Đây là cách các nhà khoa học lần đầu tiên "chụp ảnh" được cái hố đen rộng 38 tỷ km

Trồng cây là sẽ đến ngày hái quả, và ngành vật lý thiên văn vừa nhận được trái ngọt hơn bao giờ hết: lần đầu tiên, ta chụp được ảnh hố đen vũ trụ. Tính tới thời điểm hiện tại, đây là bằng chứng hình ảnh duy nhất về sự tồn tại của hố đen vũ trụ. Lịch sử ngành khoa học sẽ bị chia làm hai nửa: thời điểm trước và sau khi tấm ảnh này xuất hiện.

Nhưng làm thế nào mà người ta chụp được tấm ảnh của một vật thể nuốt trọn mọi thứ ánh sáng? Để làm được điều không tưởng, Kính thiên văn Chân trời Sự kiện EHT không nhìn thẳng vào hố đen mà chụp những quầng sáng xung quanh miệng hố đen – vùng chân trời sự kiện, ánh sáng phát ra khi vật chất vượt qua vùng ranh giới chết người, chỉ đi không trở lại. Khí gas tại vùng chân trời sự kiện nóng lên hàng tỷ độ, tạo ra một quầng có tên "bóng của hố đen". Thuyết tương đối của Einstein đã dự đoán sự tồn tại của khu vực này.

Bằng sự kết hợp của một loạt đài thiên văn đặt khắp thế giới và đội ngũ hơn 200 người, ta đã có được kết quả:

Hố đen nằm tại trung tâm thiên hà Messier 87 – gọi tắt là M87, cách ta tới 53 triệu năm ánh sáng. Nó có khối lượng gấp 6,5 tỷ lần Mặt Trời, kích cỡ xấp xỉ Dải Ngân hà của chúng ta. Theo ước tính, nó rộng 1,5 ngày ánh sáng, tức 38 tỷ km. Đây là một trong những hố đen "nặng" nhất ta từng quan sát.

Hình ảnh được tạo thành bằng công nghệ thiên văn vô tuyến. Một loạt những đài thiên văn vô tuyến bắt lấy tín hiệu bằng những chảo ăng-ten lớn, kết hợp tất cả những đài thiên văn tham gia nghiên cứu, ta sẽ có một "con mắt" nhìn lên trời có kích cỡ tương đương với cả hành tinh. Dữ liệu được tổng hợp lại, tạo nên một trong những hình ảnh quan trọng nhất lịch sử ngành thiên văn học.

Trái Đất liên tục quay (vì Trái Đất là hình cầu mà!), liên tục nhận về dữ liệu để có được kết quả cuối cùng.

Vui sướng biết bao khi ta có thể tận mắt chứng kiến thời khắc lịch sử và tấm ảnh mang ý nghĩa trọng đại này! Tại buổi họp báo, giáo sư Sheperd Doeleman tuyên bố: "Ta đã đạt được thành tựu mà một thế hệ trước, ta đã nghĩ rằng điều này bất khả thi".

"Đột phá trong công nghệ, khả năng liên lạc giữa các đài quan sát hàng đầu thế giới, và những thuật toán tiên tiến đã mở ra một cánh cửa mới để ta quan sát hố đen", ông tự hào nói. "Đội ngũ cũng đang lập nên hình ảnh của hố đen khổng lồ nằm tại trung tâm Dải Ngân hà".

Đáng ngạc nhiên là hố đen ở cách ta 53 triệu năm ánh sáng lại dễ nhìn hơn hố đen ở "ngay nhà mình". Với một lý do nào đó không rõ, "vòng tròn lửa" của hố đen trung tâm thiên hà M87 lại sáng rực hơn so với Sagittarius A, hố đen nằm giữa Dải Ngân hà.

Nhưng không sao! Chúng ta có thể đợi được, các nhà khoa học đã mất cả thập kỷ để có được hình ảnh đầu tiên về hố đen cơ mà!