Chồng chất khó khăn cho Intel ở thời điểm bước ngoặt trong lịch sử của mình

Intel hiện đang đối mặt với một bước ngoặt trong lịch sử 50 năm của mình. Ông Brian Krzanich, CEO Intel vừa mới từ chức vài hôm trước, sau một cuộc điều tra về mối quan hệ của ông trong quá khứ với một nhân viên Intel – một hành vi vi phạm chính sách của công ty. Đây là một kết thúc đáng ngạc nhiên cho ông Krzanich, khi gia nhập Intel từ 35 năm trước và dành phần lớn thời gian của mình với việc điều hành công ty.

Thời điểm ông Krzanich từ chức cũng là lúc Intel đang rơi vào một mớ hỗn độn giữa chiến lược di động của mình và nỗ lực thúc đẩy tiến vào các thị trường mới. Dù dành được danh tiếng từ bộ xử lý cho PC và máy chủ, nhưng Intel lại bị bỏ lại trên thị trường smartphone và điện toán đám mây, và dường như công ty cũng sẽ bỏ qua cả sự trỗi dậy của AI và xe tự lái.

Nếu như trước đây bạn từng quan tâm đến việc chiếc laptop của mình có bộ xử lý Pentium bên trong đó hay không, thì ngày nay, cụm từ “Intel Inside” không còn xuất hiện trong các quảng cáo thiết bị nữa, và hàng tỷ chiếc smartphone cũng không phụ thuộc vào các bộ xử lý Intel nữa. Trong 5 năm lãnh đạo của mình, Krzanich đã chiến đấu với sự suy giảm đó cũng như nỗ lực định vị Intel cho tương lai.

Nỗ lực đó đi cùng với những lời hứa về đèn thông minh, đồng hồ thông minh, kính thông minh chạy trên chíp Intel, dịch vụ Intel TV, drone và xe tự lái với chip Intel, nhưng khoảng 85% doanh thu của Intel vẫn đến từ máy chủ và những chiếc PC. Mỗi hội chợ CES trong những năm gần đây lại là những dịp để Intel lóe sáng với những sản phẩm nhằm định vị lại bản thân mình, nhưng những nỗ lực này rõ ràng là không thuyết phục và thiếu trọng tâm.

Sẩy chân với định luật Moore

Trong khi trọng tâm của Intel bắt đầu hướng sang các thị trường khác, mảng kinh doanh cốt lõi của họ lại bị tấn công. Sau một thập kỷ thống trị mảng PC và máy chủ, các đối thủ đã bắt đầu xuất hiện. Cách cạnh tranh thông thường của Intel là thu nhỏ con chip của mình nhanh hơn và ra mắt các bộ xử lý mạnh hơn và nhiều tính năng hơn đối thủ.

Chip 10nm của Intel sẽ trễ hẹn so với lịch trình ban đầu của mình.

Nhưng dưới thời ông Krzanich, Intel vẫn chật vật khi sản xuất ra các con chip 10nm, trong khi các đối thủ như AMD đã bắt kịp họ với kiến trúc ZEN cho các bộ xử lý Ryzen và EPYC. Giờ đây AMD có thể cạnh tranh với Intel cả về hiệu năng và giá cả. Thậm chí gần đây, bản thân ông Krzanich cũng phải thừa nhận Intel sẽ mất thị phần máy chủ vào tay AMD trong năm nay.

Trên thực tế, Intel từng có kế hoạch phát hành chip 10nm vào cuối năm 2016, nhưng gần đây công ty cho biết việc này phải hoãn lại đến năm 2019 do các vấn đề về năng suất. Đây là lần vấp ngã đầu tiên của Intel với định luật Moore kể từ khi ông Gordon Moore, đồng sáng lập của Intel dự đoán được rằng số bóng bán dẫn sẽ tăng gấp đôi sau một vài năm.

Intel cũng đang phải thiết kế lại bộ xử lý của mình để ngăn chặn lỗ hổng bảo mật Spectre không bị phát hiện từ nhiều năm nay. Đến khi Intel đưa quay lại guồng sản xuất của mình, họ lại đối mặt với sự cạnh tranh mà họ không thể trả tiền cho các nhà sản xuất PC để sử dụng sản phẩm của mình được nữa.

Intel đã thua cuộc chiến smartphone

Dưới triều đại ngắn ngủi của ông Krzanich, Intel phải trải qua một cuộc tái cấu trúc đầy đau đớn khi nhẩy ra khỏi thị trường smartphone. Các bộ xử lý Atom, vốn được dùng cho việc cạnh tranh với các bộ xử lý Snapdragon của Qualcomm, đã bị hủy bỏ và hàng nghìn nhân viên bị sa thải. Thậm chí Intel còn ký hợp đồng sản xuất các chip ARM trong nhà máy của mình. Intel giờ đây đang tập trung vào mảng GPU – tương lai của trí tuệ nhân tạo.

Ông Raja Koduri, người vừa đầu quân cho Intel với kỳ vọng tạo nên các GPU cho AI và xe tự lái.

Intel đã tuyển dụng ông Raja Koduri, cựu binh tại Apple và AMD để xây dựng các chip đồ họa mà họ dự định ra mắt vào năm 2020. Đây sẽ là một bước tiến quan trọng cho Intel, khi họ cần tập trung vào GPU dành cho điện toán hiệu suất cao, thị giác máy tính và AI để bắt kịp các đối thủ cạnh tranh.

AMD có một dòng GPU dành riêng cho máy học, còn Nvidia tiếp tục trình diễn loại AI vượt trội mà họ có thể tạo ra. Cả AMD và Nvidia đều đang vượt trước Intel nhờ vào GPU, với hàng trăm hoặc hàng nghìn lõi trong đó mỗi lõi có thể xử lý các phép tính lặp đi lặp lại, một thiết kế lý tưởng với AI.

Intel biết mình đang bị bỏ lại phía sau và họ đã thâu tóm startup về học sâu Nervana Systems, startup chuyên về xe tự lái Mobileye, và công ty thị giác máy tính Movidius, hãng đã làm nên các con chip cho drone của DJI. Intel cũng đã đầu tư 1 tỷ USD vào startup AI, và vào năm ngoái hãng đã tiết lộ một dòng chip AI mới sẽ vượt AMD và Nvidia.

Bộ xử lý Neural Network Processor (NNP) của Intel được thiết kế để tăng tốc quá trình huấn luyện cho các mô hình máy học, và mục tiêu của những con chip này là cải thiện tốc độ huấn luyện học sâu lên gấp 100 lần vào năm 2020. Cho dù vậy, Intel vẫn cần cho thấy họ có thể bắt kịp AMD và Nvidia với chip AI và GPU này.

Krzanich đã giúp thay đổi văn hóa Intel

Bên cạnh việc theo đuổi các cuộc chiến trong ngành chip này, Krzanich cũng nỗ lực định hình lại văn hóa Intel. Công ty cam kết sẽ dành 300 triệu USD để tập trung vào vấn đề đa dạng giới, với việc ông Krzanich hướng tới một “sự đại diện đầy đủ ở mọi cấp bậc” của lực lượng lao động vào năm 2020. Krzanich cũng ra mắt một dự án để giải quyết nạn lăng mạ trực tuyến và giúp hạn chế việc sử dụng các tài nguyên của vùng chiến sự.

Intel giờ phải tuyển dụng một CEO mới có thể làm công ty cạnh tranh hơn trong cuộc đua AI và đảm bảo mảng chip truyền thống của họ không bị ngưng trệ và để các đổi thủ lấn sân vào sự thống trị của họ trên sân chơi trung tâm dữ liệu đầy lợi nhuận. Đảm bảo tăng trưởng trong tương lai của Intel sẽ là một nhiệm vụ khó khăn với người kế nhiệm ông Krzanich.

Intel đang ở một vị thế chênh vênh giữa việc thống trị thị trường với các mối đe dọa mới nổi, một phần nào giống với vị thế của Microsoft trước khi ông Satya Nadella lên nắm quyền. Cả Intel và Microsoft đều đang đi theo bước chân của nhau sau nhiều thập kỷ hình thành nên liên minh nổi tiếng Wintel.

Trong khi Microsoft đang đa dạng mảng kinh doanh của mình, Intel lại đang phản ứng chậm chạp hơn. Giờ đây Intel cần tìm ra một Satya Nadella cho riêng mình, người có kiến thức kỹ thuật để lãnh đạo công ty đi đúng hướng, trong khi chấp nhận rằng, sự liên quan với người tiêu dùng của công ty không còn quan trọng nữa. Nếu tương lai thuộc về đám mây và AI, Intel cần một nhà lãnh đạo mạnh mẽ và tích cực để dẫn dắt họ.

Tham khảo The Verge