Vì sao chúng ta lại ngáp?

Hầu hết mọi động vật có xương sống đều ngáp. Ví dụ như chim cánh cụt ngáp khi chuẩn bị giao phối, rắn ngáp để điểu chỉnh lại bộ hàm của mình sau khi ăn và con chuột lang ngáp để biểu thị sự giận dữ. Và vì sao con người lại ngáp? Ngáp có thực sự dễ "lây" không?

Cái ngáp lần đầu tiên trong cuộc đời của mỗi người là từ lúc... trong bụng mẹ. Em bé sẽ bắt đầu ngáp vào khoảng tháng thứ 6 của thai kỳ. Tuy lý do thực sự vẫn chưa được xác định nhưng nó có thể liên quan đến sự phát triển của não bộ. Với người trưởng thành, ngáp sẽ giúp nhiều oxy tràn vào phổi và khiến chúng ta trở nên đỡ mệt mỏi hơn nhưng các báo cáo mới cho rằng đó có thể không phải là nguyên nhân chính.

Các nhà khoa học cho rằng ngáp sẽ khiến não "hạ hỏa". Tương tự như máy tính, não chúng ta sẽ hoạt động hiệu quả nếu nhiệt độ môi trường đạt mức tối ưu. Lúc ngáp, nhịp tim tăng và khiến máu bơm lên não nhanh hơn, điều này khiến nhiệt độ trong não giảm. Mặt khác, việc hít luồng không khí mát cũng sẽ khiến việc giảm nhiệt độ trong não diễn ra nhanh hơn.

Vì sao não lại nóng? Việc kiệt sức và thiếu ngủ đã được chứng minh làm tăng nhiệt độ của não. Đó là lí do vì sao trong những lúc này chúng ta ngáp rất nhiều. Các nhà nghiên cứu đã làm một cuộc thử nghiệm cho thấy nếu đặt một túi chườm nóng lên đầu thì các tình nguyện viên sẽ ngáp nhiều hơn 41%, so với con số 9% đối với những người đặt túi nước đá trên đầu.

Còn việc ngáp dễ "lây" thì sao? Con người, các loài linh trưởng và thậm chí là chó đều bị ngáp "lây". Nguyên nhân của điều này đến từ sự đồng cảm. Việc ngáp "lây" bắt đầu xuất hiện ở con người lúc 4-5 tuổi, ở độ tuổi này sự đồng cảm và khả năng xác định cảm xúc của con người bắt đầu hình thành. Nghiên cứu cho thấy những trẻ em bị mắc chứng bệnh liên quan đến cảm xúc, ví dụ như tự kỷ, ngáp "lây" ít hơn người bình thường. Ngoài ra, chúng ta sẽ dễ ngáp "lây" từ những người thân thiết với mình hơn, thậm chí cả chó sẽ dễ ngáp "lây" từ chủ của mình hơn là người lạ. Các nơ-ron thần kinh sao chép (mirror neurons) cũng là nguyên nhân của hiện tượng trên, khi thấy ai đó ngáp, nơ-ron trên sẽ được kích hoạt và gây ra hiện tượng ngáp "lây".

Bạn có ngáp khi đọc bài này không?

Tổng hợp