thể dục sẽ góp phần vào 14% số trường hợp ung thư ở nam giới và 22% ở phụ nữ.

"Nếu tránh được một số trong những yếu tố nguy cơ này, mọi người có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc phải nhiều loại ung thư”, Tiến sĩ Islami nói.

Ông hy vọng phát hiện của mình sẽ khuyến khích các nhà lập pháp ủng hộ nhiều chính sách giúp cắt giảm yếu tố nguy cơ gây ung thư, chẳng hạn như luật cấm hút thuốc, mở thêm nhiều con phố đi bộ và khuyến khích hoạt động thể chất.

Tiến sĩ Islami nói các bác sĩ cũng có thể tham khảo dữ liệu từ nghiên cứu. Nhiều người không thể tự nhận thức về nguy cơ ung thư từ các thói quen không lành mạnh hàng ngày. Nhưng nếu các bác sĩ có thể nói cho họ biết, chắc chắn nhiều người sẽ bắt đầu thay đổi, chẳng hạn như bỏ thuốc lá, tập thể dục và ăn nhiều rau hơn...

Tham khảo Time