Phát hiện thiên văn mới: Sao Diêm Vương có thể phát ra tia X

    Lê Tuấn Anh,  

    Các nhà thiên văn làm việc tại Đài thiên văn tia X Chandra của NASA đã quan sát được sao Diêm Vương phát ra tia X.

    Đây là lần đầu tiên ghi nhận được hiện tượng như vậy đối với một vật thể trong vành đai Kuiper. Vành đaiKuiper là vành đai các vật thể nằm bên ngoài phạm vi quỹ đạo của sao Hải Vương.

    Mô phỏng vành đai Kuiper
    Mô phỏng vành đai Kuiper

    Phát hiện kỳ ​​lạ này có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu thêm về khí quyển của sao Diêm Vương nói riêng, cũng như khí quyển của các vật thể khác ở vùng rìa Hệ mặt trời. Theo Carey Lisse (Đại học Johns Hopkins), trưởng nhóm nghiên cứu, đây là lần đầu tiên phát hiện tia X phát ra từ một vật thể trong vành đai Kuiper và hiện tượng này là do sao Diêm Vương đang tương tác với gió mặt trời. Chúng ta có thể mong đợi những vật thể khác, lớn hơn trong vành đai Kuiper cũng hoạt động như vậy.

    Các nhà nghiên cứu tại đài thiên văn Chandra quan sát sao Diêm Vương ở bốn kỳ khác nhau để tìm kiếm bằng chứng về khả năng phát ra tia X.

    Quan sát được tia X phát ra từ sao Diêm Vương (Ảnh: NASA)
    Quan sát được tia X phát ra từ sao Diêm Vương (Ảnh: NASA)

    Đây là một phát hiện đáng ngạc nhiên. Không giống như Trái đất và các thiên thể khác trong Hệ mặt trời, sao Diêm Vương không có từ trường và ở rất xa mặt trời. Thiên thể mang hai đặc điểm trên vốn được cho rằng không thể phát ra tia X.

    Scott Wolk (Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard-Smithsonian), thành viên nhóm nghiên cứu cho biết: "Trước quan sát của chúng tôi, các nhà khoa học nghĩ rằng rất khó để chúng tôi phát hiện được tia X từ sao Diêm Vương, tạo ra một cuộc tranh luận mạnh mẽ về việc liệu Chandra có quan sát được hiện tượng đó thực sự hay không. Trước đây, thiên thể xa nhất Hệ mặt trời phát tia X là vùng nhẫn và đĩa của sao Thổ."

    Mặc dù vẫn có những nghi ngờ, Lisse đã biết từ nghiên cứu trước đó rằng phần khí xung quanh một thiên thể có thể tương tác với các phần tử gió mặt trời để tạo ra tia X - giả thuyết này giờ đây được củng cố bởi các quan sát từ Chandra.

    Nhưng điều kỳ lạ là sao Diêm Vương phát ra khá nhiều tia X so với lượng khí xung quanh nó và khoảng cách lớn như vậy từ mặt trời

    Trong khi vẫn còn rất nhiều điều cần tìm hiểu ở đây, nhóm nghiên cứu cho rằng sự phát ra tia X có thể gây ra do từ trường liên hành tinh đẩy các hạt năng lượng mặt trời hướng về sao Diêm Vương nhiều hơn, khiến mức độ tia X phát ra nhiều hơn. Hoặc có thể có một dải khí phía sau sao Diêm Vương mà trước đó không quan sát được.

    Nghiên cứu sâu hơn hy vọng sẽ giúp chúng ta tìm ra được điều gì ẩn sau khả năng phát tia X của sao Diêm Vương và tìm kiếm bằng chứng cho giả thuyết rằng các vật thể khác trong vành đai Kuiper cũng có thể phát ra tia X.

    Theo Science Alert

    Tin cùng chuyên mục
    Xem theo ngày

    NỔI BẬT TRANG CHỦ