Không khí thành phố Hà Nội những ngày giáp Tết chạm mức nguy hại, chuyên gia lên tiếng lý giải nguyên nhân

Ô nhiễm không khí tại một số khu vực ở Hà Nội xuống đến mức nguy hại

Trong hai ngày vừa qua (25 và 27/1) theo số liệu đo của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, một số khu vực của thành phố không khí đã xuống đến mức nguy hại.

Cụ thể, vào ngày 25/1, nhiều điểm đo ở Hà Nội ghi nhận chỉ số chất lượng không khí (AQI) của bụi PM 2.5, loại bụi được coi là tử thần trong không khí đã vượt lên ngưỡng nguy hại.

Biểu đồ chất lượng không khí Hà Nội được ghi nhận vào 16h chiều 27/1. Ảnh chụp màn hình.

Điểm đo Phạm Văn Đồng đo được chỉ số AQI PM 2.5 lên tới 400, một chỉ số mà theo đánh giá của giới chuyên gia là hiếm khi lên tới.

Tiếp đến, điểm đo Mỹ Đình, chỉ số AQI PM 2.5 cũng lên tới hơn 300, điểm đo tại Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội cũng lên tới 400. Ở một số điểm đo khác, chỉ số bụi AQI PM 2.5 cũng tiệm cận mức nguy hại.

Không khí ô nhiễm nặng nề ở đường Phạm Văn Đồng, nơi chỉ số đô AQI 2.5 lên tới 400 vào ngày 25/1.

Tiếp đến chiều 27/1, nhiều nơi ghi nhận chỉ số AQI rất cao như điểm đo Phạm Văn Đồng lên tới 240 (xếp loại xấu, mức nguy hiểm thứ 2 trong bảng chỉ số), điểm đo Hàng Đậu là 238 (xếp loại xấu), điểm đo ở Chi cục Bảo vệ Môi trường Hà Nội là 222, điểm đo ở Tân Mai, chỉ số chất lượng không khí là 201, cùng ở mức xấu.

Lớp không khí váng đục có thể quan sát bằng mắt thường trên đường Phạm Hùng.

Theo bảng quy đổi giá trị AQI, chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt (0 - 50), các chuyên gia đánh giá không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mức trung bình (51 - 100) khuyến cáo nhóm nhạy cảm (trẻ em, người già và những người mắc bệnh hô hấp) nên hạn chế thời gian ở ngoài.

Mức kém (101 - 200) nhóm nhạy cảm cần hạn chế thời gian ở ngoài. Mức xấu (201 - 300) nhóm nhạy cảm tránh ra ngoài, những người khác hạn chế ở ngoài. Mức nguy hại (trên 300) khuyến cáo mọi người nên ở trong nhà.

Một số khu vực tại Hà Nội ô nhiễm không khí đến mức người dân nên ở nhà.

Chuyên gia lý giải nguyên nhân

Liên quan đến vấn đề này, chiều 18/1 trao đổi với chúng tôi, TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam cảnh báo, ô nhiễm không khi của Hà Nội mấy ngày vừa qua đang ở mức báo động.

Theo ông Tùng, loại bụi PM2.5 hình thành từ các chất như Cacbon, Sunphua, Nitơ và các hợp chất kim loại khác, lơ lửng trong không khí. PM 2.5 có khả năng luồn lách vào các túi phổi và tĩnh mạch phổi, gây nên nhiều căn bệnh chết người như bệnh về hô hấp, ung thư, tim mạch.

Ông Tùng cảnh báo ô nhiễm không khí ở Hà Nội đang ở mức nguy hại.

"Theo quan điểm của tôi, có thể có 2 nguyên nhân dẫn đến việc ô nhiễm như trên. Thứ nhất là do lượng người tham gia giao thông tăng cao trong dịp cận Tết, khói bụi xăng từ các phương tiện thải ra quá lớn.

Thứ hai có thể do hiện tượng nghịch nhiệt xảy ra. Đây là hiện tượng chỉ xảy ra trong mùa đông, có khả năng làm chất lượng không khí xấu đột ngột.

Hiện tượng này xảy ra khi càng lên cao, nhiệt độ không khí càng cao (trái với quy luật thông thường là càng lên cao, nhiệt độ càng thấp). Lớp nghịch nhiệt này giống như một cái mũ, ngăn chất ô nhiễm phát tán lên cao.

Tắc đường cuối năm là một nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm không khí ở Hà Nội.

Có thể dễ dàng nhận thấy trong tuần này điều kiện thời tiết vẫn hanh khô và lạnh, nhiệt độ và độ ẩm thấp, ít nắng, sáng sớm có sương mù (đặc biệt ngày 25/1 xuất hiện nhiều sương mù), ít mưa và gió nhẹ, không có sự chuyển động rối trong lớp khí quyển sát đất.

Chính điều kiện khí tượng bất lợi đã khiến chất ô nhiễm không được khuếch tán lên cao mà tích lũy lại ở lớp khí gần mặt đất", ông Tùng nói.

Ông Tùng khuyên người dân nên theo dõi thường xuyên chất lượng không khí.

Tiến sỹ Tùng cũng cho biết thêm, bản chất của việc ô nhiễm này là chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, 1 vài ngày, không kéo dài lâu. Tuy nhiên không có biện pháp ngắn hạn nào để hạn chế được việc ô nhiễm này.

Ông khuyên người dân nên theo dõi thường xuyên chất lượng không khí qua Cổng thông tin điện tử thành phố Hà Nội (hanoi.gov.vn) hoặc mạng quan trắc của Tổng cục Môi trường hay Đại sứ quán Mỹ.