Kim cương không hiếm như chúng ta nghĩ

Chúng ta tin rằng kim cương là một loại đá quý hiếm với một mức giá hoàn toàn phù hợp. Nhưng thực tế không phải vậy! Bạn thấy đấy, ngay cả những viên kim cương chúng ta sử dụng được hình thành dần từ vỏ trái đất và đang chờ đợi để được đưa ra thị trường.

Kim cương không hề khan hiếm về số lượng.

Kim cương là một thứ vật dụng xa xỉ như túi Chanel cổ điển của bạn hoặc các đôi giày Christian Louboutin mà bạn từng bị cho là tiêu xài hoang phí và không thực sự cần thiết nếu vượt quá khả năng chi trả của mình. Để sử dụng quy tắc đơn giản của nền kinh tế dựa trên lợi thế của họ, các công ty DeBeers nắm giữ một nguồn kim cương cơ bản và đưa ra thị trường số lượng hạn chế mỗi năm.

Tất cả bất đầu vào năm 1870, những mỏ kim cương khổng lồ tại Nam Phi được phát hiện. Ngay sau đó, các nhà tài phiệt Anh Quốc nắm giữ các mỏ này nhận ra rằng nếu cứ để mặc thì thị trường kim cương sẽ bão hòa. Năm 1888, họ bèn thành lập liên doanh nghiệp De Beers nhằm sở hữu và kiểm soát độc quyền tuyệt đối tình hình mua bán kim cương trên thế giới. Năm 1938, De Beers chọn N.W. Ayer, một trong những công ty quảng cáo lâu đời nhất thế giới, làm đối tác marketing.

Sau đó là một trong những chiến dịch quảng cáo thành công nhất trong lịch sử khi DeBeers đã thuyết phục gần như bất kỳ cô gái nào trên toàn thế cũng tin rằng nhẫn cưới của họ cần có một viên kim cương. Đầu tiên, De Beers phải làm cho kim cương xuất hiện ở khắp nơi. Các siêu sao Hollywood được trả những khoản tiền khổng lồ để huyền thoại hóa kim cương bằng những kịch bản là các cặp nhân tình và vợ chồng sắp cưới phải dùng kim cương để làm quà. Báo chí đăng suốt những câu chuyện người nổi tiếng cầu hôn nhau bằng nhẫn kim cương, còn kể cụ thể kim cương ấy loại gì, kích cỡ ra sao, giá trị thế nào nữa. Cánh thiết kế thời trang cũng suốt ngày "ra rả" về xu hướng kim cương mới nổi trên radio.

Những màn cầu hôn luôn đi kèm với những chiếc nhẫn kim cương.

Dưới sự hỗ trợ đắc lực của ngành công nghiệp điện ảnh, các nữ minh tinh màn bạc luôn xuất hiện với những viên kim cương óng ánh trên trang phục hoặc trang sức của họ. Kim cương ngay lập tức trở thành biểu tượng của sự giàu có và sang trọng, đỉnh điểm như ca khúc Diamonds are a Girl’s Best Friend được Marilyn Monroe thể hiện trong bộ phim Gentlemen Prefer Blondesc của bà.

De Beers đã có một bước tiến dài hơn là sử dụng truyền hình để quảng bá (vào thời bấy giờ truyền hình được xem như một phương tiện truyền thông hiện đại và quý tộc nhất). Công ty tận dụng một cách sâu rộng các mạng truyền thông mới này để phát đi một thông điệp cho những người dân mới phất, "Diamonds are forever" tức "Kim cương là mãi mãi". Đó là khẩu hiệu thế kỷ mà Ayer đã nghĩ ra cho De Beers. Câu slogan này ăn sâu đến nỗi nhiều người không hề biết đến gốc tích đầy tính thương mại của nó. Tác dụng thì khỏi nói, một mũi tên trúng hai đích! Nó không chỉ ca ngợi kim cương vĩnh hằng như tình yêu, mà còn khiến mọi người không còn muốn đem kim cương đi bán lại cho ai nữa.

Kim cương là vĩnh cửu?

Bởi đại gia kim cương De Beers hiểu rằng nếu một lượng lớn kim cương được bán lại thì không chỉ thị trường bị phá vỡ mà giá của kim cương cũng bị kéo xuống, để lộ giá trị thật "gây sốc" của nó. De Beers tung ra chiến dịch khiến cánh mày râu chịu chi hai tháng lương mua nhẫn kim cương cho người đẹp bằng khẩu hiệu "Chẳng phải hai tháng lương là cái giá rất nhỏ để mua một thứ vĩnh hằng hay sao?" Nguyên tắc "hai tháng lương" ra đời và vẫn được chấp nhận rộng rãi tại Mỹ ngày nay.

Sau khi đạt được thành công về chiến dịch quảng cáo này, DeBeers đã ra sức thâu tóm toàn bộ nguồn cung kim cương thu ở toàn bộ khu vực Châu Phi, thậm chí họ còn sử dụng nhiều phương án cực kỳ độc ác như bắt cóc và giết người. Từ đó, DeBeers trở thành nhà phân phối kim cương độc quyền trên thế giới. Nhờ đó mà công ty này dễ dàng thao túng thị trường kim cương khi họ luôn luôn cung cấp một số lượng kim cương thô theo ý muốn để duy trì tình trạng khan hiếm của loại đá quý này và giá của kim cương luôn ở mức cao.

Quy luật "2 tháng lương".

Vào những năm 1900, De Beers kiểm soát 90% lượng kim cương thô trên thế giới và khống chế cả cung lẫn cầu. Kim cương không hề hiếm, nhưng họ đã thu gom bằng hết và chỉ bán ra theo chiến lược nhằm khống giá. Bán cho ai, bán bao nhiêu, bán giá nào đều là quyền của họ. Thậm chí, DeBeers còn có một kho kim cương thô chưa qua xử lý tại London. Vì lý do này, nhiều nước đã từ chối cho phép DeBeers tiến hành hoạt động kinh doanh trong đó có cả Hoa Kỳ và Canada...

Ai nghiên cứu khoa học đều biết kim cương không bất diệt như lời nói của De Beers vì nó có chu kỳ bán rã. Kim cương có thể bị đập vỡ, phai màu, hao mòn, cháy tan… như những khoáng sản khác. Giá bán kim cương không phải lúc nào cũng cao hơn giá mua vào như quảng cáo. Thêm vào đó, nếu ai từng xem bộ phim Blood Diamond (tạm dịch là Kim cương máu) của Leonard De Caprio đều thấy mặt trái dơ bẩn của nghề sản xuất và mua bán kim cương ở Zaire. Chẳng có lãng mạn hay yêu đương gì trong món quà này sất, chỉ có chiến tranh và máu mà thôi.

Kim cương máu sẽ khiến bạn mất đi tất cả.

Hiện tại, DeBeers nắm giữ tới 75-80% nguồn cung kim cương thô trên toàn thế giới nên rất khó có thể xảy ra chuyện kim cương bỗng nhiên trở thành một mặt hàng thông dụng mà ai cũng có thể mua được. Mặc dù cuối thế kỷ 20, công nghệ vệ tinh đã cho phép con người tìm thấy nhiều mỏ kim cương tại nhiều nơi như Canada và Australia. Tuy DeBeers đã không còn độc quyền trong thị trường nhưng mỗi năm họ vẫn thu về hàng tỷ đô la.

Tiếp thị ý tưởng, không tiếp thị sản phẩm để rồi kiến tạo nên nền công nghiệp kim cương 72 tỉ USD và thống trị trong suốt 80 năm qua là một chiêu trò thực đáng sự quan tâm.

Tổng hợp