Suốt 40 năm, chúng ta đã bỏ quên một loại kháng sinh rất mạnh

Vi khuẩn kháng kháng sinh đang tạo ra một cuộc khủng hoảng diễn ra trên quy mô toàn cầu. Trong khi tìm mọi cách để giải quyết vấn đề đó, các nhà khoa học đã sử dụng một chiến lược ngược chiều. Họ áp tiêu chuẩn đánh giá thuốc ở hiện tại vào phân tích các loại kháng sinh ít được sử dụng trong quá khứ.

Và khi làm điều này với các loại thuốc bị lãng quên, các nhà nghiên cứu đã bất ngờ tìm lại được octapeptin, một kháng sinh ra đời từ cách đây 40 năm. Điều làm nó trở nên đặc biệt là khả năng kháng khuẩn rất tuyệt vời, kể cả với các loại vi khuẩn Gram âm, kháng kháng sinh.

Các nhà khoa học thậm chí nghĩ rằng octapeptin có thể thay thế cho colistin, loại kháng sinh mạnh nhất của con người hiện nay nhưng cũng đang dần bị vi khuẩn kháng lại.

Một loại thuốc bị bỏ quên 40 năm có thể được đưa trở lại để giải quyết khủng hoảng kháng kháng sinh

"Octapeptin đã được phát hiện vào cuối những năm 1970, nhưng không được lựa chọn để phát triển tiếp”, nhà nghiên cứu Matt Cooper đến từ Đại học Queensland, Australia cho biết. “Ở thời điểm đó, có rất rất nhiều loại kháng sinh mới được tìm ra và hàng nghìn người làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển kháng sinh”.

Điều này có nghĩa là sẽ có một số loại kháng sinh được ưu tiên phát triển thành thuốc, ngược lại, một số loại kháng sinh cũng có thể bị bỏ quên lại.

Nhưng ngày nay thì khác, “các nghiên cứu kháng sinh đã trở nên khan hiếm và cũng có rất ít các loại thuốc mới được phát triển, nên chúng tôi đã sử dụng phương pháp hiện đại để đánh giá lại hiệu quá chống siêu vi khuẩn của các loại kháng sinh trong quá khứ”, Cooper nói.

Một phần công việc liên quan đến việc tổng hợp octapeptin và cải thiện hiệu quả chống siêu vi khuẩn của loại thuốc cũ này. Theo phân tích mới, các nhà nghiên cứu nghĩ rằng nó có khả năng thay thế được cho colistin, loại kháng sinh mạnh nhất hiện nay nhưng cũng đang dần bị vi khuẩn kháng lại.

Octapeptin đặc biệt phù hợp để giải quyết một loại vi khuẩn cứng đầu, gọi là vi khuẩn Gram âm. Các vi khuẩn này thể hiện khả năng kháng thuốc mạnh, thường gây ra các căn bệnh như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu, nhiễm trùng vết thương hoặc nhiễm trùng phẫu thuật.

"Các vi khuẩn Gram âm khó tiêu diệt hơn là các mầm bệnh khác, vì chúng thường ẩn trong một lớp màng bọc hoặc lớp nhày, giúp ngụy trang khỏi bị các loại thuốc và hệ thống miễn dịch của chúng ta phát hiện”, Cooper cho biết.

"Octapeptin cho thấy hoạt tính kháng khuẩn cao hơn so với colistin, chống lại vi khuẩn Gram âm kháng kháng sinh sâu rộng trong các thử nghiệm tiền lâm sàng".

Octapeptin hứa hẹn thay thế được colistin, loại kháng sinh còn hiệu lực mạnh nhất ngày nay

Mặc dù tương lai của octapeptin là rất hứa hẹn, các nhà nghiên cứu cho biết họ vẫn còn nhiều việc để tiếp tục phát triển và thử nghiệm loại kháng sinh này. Nó có thể đang đặt nền móng cho một thế hệ thuốc kháng sinh mới, giúp chúng ta sẵn sàng hơn để đối mặt với các bệnh nhiễm trùng đe dọa tính mạng trong tương lai.

"Trong khi nghiên cứu này còn đang ở giai đoạn đầu, việc khám phá lại và tối ưu hóa một loại thuốc bị lãng quên là một trong những cách để chống lại các loại vi khuẩn kháng thuốc mạnh nhất", Cooper cho biết. "Chúng tôi hy vọng điều này, và các nghiên cứu tương tự trong các phòng thí nghiệm khác, có thể giúp sửa chữa những dây chuyền thuốc kháng sinh đang bị đình trệ hiện nay".

Suốt trong vòng 30 năm trở lại đây, chỉ có duy nhất một dòng thuốc kháng sinh mới được đưa ra thị trường. Sự trở lại của octapeptin có thể cung cấp thêm hi vọng cho cuộc chiến chống lại siêu vi khuẩn kháng thuốc trên toàn cầu.

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, mỗi năm ước tính có 23.000 ca tử vong tại Mỹ là kết quả trực tiếp của kháng kháng sinh. Một dự án ủy nhiệm bởi chính phủ Anh nói rằng con số này trên toàn thế giới là 700.000. Và nếu không được kiểm soát nó sẽ tăng đến 10 triệu vào năm 2050.

Tham khảo ScienceAlert