Vừa nhận khoản thưởng gần 90 tỷ đô, Tesla chuẩn bị 'trao' cho Elon Musk gói thù lao 'khủng' khác?

CEO Elon Musk không nhận bất kỳ khoản tiền lương hay thưởng nào, mà chỉ nhận quyền chọn cổ phiếu của Tesla. Tuy nhiên, gói thưởng từ năm 2018 bao gồm quyền chọn của Musk sắp "cạn kiệt". Courtney Yu – giám đốc nghiên cứu của công ty nghiên cứu các khoản thưởng của doanh nghiệp Equilar, nhận định, đây là gói quyền chọn cổ phiếu có khả năng sinh lời chưa từng có đối với bất kỳ doanh nghiệp nào.

93,9 triệu quyền chọn mà Musk đã nhận từ năm 2018 đến nay có trị giá 86,8 tỷ USD, tính đến ngày thứ Sáu sau khi tính đến giá thực hiện (exercise price). Trong tuần trước, Musk đã nhận thêm 25,3 triệu quyền chọn nhờ Tesla đạt lợi nhuận cao kỷ lục vào quý I. Ngoài ra, ông có thể sẽ sớm nhận thêm 8,4 triệu quyền chọn khác, có thể là sau khi công ty công bố báo cáo tài chính quý II hoặc quý III (dựa theo dự báo của các nhà phân tích).

Song, 8,4 triệu quyền chọn – có trị giá hàng tỷ USD, chỉ là một phần tương đối nhỏ so với toàn bộ gói thưởng mà Musk có thể sẽ nhận được. Khi nhận thêm số quyền chọn trên, ông sẽ sở hữu tổng cộng 101 triệu quyền chọn theo gói thưởng năm 2018. Câu hỏi đặt ra là, liệu vị tỷ phú này có nhận thêm khoản thưởng nào nữa hay không? Có thể là hàng chục triệu quyền chọn khác?

Trong sự kiện công bố kết quả kinh doanh hôm thứ Tư tuần trước, Musk đã không phản hồi về câu hỏi trên. Ông chỉ nói: "Hiện chưa có cuộc thảo luận nào về khoản thưởng mới cho tôi được thực hiện."

Không phải CEO công nghệ nào cũng nhận được quyền chọn như Musk

Khác với Musk, một số tỷ phú công nghệ không nhận quyền chọn cổ phiếu. Ví dụ, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg không nhận được bất kỳ gói thưởng hay quyền chọn cổ phiếu nào kể từ khi Amazon và Meta niêm yết vào năm 1997 và 2012. Hơn nữa, tiền lương của họ cũng… không nhiều. Bezos nhận mức lương 81.000 USD/năm khi còn là CEO của Amazon, còn Zuckerberg nhận lương 1 USD/năm trong hầu hết cả thập kỷ qua. Trong khi đó, họ giàu có nhờ giá trị của số cổ phiếu đã nắm giữ kể từ khi công ty "chào sàn".

Phần lớn giá trị tài sản của Musk – ước tính khoảng 270 tỷ USD, đến từ việc cổ phiếu Tesla tăng giá. Song, ông cũng thường xuyên nhận được các khoản thưởng là quyền chọn mua cổ phiếu kể từ năm 2009 – 1 năm trước khi công ty thực hiện IPO.

Ông đã thực hiện nhiều quyền chọn trong số đó trước khi hết hạn. Hầu hết toàn bộ quyền chọn hiện tại của ông đến từ gói lương, thưởng năm 2018.

Phố Wall dự báo Musk sẽ nhận thưởng nhiều hơn nữa 

Nhiều nhà phân tích tin rằng việc Tesla đưa ra gói thưởng quyền chọn cổ phiếu khác cho Musk chỉ là vấn đề thời gian.

Alex Potter – nhà phân tích của Piper Sandler & Co., nhận định các gói thưởng trước đó của Musk dường như có khả năng sinh lời khá tốt. Hơn nữa, 81% cổ đông của Tesla bỏ phiếu về gói thưởng cho Musk vào năm 2018 hiện đã chấp thuận về một gói thưởng nữa. Các nhà phân tích khác tin rằng, một gói thưởng mới sẽ được đưa ra.

Gene Munster – chủ tịch điều hành tại Loup Ventures, cho hay: "Nhìn chung, HĐQT của Tesla sẽ khởi động lại kế hoạch đó và với quy mô, giá trị rất lớn giống như trước đó. Elon ‘nghĩ lớn’ và ông ấy theo đuổi rất nhiều lĩnh vực mới, xây dựng các mảng kinh doanh lớn như tự động hóa và robot."

Theo giới phân tích, một gói thưởng quyền chọn mới cho Musk có thể sẽ vực dậy niềm tin với những nhà đầu tư đang lo lắng rằng ông có thể mất tập trung với Tesla do đang điều hành của SpaceX và chuẩn bị cho thương vụ thâu tóm Twitter.

Dan Ives – nhà phân tích công nghệ của Wedbush Securities, nhận định: "Nhà đầu tư Tesla ‘ngủ ngon’ hơn khi biết ông có gói thưởng từ 5-10 năm."

Liệu Musk có cần thêm gói thưởng để tập trung hơn vào Tesla?

Thật khó để hình dung một người giàu có và tận tâm với Teska như Musk lại có ít động lực để dành thời gian cho công ty này chỉ vì tiền. Và nếu tiền là một yếu tố thúc đẩy, thì giá trị của 265,5 triệu cổ phiếu, quyền chọn mà ông đang nắm giữ sẽ mang lại mọi thứ mà ông cần.

Yu của Equilar nhận định: "Ông ấy vẫn luôn có động lực về tài chính để thúc đẩy Tesla hoạt động tốt hơn."

Tuy nhiên, những người ủng hộ việc Tesla trao gói thưởng mới cho Musk cho biết việc này sẽ giải đáp những nghi ngờ về mức độ tập trung của Musk với hãng xe điện, kể từ khi ông để ý đến Twitter. Ives cho hay: "Dù ông ấy vẫn luôn tận tâm với Tesla dù có gói thưởng hay không, thì nhà đầu tư vẫn muốn ông ấy nhận thêm một khoản thù lao mới."

Việc Musk nhận thêm một gói thưởng mới sẽ hứng chỉ trích từ những người tin rằng các CEO đang được trả thù lao quá cao. Dẫu vậy, các cổ đông của Tesla mới là người đưa ra quyết định.

Ives nói: "Musk đã trở thành một người hùng và cả kẻ phản diện trong mắt mọi người. Một gói thưởng mới sẽ khiến nhiều người không hài lòng với ông ấy hơn, hoặc có người sẽ cảm thấy nhẹ nhõm khi ông ấy vẫn gắn bó với Tesla."