Hai tuần rồi không tập thể dục, cơ thể và sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng thế nào?

Đã bao lâu rồi bạn không tập thể dục? Và điều đó đã gây ảnh hưởng thế nào đến cơ thể? Có lẽ chính bạn cũng không thể tự trả lời câu hỏi đó cho mình.

Nhưng mới đây, một nghiên cứu của Đại học Liverpool, Anh Quốc đã chỉ ra những thay đổi đáng lo ngại, trong kịch bản mọi người không tập thể dục suốt 2 tuần.

Ngoài những gì bạn có thể cảm nhận như giảm sức mạnh cơ bắp, tăng vòng eo… cả quá trình chuyển hóa trong cơ thể cũng thay đổi, dẫn đến nguy cơ lớn hơn mắc tiểu đường, bệnh tim mạch và thậm chí là tử vong sớm khi bạn không tập luyện.

Nghiên cứu mới được trình bày tại Hội Nghị béo phì Châu Âu đang diễn ra trong tuần này ở Bồ Đào Nha.

Hai tuần không tập thể dục, cơ thể và sức khỏe của bạn bị ảnh hưởng thế nào?

Để tìm hiểu xem liệu chỉ 2 tuần không tập thể dục sẽ ảnh hưởng như thế nào tới cơ thể, các nhà khoa học đã tuyển chọn 28 tình nguyện viên đặc biệt. Họ đều là những người khỏe mạnh trong độ tuổi trung bình 25, nhưng đang có chỉ số BMI xấp xỉ ngưỡng thừa cân.

Những người này không tập thể dục thường xuyên, nhưng họ đi bộ đủ 10.000 bước mỗi ngày theo khuyến cáo thường thấy cho mức độ hoạt động thể chất khỏe mạnh.

Trước khi quá trình nghiên cứu bắt đầu, các nhà khoa học đo đạc lại khối lượng mỡ và cơ bắp của cả 28 tình nguyện viên. Chức năng ty lạp thể, thứ ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh năng lượng và hồi phục sau tập luyện cũng được ghi lại.

Sau đó, tất cả tình nguyện viên được đeo một thiết bị theo dõi hoạt động trong 2 tuần. Nghiên cứu yêu cầu tất cả họ giảm mức độ vận động xuống 80%, nghĩa là chỉ còn 1.500 bước chân mỗi ngày, trong khi giữ nguyên chế độ dinh dưỡng.

Điều đó tương đương việc số giờ tập thể dục giảm 125 phút mỗi ngày. Thời gian vận động giảm từ 161 phút còn 36 phút. Thời gian ngồi trung bình một ngày tăng thêm 129 phút.

Không có gì ngạc nhiên, sau 2 tuần, tất cả các tình nguyện viên tăng cân và mất một khối lượng cơ bắp nhất định. Khối lượng chất béo tổng trong cơ thể tăng, đặc biệt là chất béo xung quanh bụng. Được gọi với cái tên khác là chất béo nội tạng, đây chính là nguy cơ chính gây ra các căn bệnh mạn tính.

Nhưng đó mới chỉ là những gì bên ngoài. Các nhà khoa học còn tìm thấy những sự thay đổi rất tinh tế khác bên trong cơ thể tình nguyện viên. Độ nhạy insulin, một hooc-môn điều chỉnh lượng đường trong máu, bị giảm sút. Nếu độ nhạy giảm quá nhiều, nó có thể dẫn đến tiểu đường type 2.

Có thêm một lượng chất béo tích tụ trong gan và mức tryglyceride, thành phần của cholesterol cũng tăng. Tất cả các tình nguyện viên khi được yêu cầu tập luyện trở lại đều nói rằng họ không thể đạt thành tích chạy bộ như trước đây.

Sau 2 tuần, tất cả các tình nguyện viên tăng cân và mất một khối lượng cơ bắp nhất định

Năm 2015, một nghiên cứu khác cũng chỉ ra nếu bạn ngừng tập luyện thể dục trong 12 ngày, chỉ số VO₂ max (đo lượng oxy tối đa cơ thể có thể hấp thụ) sẽ giảm 7-10%. Nó khiến nhịp tim tăng lên do nồng độ oxy trong máu giảm sút. Một kết quả tương tự là các tế bào cơ teo lại, khối lượng mỡ phát triển và tất cả các tình nguyện viên đều tăng cân.

Dan Cuthbertson, đồng tác giả nghiên cứu mới cho biết ông cũng phải ngạc nhiên về mức độ ảnh hưởng của việc ngưng tập thể dục chỉ 2 tuần. Trước nghiên cứu, mọi người đã chuẩn bị tâm lý rằng những yếu tố tiêu cực sẽ xuất hiện.

“Nhưng khi tất cả các yếu tố được đo đạc đều xấu đi trong một khoảng thời gian ngắn đến vậy, bao gồm cả yếu tố là nguy cơ quan trọng với bệnh tim và tiểu đường type 2, đó là điều đáng để ngạc nhiên”, ông nói.

Tác giả chính của nghiên cứu, Kelly Bowden-Davies cũng ngạc nhiên bởi thử nghiệm này được thực hiện trên những người trẻ và hoàn toàn khỏe mạnh.

“Nếu điều này xảy ra trên những người không có nguy cơ, bạn phải nghĩ đến chuyện gì sẽ xảy ra với những người lớn tuổi, có sức khỏe kém, hoặc yếu tố nguy cơ khác như tiền sử bệnh của gia đình”, cô nói.

Trong thực tế thì việc không tập thể dục trong 2 tuần chưa thể khiến bạn mắc bệnh ngay, nhưng các tác giả cho biết những thay đổi nhỏ sẽ có ý nghĩa thống kê. Nghĩa là nếu lối sống ít vận động kéo dài hơn nữa, những thay đổi nhỏ sẽ biến thành lớn và hiển hiện rõ ràng hơn.

Nếu bạn đã ngừng tập luyện thể dục trong vòng 2 tuần, hãy trở lại trước khi quá muộn

Tin vui là hiệu ứng có thể được đảo ngược, nếu các tình nguyện viên trở lại thói quen vận động cũ của họ trong 2 tuần tiếp theo. Thế nhưng đó cũng là vấn đề với những ai không trở lại, những người càng kéo dài thời gian không luyện tập của họ, sự hồi phục càng trở nên khó khăn.

Và điểm mấu chốt là những thay đổi diễn ra âm thầm bên trong cơ thể, như độ nhạy insulin, mỡ gan, chất béo nội tạng và trglyceride sẽ tích lũy, trước khi những thay đổi bên ngoài như cân nặng và vòng eo mà chúng ta có thể đo đạc được.

“Họ vẫn đi làm, đến trường đại học hoặc chăm sóc con cái”, Bowden-Davies cho biết. Nhưng những thay đổi tinh tế thì đang diễn ra. Vì vậy, điều quan trọng của nghiên cứu này là nó sẽ thức tỉnh mọi người trước khi mà những vấn đề sức khỏe lớn hơn tìm đến họ.

Nếu bạn đã ngừng tập luyện thể dục trong vòng 2 tuần trở lại đây, hay thậm chí dài hơn nữa, hãy quay trở lại trước khi quá muộn.

Tham khảo Time