[Infographic] Những biểu đồ tiết lộ bản chất dịch tễ của COVID-19

Số lượng người tử vong trong dịch Covid-19 tại Trung Quốc đã vượt quá 2.300 người. Tuy nhiên, một nghiên cứu được đánh giá là toàn diện nhất cho tới thời điểm này tiết lộ: Hầu hết các trường hợp mắc Covid-19 chỉ biểu hiện triệu chứng nhẹ.

Một lần nữa, tỷ lệ tử vong do virus corona mới, bây giờ đã có tên riêng là SARS-CoV-2 không quá cao, chỉ ở ngưỡng 2,3%.

Các ca nhiễm Covid-19 vẫn chủ yếu tập trung ở thành phố Vũ Hán và tỉnh Hồ Bắc. Các ca tử vong thường là những bệnh nhân có hệ miễn dịch yếu, do đã mắc sẵn các bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, ung thư...

Tính theo thời gian khởi phát các triệu chứng, đường cong dịch tễ của Covid-19 ở Trung Quốc đã đạt tới đỉnh trong khoảng giữa ngày 23 và 26 tháng 1 và hiện đang giảm dần.

Tuy nhiên, các nhà khoa học Trung Quốc cảnh báo rằng trong vài tuần hoặc vài tháng tới, dịch bệnh có thể diễn biến tăng trở lại, khi người dân nước này kết thúc đợt nghỉ lễ kéo dài bất thường để đi làm và đi học.

Báo cáo từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC) đã phân tích tổng cộng 72.314 ca mắc virus SARS-CoV-2, từ ngày 8 tháng 12 năm 2019 cho đến ngày 11 tháng 2 năm 2020.

Trong đó có 44.672 trường hợp (61,8%) đã được xác nhận, 16.186 trường hợp (22,4%) bị nghi ngờ, 10,567 trường hợp (14,6%) được chẩn đoán lâm sàng và 889 trường hợp (1,2%) không có triệu chứng bệnh.

Các nhà khoa học đã vẽ được một đường cong dịch tễ dựa trên thời điểm khởi phát triệu chứng của các ca bệnh được báo cáo. Theo đó, nó đã đạt đỉnh vào ngày 23-26 tháng 1 và vẫn đang giảm dần kể từ đó.

Một đường cong dịch tễ thứ hai được thêm vào thời điểm xác nhận chẩn đoán của các ca bệnh cho thấy độ trễ từ khi bệnh nhân xuất hiện triệu chứng, cho đến khi họ được xét nghiệm hoặc chẩn đoán là âm tính hay dương tính với virus.

Biểu đồ này có thể cho chúng ta ước tính một đỉnh dịch thật, và nó có thể đã xảy ra từ trước 10 ngày khi số liệu được cập nhật.

Qua phân tích đường cong dịch tễ, các nhà khoa học Trung Quốc thấy nó có mô hình hỗn hợp, phù hợp với giả thuyết rằng virus SARS-CoV-2 đã lây từ một loài động vật nào đó trong chợ hải sản Huân Nam, Vũ Hán sang người.

Vào tháng 12 năm 2019, số ca khởi phát bệnh rất thấp theo mô hình "lan truyền khác chủng". Chỉ có khoảng 0-22 ca bệnh khởi phát/ngày cho thấy đó có thể là khoảng thời gian virus bắt đầu nhảy từ động vật sang người và phải thích nghi với cơ thể chúng ta, như một vật chủ mới.

Sau đó, số ca bệnh khởi phát bắt đầu tăng lên, đạt đỉnh rồi giảm xuống theo "mô hình lan truyền cùng chủng" cho thấy SAR-CoV-2 đã học được khả năng lây truyền từ người sang người.

Covid-19 ban đầu chỉ giới hạn trong phạm vi thành phố Vũ Hán và tỉnh Hồ Bắc, nhưng việc kiểm soát dịch kém đã khiến nó lây lan rất nhanh. Tính đến ngày 11/2/2020, các trường hợp báo cáo nhiễm SARS-CoV-2 đã xuất hiện ở 1.386 quận huyện thuộc 31 tỉnh thành và khu tự trị của Trung Quốc.

Tuy nhiên, đường cong dịch tễ của nhóm các bệnh nhân khởi phát bệnh ngoài tỉnh Hồ Bắc cũng cho thấy nó đã đạt đỉnh vào ngày 27/1. Và đa số các bệnh nhân nhiễm Covid-19 ngoài Hồ Bắc đều đã từng đến thành phố Vũ Hán rồi trở về trong thời gian dịch bùng phát, hoặc họ có tiếp xúc gần gũi với các bệnh nhân đã đến đó.

Phân bố độ tuổi của các trường hợp nhiễm Covid-19 cho thấy hầu hết các bệnh nhân nằm trong khoảng 30-79 tuổi với tỷ lệ ở thành phố Vũ Hán là 89,8%, ở tỉnh Hồ Bắc là 88,6% và toàn bộ Trung Quốc là 86,6%.

Nhìn chung, nam giới dễ nhiễm virus SARS-CoV-2 hơn nữ giới. Họ cũng có tỷ lệ tử vong cao hơn.

Qua phân tích, các nhà khoa học thấy được rằng 80,9% các trường hợp được xác nhận mắc Covid-19 chỉ có triệu chứng sốt và ho khan. Những bệnh nhân này không hề bị khó thở hay nhiễm trùng phổi. Chỉ có 4,7% bệnh nhân có các triệu chứng nguy kịch bao gồm suy hô hấp, sốc nhiễm trùng hoặc suy nội tạng.

Tới 49% bệnh nhân trong nhóm này sẽ tử vong, đẩy con số tử vong trung bình tại Trung Quốc khi nhiễm Covid-19 lên ngưỡng 2,3%. Nhưng điều đó cũng có nghĩa là tất cả các trường hợp mắc bệnh không nguy kịch, thậm chí có triệu chứng nặng đều sẽ được điều trị tốt và phục hồi.

Trong số các trường hợp nhiễm virus SAR-CoV-2 ở Trung Quốc có 1.716 nhân viên y tế, 5 người trong số họ đã tử vong (0,3%). Các nhân viên y tế này không chỉ là các bác sĩ, y tá và điều dưỡng mà được tính là bất cứ ai làm việc trong các bệnh viện, bao gồm cả công việc văn phòng.

Tỷ lệ nhân viên y tế ở tâm dịch Vũ Hán bị nhiễm Covid-19 là cao nhất, lên tới 64%. Các ca nhiễm bệnh là nhân viên y tế ở các vùng khác của tỉnh Hồ Bắc là 23,3% và bên ngoài Hồ Bắc là 12,7%.

Giữ an toàn cho lực lượng y tế là một yêu cầu tối quan trọng trong việc kiểm soát dịch bệnh. Và Trung Quốc đã làm tốt điều này khi giảm được tỷ lệ nhân viên y tế có triệu chứng nghiêm trọng khi mắc Covid-19 từ 38,9% xuống còn 12,7% (ở Vũ Hán) và 45% xuống còn 8,7% (trên toàn bộ Trung Quốc).

Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Trung Quốc cho biết, báo cáo mới của họ là nghiên cứu thống kê lớn nhất từ trước đến nay trong dịch Covid-19. Nó có thể được sử dụng để đánh giá nỗ lực kiểm soát dịch bệnh của Trung Quốc, bao gồm cả biện pháp phong tỏa các thành phố.

Trung Quốc đã thực hiện nhiều biện pháp phối hợp đa ngành, đa kênh để tuyên truyền kiến thức về bệnh dịch tới người dân, cùng với đó là các biện pháp tự phòng tránh bao gồm rửa tay, đeo khẩu trang và hướng dẫn chăm sóc y tế.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của mình, chính phủ Trung Quốc đã ngăn chặn được sự lây lan của Covid-19 bên trong biên giới nước mình và cả phần còn lại của thế giới. 

Diễn biến của dịch đang chậm lại, các nhà nghiên cứu tại CDC Trung Quốc cho biết. Tuy nhiên, họ cảnh báo rằng tới đây, khi đợt nghĩ Tết Nguyên Đán kéo dài phải kết thúc, một lượng lớn người dân sẽ trở lại đi học và đi làm khiến cho tình hình có thể căng thẳng hơn. 

Trung Quốc sẽ cần chuẩn bị trước để phòng một làn sóng gia tăng tiếp theo của dịch bệnh, có thể xảy ra trong những tuần hoặc tháng tới.

*Bạn đã hiểu đúng về virus corona đang gây ra dịch Covid-19, hãy cùng làm bài trắc nghiệm dưới đây để kiểm tra: