Mắt của Thủy thủ, sinh vật đơn bào khổng lồ kỳ lạ giữa đại dương

Loài tảo này có vẻ ngoài đặc biệt đến mức người ta phải đặt cho nó hàng loạt biệt danh khác nhau: kẹo dẻo biển cấm, nhãn cầu người chết, nho biển, hay ngọc trai biển. Nhưng cái tên "Mắt của Thủy thủ" có lẽ được ưa chuộng nhất - vừa gợi cảm giác bí ẩn, vừa mang màu sắc huyền thoại về đại dương bao la.

Theo các nhà sinh vật học biển, V. ventricosa thường xuất hiện tại những vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới, đặc biệt ở khu vực có rạn san hô. Khi ánh Mặt Trời chiếu xuống mặt nước, những "nhãn cầu biển" này phản chiếu ánh sáng lấp lánh màu xanh ngọc, xanh đậm, thậm chí là ánh bạc, tạo nên cảnh tượng vừa đẹp mắt vừa kỳ bí.

Chính cấu trúc tinh thể cellulose trong thành tế bào khiến bề mặt của chúng phản chiếu ánh sáng độc đáo đến vậy.

Điều khiến "Mắt của Thủy thủ" trở nên đặc biệt chính là kích thước khổng lồ của một sinh vật đơn bào. Mỗi khối V. ventricosa chỉ là một tế bào duy nhất, nhưng có thể to đến mức bằng một con mắt người thật. Trong khi phần lớn tế bào của sinh vật sống phải quan sát qua kính hiển vi, thì bạn hoàn toàn có thể nhìn thấy V. ventricosa bằng mắt thường, thậm chí cầm nó trong lòng bàn tay như một viên ngọc mềm mại.

Các nhà khoa học giải thích rằng kích thước bất thường này là do cấu trúc đặc biệt bên trong tế bào. Dù là đơn bào, V. ventricosa vẫn có nhiều nhân tế bào bên trong, được chia thành các thùy nhỏ tỏa ra từ trung tâm.

Điều này khiến nó trở thành sinh vật đồng bào (coenocytic organism) - tức là một khối tế bào chất chứa nhiều nhân nhưng không bị ngăn cách bởi vách tế bào.

Cấu trúc bên trong của "Mắt của Thủy thủ" thậm chí được mô tả là giống như một quả cầu plasma Tesla với các tia chất lỏng mảnh tỏa ra từ lõi trung tâm.

Tất cả được bao bọc bởi một lớp màng mỏng trong suốt, bên trong là vô số lục lạp - những "nhà máy quang hợp" giúp nó hấp thụ ánh sáng Mặt Trời và tạo ra năng lượng.

Một điểm thú vị khác là V. ventricosa có khả năng tái sinh cực kỳ dễ dàng. Nếu bạn lỡ làm vỡ một khối "Mắt của Thủy thủ", phần chất lỏng bên trong chứa các nhân tế bào có thể phát tán ra môi trường. Mỗi nhân tế bào này, trong điều kiện thích hợp, đều có thể phát triển thành một cá thể mới. Nói cách khác, việc phá vỡ một "nhãn cầu biển" thực chất lại giúp tạo ra thêm nhiều "nhãn cầu" khác.

Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo không nên thử "thí nghiệm" này. Không chỉ vì hành động đó gây hại cho môi trường biển, mà còn vì bạn sẽ làm mất đi vẻ đẹp kỳ ảo của một trong những sinh vật kỳ diệu nhất dưới đáy đại dương.

"Mắt của Thủy thủ" không chỉ thu hút giới nghiên cứu mà còn khiến cộng đồng lặn biển trên toàn thế giới say mê. Nhiều thợ lặn kể rằng họ từng bắt gặp những "quả cầu" xanh óng ánh này bám vào rạn san hô, trôi lững lờ theo dòng nước, hoặc nằm gọn trong những hốc đá như viên ngọc phát sáng. Cảnh tượng ấy khiến không ít người liên tưởng đến những "mắt thần" đang dõi theo mọi chuyển động dưới biển sâu.

Sự xuất hiện của V. ventricosa cũng gợi nhớ đến vật thể bí ẩn mà Cơ quan Khám phá Đại dương NOAA từng phát hiện năm ngoái ở độ sâu hơn 3 km ngoài khơi Alaska - một "quả trứng vàng" sáng bóng với lỗ thủng ở giữa, khiến giới khoa học tranh luận liệu nó là sinh vật sống hay chỉ là phần vỏ của một loài sinh vật kỳ lạ nào đó.

Dù hai hiện tượng hoàn toàn khác nhau, cả hai đều cho thấy đại dương vẫn còn chứa đầy những bí ẩn mà con người mới chỉ chạm tới bề mặt.

Và có lẽ, chính những "Mắt của Thủy thủ" lặng lẽ trôi giữa biển xanh kia cũng đang kể cho chúng ta một câu chuyện về sự kỳ diệu của sự sống, về cách thiên nhiên có thể tạo ra những điều vượt xa trí tưởng tượng của con người.