Hào quang vụt tắt của một "nữ hoàng livestream": Bán cả tên lửa trên sóng trực tiếp, "ngã ngựa" vì trốn thuế 4.800 tỷ

Bỏ nhà đi năm 16 tuổi và khởi nghiệp từ gian hàng 6m2

Vi Á có tên thật là Hoàng Vi, sinh năm 1985 tại tỉnh An Huy (Trung Quốc). Sau khi bố mẹ ly hôn, Vi Á về ở chung với bà ngoại. Năm 2001, bà ngoại qua đời, cô quyết định lên Bắc Kinh lập nghiệp khi vừa tròn 16 tuổi. 

Năm 2003, Vi Á cùng với Đổng Hải Phong - bạn trai (bây giờ chồng) hùn vốn được 6.000 NDT (khoảng 21,5 triệu VNĐ), mở một gian hàng chuyên bán quần áo phụ nữ. Gian hàng này rộng 6m2, thuộc một chợ đầu mối ở Bắc Kinh. Và chỉ 3 tháng sau, cặp đôi kiếm được 100.000 NDT (360 triệu VNĐ). 

Công việc kinh doanh thuận lợi nhưng như thế là chưa đủ. Vi Á và Đổng Hải Phong muốn đến một thị trường nhiều cơ hội hơn để thoả sức vùng vẫy kinh doanh. Năm 2008 cả hai chuyển đến Tây An để một gian hàng mới. Vi Á đến đây như cá gặp nước, việc kinh doanh phát triển nên cô mở liên tiếp 7 gian hàng đồng thời đầu tư vào lĩnh vực BĐS. 

Năm 2012, thương mại điện tử trỗi dậy khiến doanh thu các cửa hàng của vợ chồng Vi Á sụt giảm nghiêm trọng. Nhận thấy khách hàng chuyển sang mua sắm online nên Vi Á và Đổng Hải Phong chuyển đến Quảng Châu và chuyển hướng sang kinh doanh online. Tuy nhiên việc này không mấy suôn sẻ. Từ năm 2012 - 2015, các cửa hàng của cô liên tiếp thua lỗ do các vấn đề về kiểm soát chuỗi cung ứng. Tính riêng ngày 11/11/2014 - siêu sale ở Trung Quốc, vợ chồng Vi Á lỗ 6 triệu NDT (21,5 tỷ VNĐ) và phải bán 2 căn nhà để trả nợ. 

Bán cả thế giới trên livestream và những kỷ lục vang dội

Năm 2016, khi nền tảng thương mại điện tử Taobao ra mắt tính năng livestream, Vi Á là một trong những người đầu tiên tham gia. Sự hậu thuẫn của chồng cùng nỗ lực của bản thân giúp cô ngày càng nổi tiếng, trở thành livestreamer được tìm kiếm nhiều nhất Taobao, giúp hệ thống cửa hàng của Vi Á thu về doanh thu năm 2016 lên tới 300 triệu NDT (1.000 tỷ VNĐ).

Trong các năm tiếp theo, Vi Á liên tiếp tạo nên thành công vang dội. Nếu như hai vợ chồng từng bị lỗ 21,5 tỷ vào ngày 11/11/2014 thì đến ngày 11/11/2017, cô bán được số sản phẩm thu về doanh thu 70 triệu NDT (251 tỷ VNĐ) chỉ trong 5 tiếng. Năm 2018, gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba công bố Vi Á có thu nhập 30 triệu USD (tương đương với hơn 700 tỷ VNĐ). 

Không chỉ bán các mặt hàng thông thường, Vi Á còn khiến cư dân mạng náo loạn khi livestream bán tên lửa. Theo đó vào tháng 4/2020, cô bán một quả tên lửa vũ trụ thương mại sản xuất ở thành phố Vũ Hán với giá 40 triệu NDT (144 tỷ VNĐ), mức giá đã giảm so với giá ban đầu là 45 triệu NDT.

Ở thời điểm hoàng kim, mỗi tối, Vi Á livestream từ một căn phòng trong trụ sở công ty - một toà nhà 10 tầng tại Quảng Châu và luôn có lượng người xem cực khủng. Tháng 5/2020, phiên livestream của cô thu hút 37 triệu lượt xem, vượt mặt hàng loạt sự kiện văn hoá giải trí đình đám trên thế giới. Cứ như vậy cùng với 12 livestreamer và khoảng 500 nhân viên, công ty của gia đình cô được ví như một đế chế kinh doanh bán lẻ và chuỗi cung ứng. 

Sau 20 năm lăn lộn ngoài đời và 18 năm kinh doanh, vợ chồng Vi Á đã trở thành tỷ phú với khối tài sản ròng hơn 9 tỷ NDT (32,3 nghìn tỷ VNĐ). “Nữ hoàng livestream” từng được Forbes Trung Quốc đánh giá thuộc top 5 nữ doanh nhân giàu tiềm lực nhất.

Ánh hào quang vụt tắt vì “cú ngã” trốn thuế

Tháng 12/2021, giữa lúc sự nghiệp đang nở rộ và kinh doanh phát triển thì Vi Á vướng scandal rúng động. Cô bị Cục thuế Hàng Châu (Trung Quốc) buộc tội trốn thuế số tiền lên đến 703 triệu NDT (2.500 tỷ VNĐ). Do đây là vi phạm lần đầu nên Vi Á không bị xử lý hình sự. Để khắc phục, cô bị phạt số tiền hơn 1,341 tỷ NDT (khoảng 4.800 tỷ VNĐ). 

Ở thời điểm đó, sự việc của Vi Á gây chấn động không chỉ ở Trung Quốc mà còn lan ra nhiều nước trong khu vực. Bởi lẽ con số mà Vi Á phải nộp phạt vượt xa Phạm Băng Băng (3.100 tỷ đồng), Trịnh Sảng (1.052 tỷ đồng), cho thấy doanh thu cũng như tiềm năng của lĩnh vực livestream bán hàng.

Sự việc gần như khép lại sự nghiệp chốt đơn của Vi Á, cô bị cấm livestream, biến mất hoàn toàn khỏi Taobao. Các tài khoản MXH chính thức của “nữ hoàng livestream” cũng không cánh mà bay. 

Đương nhiên việc Vi Á “mất tích” làm dấy lên nhiều đồn đoán. Nhiều nguồn tin cho rằng cô đã lui về hậu trường, dùng kinh nghiệm và kiến thức của mình để lập công ty đào tạo những ngôi sao livestream mới. Theo QQ, ekip của Vi Á đã chuyển sang hậu thuẫn cho Kỳ Nhi - trợ lý cũ của Vi Á. Tuy nhiên cả hai bên đều trực tiếp phủ nhận thông tin này. 

Cuộc sống riêng của vợ chồng Vi Á cũng được chú ý. Theo Sohu, cả hai vẫn dư dả và sống sung túc sau khi nộp phạt trốn thuế. Bởi lẽ mạng lưới kinh doanh được xây dựng hàng chục năm qua vẫn đang phát triển và đem về nguồn thu hàng trăm triệu NDT mỗi năm.