Tại sao trứng gà lại có nhiều màu sắc khác nhau?

Từ màu trắng, nâu đến hồng và xanh, trứng gà có đủ loại màu sắc, đặc biệt là nếu bạn mua ở cửa hàng thực phẩm sở hữu cơ đắt đỏ. Nhiều người tin rằng màu sắc vỏ trứng phụ thuộc vào màu lông của con gà mái, nhưng sự thật không phải như vậy. Yếu tố chính quyết định màu sắc vỏ trứng là di truyền, mặc dù một số yếu tố

Di truyền quyết định màu sắc

Các nhà khoa học đã phát hiện ra ít nhất bảy gen liên quan đến màu sắc vỏ trứng gà: CPOX, FECH, BCRP, HRG1, FLVCR, SLCO1A2 và SLCO1C1. Trong đó, yếu tố chủ yếu quyết định màu sắc vỏ trứng là protoporphyrin, một hợp chất chứa sắt có trong hemoglobin của máu. Hai yếu tố sắc tố khác, biliverdin và chelate biliverdin-kem, cũng ảnh hưởng đến màu sắc, nhưng protoporphyrin thường được coi là có ảnh hưởng nhất

Trứng trắng có rất ít protoporphyrin, trong khi trứng nâu có nhiều protoporphyrin. Biểu hiện cao của gen CPOX dẫn đến nhiều protoporphyrinogen hơn và do đó, vỏ trứng có màu nâu đỏ. Ngược lại, biểu hiện cao của gen FECH dẫn đến chất protoporphyrinogen thấp hơn và màu vỏ trứng nhạt hơn.

Ngoài ra, các gen BCRP, HRG1, FLVCR, SLCO1A2 và SLCO1C1 cũng tác động đến màu sắc bằng cách ảnh hưởng đến cách vận chuyển heme, thành phần tạo ra hemoglobin trong máu.

Các giống gà khác nhau có thể liên quan đến màu vỏ trứng cụ thể vì chúng chứa một bộ gen đặc biệt. Ví dụ, gà Leghorn đẻ trứng màu trắng, còn gà Rhode Island Red đẻ trứng màu nâu do sự biến đổi di truyền. Gà Marans, một giống gà Pháp được tôn sùng vì trứng có màu nâu sẫm đặc trưng, là sản phẩm của quá trình tạo ra lựa chọn lọc đã tối ưu hóa biểu hiện của các gen sản xuất protoporphyrin.

Ngoài những yếu tố di truyền, màu trứng còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố môi trường, bao gồm tuổi của gà mái, mức độ căng thẳng, bệnh tật và chế độ ăn uống. Hàm lượng sắt trong thức ăn của chúng đặc biệt quan trọng đối với những con gà đẻ trứng nâu, cũng như một số loại vi khuẩn gây bệnh như Bacillus subtilis. Căng thẳng, tuổi già và bệnh tật có thể làm giảm sắc tố của trứng, mặc dù trứng trắng không nhất thiết có nghĩa là gà mái không khỏe mạnh.

Trứng xanh - Ngoại lệ thú vị

Trứng xanh là một trường hợp đặc biệt, không tuân theo quy tắc di truyền thông thường. Màu xanh xuất hiện do gen oocyan, chỉ có ở một số giống gà như Araucana (Chile), Dongxiang và Lushi (Trung Quốc). Màu sắc này là kết quả của nhiễm sắc thể trùng lặp do retrovirus EAV-HP, được truyền qua nhiều thế hệ qua DNA.

Loại virus này hoàn toàn vô hại và trứng xanh an toàn để ăn. Trên thực tế, gen retrovirus nội sinh cũng xuất hiện trong bộ gen người, chiếm đến 8% DNA của chúng ta. Tuy nhiên, không có gen nào trong số này có thể khiến con người sản xuất ra trứng xanh.

Màu sắc vỏ trứng gà là kết quả của sự kết hợp giữa di truyền và yếu tố môi trường. Mặc dù màu sắc có thể khác nhau, tất cả trứng gà đều có giá trị dinh dưỡng như nhau. Thay vì quan tâm đến màu sắc, hãy tập trung vào chất lượng và nguồn gốc của trứng để đảm bảo sức khỏe cho bản thân.