Jordan Peele: Từ gã mua vui cho thiên hạ tới “Ông Kẹ” gieo rắc ác mộng của người Mỹ

Năm 2014, Jordan Peele trong một cuộc phỏng vấn đã trả lời dõng dạc: "Tôi đã dành nửa đầu sự nghiệp tập trung vào phim hài, nhưng mục đích của tôi, thành thực mà nói, là biên kịch và đạo diễn phim kinh dị." Người nghe gãi đầu, họ không biết mức độ nghiêm túc của Peele - một danh hài chuyên thói nửa đùa nửa thật - với tuyên bố này như thế nào. Lúc đó người ta mới chỉ biết đến anh chàng da màu này qua các vai tức cười nhảm nhí trong Mad TV hay Key & Peele.

5 năm sau, với hai đề cử Oscar và hàng loạt giải thưởng điện ảnh danh giá, Jordan Peele chính thức trở thành kẻ gieo rắc ác mộng trên màn ảnh với những tác phẩm kinh dị mang đậm màu sắc văn hóa, chính trị.

Từ chủ nhân meme "chảy nước"

 Là gương mặt thân quen của loạt show hài Mad TV và Key & Peele, Jordan Peele không còn lạ gì với những pha biểu cảm khó đỡ. Một trong những khoảnh khắc đi vào lịch sử là cảnh một anh chàng bị bồ dồn vào chân tường bằng cách hỏi đến những sở thích quái gở trong khi xem "phim heo". Mồ hôi vã ra như tắm, khuôn mặt đơ đến tức cười của Peele khiến cư dân mạng chế cháo liên tục và trở thành "meme để đời" trên mạng xã hội .

Các tập phim ngắn của Key & Peele trên Comedy Central một mặt đưa tên tuổi của hai diễn viên Keegan-Michael Key và Jordan Peele được công chúng biết tới, mặt khác chính là cách chế giễu những lề thói và sự phân biệt trong xã hội còn lắm chia rẽ của nước Mỹ. Key & Peele khép lại vào năm 2015 với 5 mùa phim, một giải Peabody Award và hai giải Primetime Emmy. Jordan Peele biết được rằng đó là lúc anh nên lùi lại đằng sau ống kính để hoàn thành ước mơ của mình, để có cái nhìn của một nhà làm phim. Đó cũng là khi giấc mơ mang tên Get Out trở thành hiện thực.

Cho tới cơn ác mộng "Get Out"

Với Peele, Get Out là cơn mộng mị lâu năm trở thành hiện thực khi anh được trao quyền biên kịch, đạo diễn. Đối với khán giả, đây là cơn ác mộng kéo dài 2 tiếng trên màn ảnh, xé toạc những che đậy giả tạo về một xã hội công bằng mà xỉa xói thẳng vào thói phân biệt chủng tộc của người Mỹ. Đó là câu chuyện về chuyến thăm nhà bố mẹ bạn gái da trắng của một anh chàng da màu, từ đó lịch sử tàn tệ của người da đen một lần nữa được gọi tên trong tiếng lách cách của chiếc thìa bạc trên tách trà.

Những dụ ngôn, ẩn ức về con hươu, về bông gòn, hiệp sĩ trắng… được cài cắm trong những khung hình ngột ngạt khiến Get Out trở thành một ví dụ điển hình về tính thời sự trong phim kinh dị. Bộ phim khiến thế giới choáng váng, đạt gần như điểm tuyệt đối trên Rotten Tomatoes và đưa Jordan Peele lên hàng ngũ các đạo diễn sáng giá bậc nhất. Trong lịch sử mới chỉ có 4 nhà làm phim da màu được gọi tên trong hạng mục Đạo diễn xuất sắc tại Oscar, và anh chàng diễn viên hài với bộ phim đầu tay, đã thế lại còn thuộc thể loại kinh dị, đã ghi tên mình vào danh sách đó.

Đó hoàn toàn không phải là một sự ăn may. Ban đầu, Sean McKittrick (Donnie Darko) vốn chỉ định thuê Peele về để biên kịch cho Get Out, nhưng sau cuộc trò chuyện nhà sản xuất này đã nhận ra không ai phù hợp hơn để đạo diễn bộ phim. Với kinh nghiệm diễn xuất và đạo diễn hàng loạt phim ngắn, chỉ có Peele mới có thể cân bằng một cách hoàn hảo giữa chất trào phúng của phim hài và sự ghê rợn của phim kinh dị. Cũng không ai hiểu thấu những mâu thuẫn chủng tộc của xã hội Mỹ dưới con mắt nửa cảm thông, nửa chế giễu như Peele.

Không những vậy, doanh thu hơn 277 triệu USD của Get Out còn chứng minh rằng đây là một gã biết làm ra tiền cho nhà sản xuất. Jordan Peele là người biết biến sự thù địch và ghét bỏ – bản chất của tư duy da trắng thượng đẳng từ nhóm người phân biệt chủng tộc – trở thành một bịch bỏng ngô ngon lành đáng để thưởng thức trên màn ảnh.

Us và Twilight Zone

Sau khi tham gia sản xuất BlacKkKlansman gây được tiếng tăm tại Oscar năm nay, Jordan Peele không để dư luận ngừng nhắc về mình khi sắp tới là bộ phim kinh dị Us ( Chúng Ta ) sẽ được ra mắt. Vị đạo diễn từng nói rằng "Tôi tìm đến điện ảnh như một lối thoát khỏi hiện thực. Tôi nghĩ một trong những điều chúng ta cố gắng làm là tạo ra một lối thoát cho khán giả - nhưng không được phép để cho họ thờ ơ với những gì đang xảy ra xung quanh".

Trung thành với tôn chỉ này, Peele tiếp tục khai thác sự kinh hoàng nơi một gia đình da màu mà càng đi sâu vào nỗi sợ thì những điều mà xã hội Mỹ vẫn ngại nhắc đến lại càng lộ ra. Đó cuộc đối đầu khiếp đảm của gia đình da màu Wilson với 4 bản thể vô tính giống hệt họ. Để thoát khỏi sự truy sát của 4 thực thể ma quái, nhà Wilson không còn cách nào khác ngoài việc đứng lên giết chính chúng.

Người da màu là trung tâm các câu chuyện của Jordan Peele.

Bên cạnh đó, Peele còn đang đảm nhận dự án tham vọng làm lại series đình đám The Twilight Zone dự kiến ra mắt vào ngày 1.4 sắp tới đây trên đài CBS. Loạt phim gốc từng được bình chọn là một trong những series truyền hình đáng sợ nhất mọi thời đại, khám phá các sự kiện siêu nhiên rùng rợn đề cập tới chiến tranh hạt nhân, thăm dò không gian, sự kiểm soát của chính phủ với những cú twist nổi da gà. Chắc chắn Peele sẽ nhào nặn bộ phim và thêm thắt những yếu tố mang tính thời sự vào phiên bản đương đại này.

Jordan Peele chia sẻ "Mọi người không muốn nói về chủng tộc". Khi con người không chịu nói với nhau, hãy để điện ảnh lên tiếng. Jordan Peele đã lột bỏ chiếc mặt nạ ngây ngốc gây cười cho thiên hạ, để lặn xuống những tầng sâu dưới bề mặt xã hội, bới tìm những đứt gãy rạn nứt của sự mâu thuẫn để chính chúng tự thân nói lên bản chất của chúng ta. Soi chiếu vào những Get Out, Us, người xem nhất là những khán giả Mỹ cảm thấy lạnh gáy bởi khi nỗi sợ không đến từ hư không mà đến từ chính thế giới ta đang sống, đến từ sự thù ghét của con người, đó mới là cơn ác mộng tồi tệ nhất.

Us hiện đang công chiếu tại các rạp trên toàn quốc.