Không chỉ có đồng hồ đắt tiền và tuyết, vì sao Thụy Sĩ còn là 'lò ấp' giải Nobel nổi tiếng trên thế giới?

Thị trường đại chúng trong ngành kỹ thuật công nghệ đã nhanh chóng về tay các công ty Âu Mỹ trong giai đoạn chuyển giao giữa hai thế kỷ XIX, XX. Những tập đoàn lớn còn trụ lại thường là các doanh nghiệp tập trung vốn cao, hoặc đã thành danh trên các thị trường công nghệ cao với đặc điểm phân biệt riêng.

Xu thế này lại vô cùng phù hợp với những thế mạnh của Thụy Sï trong ngành công nghiệp kỹ thuật. Nhờ định hướng tập trung vào các công nghệ và sản phẩm chuyên biệt, các công ty Thụy Sï đã hoàn toàn tránh khỏi đòn tấn công khốc liệt của những công ty đến từ Trung Quốc và các quốc gia công nghiệp hóa khác.

Sau cùng, Thụy Sï vẫn bảo toàn được vị thế cùng sức sống của nền tảng sản xuất, trong khi các doanh nghiệp phương Tây khác phải rất chật vật mới giành lại được sức sáng tạo trong các lïnh vực đang phải đối đầu với vô số phương án thuê ngoài.

Ít người biết người Thụy Sï đã từng vay mượn, đánhcắp và tiến tới tự phát minh trong suốt chiều dài lịch sử phát triển, nhằm giànhlấy vị thế dẫn đầu trong lïnh vực máy móc (và nhiều lïnh vực khác). Do đó, họđương nhiên sẽ giữ chặt các quân bài "nghiên cứu và phát triển" của mình, vàđóng kín chiếc rương bí quyết.

Những ngôi trường sáng tạo

Để phát triển hoạt động nghiên cứu và phát triển, không thể không đề cập đến những ngôi trường sáng tạo mang tínhđịnh hướng, chuyên nghiệp và xuất chúng của quốc gia này, với đại diện lànhững ngôi trường cao đẳng và đại học kỹ thuật tại Zurich hay Lausanne.

Chúng đang liên tục khai sinh nên những doanh nghiệp mang tầm vóc toàn cầu– dù tại các nền kinh tế mới nổi hay phát triển – với hình thức đào tạo dànhriêng cho nhiệm vụ duy trì sự ưu việt trong ngành kỹ thuật công nghệ. Tập đoàn công nghiệp ABB từng tiếtlộ rằng các nhà máy của họ tại Thụy Sï vẫn đang làm ra những sản phẩm có lợinhuận biên cao nhất so với hàng trăm nhà máy khác trên khắp thế giới.

JoeHogan, cựu CEO của ABB từng phát biểu: "Hầu hết cácphát minh thường ra đời ngay trên sàn công xưởng chứ không phải các lớphọc, và một thực tập viên tại Thụy Sï sẽ có trình độ cao gấp ba lần bản sao của anh ta tại các quốc gia khác. Không những thế, khả năng biến lòng nhiệt huyếtthành chất lượng trong công việc dường như đã có sẵn trong máu của họ."

Truyền thống đào tạo trong lïnh vực kỹ thuật tại Thụy Sï đã bắt nguồn từ rấtlâu. Đó là khi ngôi trường Polytechikum được thành lập năm 1855 tại Zurich,và chính thức được đổi tên thành Đại học Kỹ thuật Quốc gia vào năm 1911(hay ETH Zurich). Trên tất cả những học viện khác, ngôi trường này đã truyềnbá danh tiếng về khoa học và kỹ thuật công nghệ Thụy Sï đến khắp thế giới.

Đại học Kỹ thuật Quốc gia Thụy Sĩ hay ETH Zurich.

ETHZMột cơ sở quan trọng khác chính là Ecole Spéciale de Lausanne, một trungtâm chuyên đào tạo riêng các kỹ sư từ năm 1853, và chính thức được hợp nhấtvào Đại học Lausanne với tư cách khoa kỹ thuật công nghệ của trường. Ngoàira, Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) cũng nằm trong top các trường đại họccông nghệ lừng danh thế giới.

Những vĩ nhân đoạt giải Nobel

Sự kiện thành lập trường "Poly" đã được minh chứng là mốc son trong lịch sửThụy Sï. Ngay từ ban đầu, trường đại học này đã tự thích nghi với các nhu cầutrong nền công nghiệp, đồng thời thể hiện triết lý hoạt động thực tế đến mứcthực dụng, song song với đảm bảo chất lượng đào tạo tốt nhất – một phẩmchất sau này đã trở thành thương hiệu quốc tế của Thụy Sï.

Ngay từ khi thànhlập, ngôi trường đã không chỉ thu hút tài năng trong nước, mà còn là niềm aoước đối với các nghiên cứu sinh nước ngoài. Các kỹ sư nước ngoài trẻ tuổi đãhết lời ca ngợi tiêu chuẩn đào tạo vượt trội của khoa kỹ thuật công nghệ, và không ngừng quảng bá danh tiếng cho ngành công nghiệp này trong nhữngnăm đầu.

Trong số 21 vï nhân đoạt giải Nobel trường đại học này đã khai sinh, hầu hết họ đều là những kỹ sư người nước ngoài – như Wilhelm Röntgen,người tìm ra tia X, cho đến Albert Eisntein, Wolfgang Pauli, Vladimir Prelog,Richard Ernst và Kurt Wütrich. Những thành tựu khoa học đột phá của họ đãgóp phần khẳng định danh tiếng cho nền tảng khoa học và kỹ thuật công nghệThụy Sï. Hơn một nửa sinh viên thuộc chuyên khoa này tại ETH và EPFL đều làngười nước ngoài.

Danh sách vĩ nhân Thụy Sĩ đoạt giải Nobel.

Thế nhưng, sở hữu một nền tảng đào tạo tốt cùng các phẩm chất chuyên mônchất lượng cao vẫn chưa đủ để duy trì cả một ngành công nghiệp – mà còn cầnđến các doanh nghiệp kinh doanh thành công trên những nền tảng thế mạnhđó tại Thụy Sï. Và các dấu hiệu đã dần xuất hiện sau hàng thập kỷ suy thoái,đánh dấu sự trỗi dậy của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cùng sức mạnh vô hạn của những gã khổng lồ còn trụ lại, vốn đang nhắm đến một giai đoạn tăngtrưởng mới trong lïnh vực kỹ thuật công nghệ.

Nhận thức được xu thế đangxuất hiện tại các quốc gia đang phát triển, số lượng lao động đổ về ngành côngnghiệp kỹ thuật cũng không ngừng tăng cao trong những năm gần đây: Sauđiểm trũng năm 2002, khi số lượng nhân công lần đầu tiên giảm dưới 300nghìn người trong nhiều thập kỷ, tổng số lượng việc làm đã tiếp tục gia tăng,và chạm mức 340 nghìn đầu công việc năm 2008.

Johann Schneider-Ammann,nguyên chủ tịch hiệp hội các chủ doanh nghiệp kỹ thuật chế tạo từnglà Bộ trưởng Phụ trách các vấn đề Kinh tế, đã nhận xét: "Ngành công nghiệpchế tạo Thụy Sï, với tỷ trọng xuất khẩu lên đến 80%, nhất định sẽ không ngừngtập trung vào nhu cầu của khách hàng nhằm đem lại giải pháp cho các vấn đềtoàn cầu hiện nay."