Phát hiện loài thú có túi nhỏ mang 'mặt nạ' ở dãy Andes Peru

Một khám phá khoa học đầy bất ngờ vừa được công bố từ vùng núi Andes của Peru, nơi một nhóm nghiên cứu quốc tế đã tìm ra một loài thú có túi hoàn toàn mới. Với kích thước nhỏ bé, bộ lông màu nâu đỏ và đặc biệt là những vệt đen quanh mắt trông như đang đeo mặt nạ, loài động vật này nhanh chóng gây chú ý trong giới khoa học.

Câu chuyện bắt đầu từ năm 2018, khi một đoàn thám hiểm lên đường với mục tiêu tìm kiếm một loài sóc bí ẩn ở vùng núi cao Peru. Thế nhưng thay vì gặp loài gặm nhấm họ mong đợi, các nhà khoa học lại tình cờ thu thập được mẫu vật thuộc về một loài thú có túi chưa từng được ghi nhận trước đó.

"Tôi nhận ra ngay rằng đây là điều bất thường", giáo sư Silvia Pavan, nhà khoa học sinh học tại Đại học Cal Poly Humboldt (Mỹ) và cũng là trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ.

Mẫu vật được mô tả có chiều dài cơ thể khoảng 10 cm, phần đuôi dài gần gấp đôi khiến tổng chiều dài đạt tới 25 cm. Bộ lông của nó mang sắc nâu đỏ, trong khi khuôn mặt lại nổi bật với những đường kẻ đen quanh mắt, tạo cảm giác như đang đeo một chiếc mặt nạ tự nhiên. Chính đặc điểm độc đáo này đã khiến loài thú nhỏ bé trở nên khác biệt so với những loài cùng họ.

Các nhà khoa học đặt tên cho loài mới là Marmosa chachapoya , để tưởng nhớ nền văn hóa Chachapoya từng tồn tại ở khu vực này từ khoảng thế kỷ thứ 9 sau Công nguyên. Điều đặc biệt là mẫu vật duy nhất được tìm thấy ở độ cao 2.664 mét - cao hơn hầu hết các loài cùng chi từng được biết đến, cho thấy loài này có khả năng thích nghi với điều kiện rừng núi khắc nghiệt.

Để xác định chắc chắn đây là một loài mới, nhóm nghiên cứu đã so sánh đặc điểm di truyền và hình thái với các mẫu vật được lưu giữ trong bảo tàng. Kết quả phân tích chứng minh loài thú có túi này khác biệt rõ rệt với các loài Marmosa đã biết trước đó. Tuy vậy, mẫu vật hiện tại chỉ là một cá thể trưởng thành còn non, nên nhiều đặc điểm hình thái có thể thay đổi khi loài này phát triển hoàn toàn.

Điều đáng nói là hiện các nhà khoa học biết rất ít về tập tính, lịch sử tự nhiên cũng như phạm vi sinh sống thực sự của loài Marmosa chachapoya . "Cho đến nay, chúng tôi mới chỉ thu thập được duy nhất một mẫu vật", Pavan thừa nhận.

Tuy nhiên, dựa trên sự phân bố của các loài tương tự trong cùng phân chi, nhóm nghiên cứu cho rằng chúng có thể là một loài đặc hữu của rừng núi, với phạm vi phân bố tiềm năng dọc theo sườn phía đông của dãy Andes, nằm giữa sông Marañón và sông Huallaga.

Phát hiện này nằm trong chuỗi khám phá đa dạng sinh học tại Công viên Quốc gia Río Abiseo, một trong những khu bảo tồn thiên nhiên quan trọng nhất của Peru. Nơi đây vốn nổi tiếng có hệ động vật phong phú, bao gồm cả những loài vẫn chưa được mô tả khoa học, như một loài gặm nhấm bán thủy sinh còn ẩn danh. Những phát hiện liên tiếp tại khu vực này cho thấy Andes không chỉ là dãy núi hùng vĩ mà còn là "kho báu" sinh học chưa được khai thác hết.

Giới nghiên cứu nhấn mạnh rằng việc tìm ra một loài thú có túi hoàn toàn mới ở vùng núi cao là lời nhắc nhở mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc tiếp tục các hoạt động khảo sát và bảo tồn. Khi biến đổi khí hậu và hoạt động con người đang đe dọa môi trường sống tự nhiên, những loài sinh vật nhỏ bé như Marmosa chachapoya dễ dàng biến mất trước khi chúng ta kịp hiểu rõ về chúng.

"Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy chúng ta vẫn còn rất nhiều điều chưa biết về sự đa dạng sinh học, và cũng là lời kêu gọi hành động để bảo vệ những vùng rừng núi như Río Abiseo", Pavan nhấn mạnh.

Nghiên cứu mô tả loài mới vừa được công bố trên tạp chí American Museum Novitates , một ấn phẩm chuyên ngành về động vật học. Đối với giới khoa học, sự xuất hiện của Marmosa chachapoya không chỉ đơn thuần là bổ sung thêm một loài vào danh sách phân loại, mà còn mở ra cơ hội hiểu sâu hơn về quá trình tiến hóa, thích nghi và vai trò sinh thái của các loài thú có túi ở Nam Mỹ.

Khám phá này cũng góp phần khẳng định rằng Trái Đất vẫn còn rất nhiều bí mật chưa được khai mở. Trong khi con người hướng tầm mắt lên sao Hỏa hay các thiên thể xa xôi để tìm kiếm sự sống, thì ngay tại những khu rừng trên dãy Andes, những sinh vật chưa từng được biết đến vẫn đang hiện hữu. Và mỗi lần một loài mới xuất hiện trong các tài liệu khoa học, chúng ta lại được nhắc nhở rằng thiên nhiên luôn rộng lớn và đầy bất ngờ, chỉ chờ con người kiên nhẫn khám phá.