Lý do gì khiến cho những tác phẩm loa gỗ này có giá tới hơn 300.000 USD? Đó là tâm huyết của một con người muốn có được âm thanh tuyệt hảo

Để hiểu được tại sao Oswalds Mill Audio (OMA) tạo ra được những phụ kiện thưởng thức âm nhạc ấn tượng bậc nhất thế giới, bạn cần phải hiểu được đâu là nơi chúng được sinh ra. Chính địa điểm ấy nói lên mọi thứ ta cần biết về sứ mệnh của hãng và về chính quá trình sản xuất đầy sáng tạo mà nhà sáng lập Jonathan Weiss mang lại cho từng sản phẩm của mình.

Những sản phẩm đa dạng từ bộ khuếch đại âm thanh (âm-ly), bàn quay đĩa nhạc và nổi tiếng nhất, hệ thống loa kèn được làm từ một nón gỗ, … đều đến từ một tòa nhà tại Pennsylvania mà tại thời điểm của hai thế kỷ trước, là một xưởng chế đồ.

Sản phẩm mang tên Imperia của OMA được làm từ gỗ hạt dẻ, gỗ tần bì hoặc gỗ cây óc chó.

“Xưởng gỗ cũ dường như là một phòng thí nghiệm của OMA vậy”, ông Weiss nói. Ý nghĩa câu nói này của ông đó là với mọi ngày trôi qua, những thử nghiệm mới được tiến hành. Sử dụng những vật liệu cổ xưa, họ tạo nên những tuyệt tác chỉ từ gỗ và kim loại.

Công ty OMA với tuổi đời 10 năm có trụ sở tại New Tivoli nằm phía Tây Bắc Allentown, là một tòa nhà đã được xây từ năm 1800. Trụ sở cao 4 tầng này là ví dụ duy nhất đại diện cho một căn nhà-xưởng, một sự kết hợp hoàn hảo giữa không gian công nghiệp và khuôn viên nhà ở, cho phép nước chảy ngay giữa nhà và cung cấp thủy lực cho bánh xe lớn đặt bên trong. Một nơi có thể vừa sinh sống và vừa làm việc.

Khi mà ông Weiss khám phá ra nơi này qua sự giới thiệu của một người bạn, ông đang là một nhà làm phim. Ông đã quyết định mua lại nơi này, nâng cấp sửa chữa nó mà chẳng có một mục đích cụ thể là sẽ làm gì với căn nhà-xưởng này. Nhưng đã từ lâu, ông Weiss đã có cho mình một đam mê riêng biệt với những hệ thống âm thanh của những cung điện điện ảnh lớn và tráng lệ, căn nhà của ông vừa mua chẳng may lại có những bức tường đá dày mà lại đặt ở nơi trống trải, ít người qua lại – ông nảy ra ý tưởng biến nơi này thành một phòng cách âm và thưởng thức âm nhạc.

Những cung điện điện ảnh xưa của Mỹ.

Ông sáng lập nên công ty Oswalds Mill Audio để tự tay xây nên một thiên đường cho những kẻ thích thưởng nhạc. Ông tìm tới những kỹ sư đã về hưu tại RCA để hỏi ý kiến về việc thiết kế lại khu nhà, với mong muốn học hỏi thêm về những nghệ thuật cổ điển và hy vọng họ sẽ đánh giá cao tính nguyên vẹn cũng như chất lượng của những thiết bị cổ xưa tại nơi đây.

“Lịch sử của âm thanh không phải là lịch sử của việc cải tiến chất lượng âm thanh”, ông Weiss nói. “Đó là lịch sử của thiết bị nghe âm thanh càng ngày càng nhỏ lại, rẻ đi và tiện lợi hơn trước”. Ông hồi sinh lại cách thức thưởng nhạc cổ xưa là vì muốn tìm lại sự chất lượng của những hệ thống nghe nhạc cũ.

“Chúng ta đang nhìn vào những thứ công nghệ - công cụ nghe nhạc mà bạn có thể gọi là cổ xưa – mà không hề bị những công nghệ mới qua mặt về khoản chất lượng âm thanh”.

Những hệ thống âm thanh của thời hiện đại.

Trong ngành sản xuất hệ thống nghe nhạc cao cấp, có những chuyên gia thống trị ở mức cao nhất. Đó là những công ty tập trung vào những thành phần cụ thể và riêng rẽ, như bàn xoay đĩa, hay dàn loa lớn hay những bộ khuếch đại âm thanh. OMA thì ngược lại, họ mong muốn xây dựng một hệ thống đầy đủ và hoàn chỉnh. Và họ làm vậy với những vật liệu thô đơn giản như tinh tế, những vật liệu có sẵn ở xung quanh xưởng sản xuất.

Ví dụ như bộ loa làm từ gang của OMA có tên Ironic, được đúc nên tại một xưởng luyện kim ngay trong thành phố, và những thành phần khác của loa được chế tạo bằng chính những phiến đá có xuất xứ từ chính vùng Pennsylvania này. Tại sao ư? “Từ góc nhìn của âm học mà nói, bộ loa này rất đáng có bởi nó chống rung âm thanh cực kì tốt”, ông Weiss nói. Những phiến đá kia được tạo nên nhờ những tia nước có áp lực cao, cũng giống với cách Boeing cắt sợi carbon để tạo thân máy bay vậy.

Ông Weiss trong một phòng triển lãm tại Brooklyn.

Khi quy chiếu vào lĩnh vực chế tác gỗ, thì OMA đem lại cho những tín đồ âm thanh – những audiophile một bữa tiệc thịnh soạn được chế biến bằng chính những nguyên liệu “cây nhà là vườn”. “Chúng tôi tạo nên một hệ thống hoàn chỉnh để có thể nằm được quyền điều khiển của mọi bộ phận và mọi âm thanh”, ông Weiss tự hào nói. Ông gọi đó là từ từng thớ gỗ cho tới từng âm sắc – “timber to timbre”.

OMA sử dụng những loại gỗ quen thuộc như gỗ óc chó (wallnut), gỗ tần bì (ash), gỗ cherry đen, gỗ thích (maple), và gỗ cây hạt dẻ (chestnut). “Ai ai cũng sợ gỗ”, ông Weiss nói. “Làm việc với gỗ thật khó hơn làm việc với những tấm nhựa, những tấm nhôm – những vật liệu để tạo nên những thiết bị âm thanh khác. Những thứ vật liệu ấy tạo nên những âm thanh hoàn toàn khác”.

Loa Monarch.

OMA luôn cố gắng mua hẳn một cây lớn để tiến hành chế tác, để cho mọi bộ phận của thành phẩm được đồng đều nhau. Họ để khô sản phẩm ngoài không khí và để nó tiếp xúc với tự nhiên khoảng 2 năm trước khi tiến hành đưa nó vào lò sấy thêm lần nữa. Xong bước làm khô ấy, những tấm gỗ lớn được cắt nhỏ ra và sau đó, được tiến hành lắp ghép thành một hệ thống âm thanh hoàn chỉnh. Có những tác phẩm phải mất tới vài tháng mới hoàn thành.

Vất vả như vậy, nên không lạ khi giá của những tuyệt phẩm này có thể lên tới hơn 300.000 USD. Nhưng người ta sẵn sàng bỏ tiền để đưa một hệ thống âm thanh đặc biệt tuyệt hảo vào trong phòng khách nhà mình hay kĩ càng hơn, vào trong những phòng cách âm kín để thưởng thức âm nhạc một cách riêng tư, đắm mình trong không gian của nghệ thuật.

Như ông Weiss nói, “Hệ thống này mang chính năng lượng từ những gì giọng ca của Elvis Presley phát ra – theo đúng nghĩa đen mà nói, thì những sóng âm thanh chính là năng lượng. Nó lấy năng lượng ấy, tái tạo lại theo một cách vô cùng hoàn hảo và tạo cho bạn một cảm giác kì bí phi thường rằng đó là giọng hát của một người nghệ sĩ đã qua đời từ lâu”.

Tham khảo Bloomberg