Quy định mới của chính phủ Trung Quốc sẽ là dấu chấm hết cho các website và dịch vụ nước ngoài

Vào ngày 25 tháng Ba, Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin (MIIT), cơ quan giám sát các lĩnh vực về viễn thông và Internet tại Trung Quốc, đã công bố một dự thảo quy định mới. Theo đó, dự thảo này sẽ vạch ra các nguyên tắc mới về đăng ký tên miền cho website.

Phần lớn nội dung dự thảo luật mới nêu ra chi tiết các quy định hiện hành – được ra mắt vào năm 2004 và cập nhật thường xuyên – về hoạt động đăng ký tên miền. Phần lớn những điều này đã được dự đoán trước. Ví dụ, dự thảo tuyên bố rằng tất cả tên miền đăng ký từ Trung Quốc phải có giấy phép của MIIT hoặc cơ quan chính phủ khác. Điều này thiết lập nên một “hệ thống quản lý” từ bên trong biên giới quốc gia, và sẽ giúp chính phủ có được thông tin cá nhân của người sử dụng tên miền đó.

Nhưng trong dự thảo mới cũng có một điểm đáng chú ý. Điều số 37 tuyên bố:

“Các tên miền tham gia truy cập vào mạng lưới bên trong biên giới, phải có các dịch vụ được cung cấp bởi các cơ quan đăng ký tên miền trong nước, và các cơ quan quản lý đăng ký tên miền trong nước sẽ tiến hành quản lý hoạt động đó.

Với các tên miền tham gia truy cập mạng lưới bên trong biên giới, nhưng không được quản lý bởi các cơ quan đăng ký tên miền trong nước, các nhà cung cấp dịch vụ Internet có quyền không cung cấp dịch vụ truy cập mạng lưới.”

Nếu hiểu theo nghĩa đen, điều này có nghĩa là bất cứ website nào không đăng ký tên miền bên trong Trung Quốc, sẽ không thể truy cập từ bên trong biên giới quốc gia này được nữa. Điều đó sẽ tác động đáng kể đến các doanh nghiệp và các cá nhân.

Sẽ không có ngoại lệ

Hiện nay, đã có một số website, bao gồm Facebook và The New York Times, không thể truy cập ở Trung Quốc. Bức tường “Trường thành Lửa” (một thuật ngữ mô tả cách thức Trung Quốc sử dụng để chặn các website) sẽ chuyển hướng băng thông đến các trang bị cấm tới các địa chỉ IP giả. Nhưng theo quy định mới, nếu được thực hiện một cách chặt chẽ, sẽ đòi hỏi tất cả trang web, ngay cả những website vô hại như trang web dậy nấu ăn, cũng có thể bị chặn. Chỉ sau khi những trang web này đăng ký với các cơ quan quản lý của Trung Quốc, chúng mới có thể được xuất hiện trở lại với người dùng tại quốc gia này.

“Kiểm duyệt sẽ được thực hiện đúng quy định và không có ngoại lệ. Trong quá khứ, bạn được phép tồn tại miễn là bạn không “tè” vào người khác.” Lokman Tsui, một trợ lý giáo sư về báo chí và truyền thông tại Đại học Trung Hoa của Hong Kong, nói với trang Quartz. “Kịch bản tồi tệ nhất sẽ là về cơ bản, Internet tại Trung Quốc sẽ bị đóng cửa so với phần còn lại của thế giới.”

Dự thảo quy định này cũng cho thấy, người vi phạm các quy định mới này có thể phải đối mặt với khoản tiền phạt lên đến 30.000 Nhân dân tệ (khoảng 4.600 USD). Dự thảo này được đưa ra để thảo luận đến ngày 25 tháng 4. Trang tin Quartz đã tìm đến Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin để tìm hiểu về dự luật này, nhưng chưa được phản hồi.

Ông Tsui cho biết, có những lợi thế nhất định khi đòi hỏi tất cả các website đăng ký tên miền tại Trung Quốc. Ví dụ, chủ sở hữu tên miền phải cung cấp địa chỉ và các thông tin cá nhân khác để đăng ký. Vì vậy, các cơ quan quản lý có thể dễ dàng tìm ra người đứng sau website có chứa những thông tin nhạy cảm.

Vì vậy, đây vẫn là điểm chưa được làm rõ, nếu các quy định mới được ban hành như tuyên bố trong dự thảo. Quả thật, nếu xem xét đến các điều kiện thực tế, điều này có thể khó xẩy ra. Tuy nhiên với việc chính quyền Trung Quốc thường xuyên ban hành những quy định khắt khe về tự do Internet, vấn đề chỉ là họ sẽ tạm thời rút lại hay chưa thực hiện chúng mà thôi. Các nỗ lực trước đây của họ nhằm buộc những người dùng truyền thông xã hội phải đăng ký tài khoản với tên thật, đang ngày càng giảm hiệu quả, cho dù những mạng xã hội phổ biến nhất Trung Quốc giờ đã phải tuân thủ.

Sự tiếp nối của các quy định trước

Ngay cả khi các biện pháp mới không được triển khai, sự xuất hiện dự thảo luật này càng củng cố nỗ lực của Trung Quốc nhằm kiểm soát Internet và phương tiện truyền thông bên trong biên giới của họ. Trong tháng Hai vừa qua, chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, khi đến thăm Đài Truyền hình Trung ương CCTV, đã nói với các nhân viên ở đó: “Tất cả hoạt động truyền thông của Đảng phải phản ánh ý chí của Đảng, bảo vệ quyền lợi của Đảng, và bảo vệ sự thống nhất của Đảng.”

Vài ngày trước đó, nhà cầm quyền Trung Quốc cũng đã ban hành quy định yêu cầu các nhà xuất bản nước ngoài phải thiết lập máy chủ tại Trung Quốc, nếu họ muốn tiếp cận thị trường nước này. Do đó, có thể thấy những quy định ngặt nghèo của dự thảo luật trên, nếu được ban hành chính thức, sẽ là sự tiếp nối của những gì đã được đề ra từ dự thảo trước.

“Ngay bây giờ, chúng ta đang thấy sự leo thang về áp lực và đàn áp về tự do trên Internet và báo chí, cũng như quyền con người nói chung.” Ông Tsui cho biết. “Điều này tiếp nối điều kia.”

Tham khảo Quartz